Söz senettir, sözleşme yapmak her şeydir!

İş hayatında ticari ilişkilerinizi kurarken sözleşme yapmak, ileride doğabilecek sorunları ortadan kaldırır. Sözleşme yapmak önemlidir, isterseniz birlikte sözleşme yaparken dikkat etmeniz gereken ayrıntıları inceleyelim.

Sözleşme yaparken dikkat etmeniz gerekenler

Günümüzde dünya daha küçük, ticari ilişkiler daha komplike ve karmaşık. Bu yüzden de eski ticaret anlayışında, “tanıdıklığa” dayalı kişisel ilişkiler artık günümüzde geçerli değil. Aynı şekilde “söz senettir” diyerek aktarılan iş yapma kültürü, farklı kültürlerden ve anlayışlardan gelen insanlarla değişen ortam yüzünden de artık kullanılamıyor. Ticari ilişkinin bireysel ilişki sınırlarından taşınarak artık yazılı ve hukuksal kavramlara dayalı hale gelmesi zorunluluk oldu. En basitinden, internetten indirip kullanacağınız bir yazılım için bile sayfalarca sözleşmeyi kabul edip, onaylamadan yazılımı yüklemeye devam edilemiyor.

Hukuki olarak sözleşme

Sözleşme yapmak, genel olarak ticari ilişkinin yazılı olarak hukuki alt yapısını belirlemek olarak tarif edilebilir.

Buna karşın, genel kural olarak sözleşmenin belirli bir kaç türü hariç yazılı olarak yapılmasının bir zorunluluğu yoktur. Sözleşmeler sözlü olarak da yapılabilir. Yazılı yapılmasında ki temel etken, gerektiğinde kanıtlama koşulları sağlamayı kolaylaştırmasıdır. Bu noktadan hareketle, bir sözleşmenin ( alım-satım, bayilik, eser sözleşmesi vb.) esas olduğu ticari ilişkinin “projesi” olduğunu söyleyebiliriz. Genel tanım kurallarına bağlı kalmadan, yapılacak bir inşaatta mimari proje neyse bir ticari ilişkide de sözleşme aynı öneme sahiptir. Sözleşme yapılmadan başlanan ticari bir iş, izinsiz ve projesiz gecekondu mantığında yapılan bir binadan farklı değildir.

Elektronik Sözleşmeler ve İmzalar

2000 yılında imzalanan Elektronik İmzalar Küresel ve Uluslararası Ticari Hareket e göre elektronik sözleşmeler ve imzalar geçerlidir. ‘Kabul ediyorum’ kutucuğu bulunan e-sözleşme programları bu hizmeti sağlamaktadır, bu programla sözleşme metinlerini taraflar birbirlerine gönderebilir ve elektronik olarak imzalayabilirler.

Sözleşmeler ile ilgili dikkat etmeniz gereken önemli detaylar

Sözleşmeniz kendine has olsun

Sözleşmelerin hukuki bir dil içermesi gerekmiyor. Sözleşme biçimi açık, konuya özel ve odaklanmış olmalı, basit ve öz kelimeler seçmek sözleşmenizi karışıklıktan uzak tutacaktır. Belirtilen sözleşme maddeleri net olarak anlaşılmalı, işin dışındaki 3. bir kişi tarafından okunduğunda da aynı anlam çıkartılabilmeli.

Açıklayıcı detaylar

İş yaptığınız firmanın sizin koşullarınızı bildiğini varsaymayın. Her zaman kendi gereksinimlerinizi açıkça belirtin. Eğer bir taslak sözleşme hazırlamıyorsanız, görüşmeye oturmadan önce işinizle ilgili ana hatlarınızı belirtiniz. Kullandığınız teknik terimler için, kavramların ne anlama geldiğini açıklayıcı olarak ifade edin.

Kanunları Bilin

Ülkenizdeki yasal düzenlemeler yaptığınız sözleşmeyle ilgilidir, sözleşme hazırlarken iş alanınızla ilgili yasal mevzuata hakim olmalı ve sözleşmenizi buna uygun biçimde hazırlamalısınız. Sözleşmenin maddeleri yasalarla belirlenmiş mevzuatlara aykırı olmamalı.

Sözleşme Çıktısını Okuyun

Tüm sözleşmeyi baştan sona tekrar okuyun ve anlayın, mahkemede ‘öyle sanmıştım’ ve bilmiyordum’ gibi argümanları ileri süremezsiniz, çünkü bu konular sözleşmede ayrıntılı olarak yazılmıştır.

Hukuk Müşavirinizle Görüşüp Danışın

Müzakere etmek, sözleşmeden ne çıkaracağınızla ilgili en önemli yetenektir. Müzakereye başlamadan önce sözleşmedeki hangi noktalarda esnek olabileceğinizi bilin, sözleşmeyi imzaladıktan sonra avukatınıza danışmayınız. Gerekli önerileri avukatınızdan sözleşmeyi imzalamadan önce alın.

“Sözleşme yapılmadan başlanan ticari bir iş, izinsiz ve projesiz gecekondu mantığında yapılan bir binadan farklı değildir.”

Sözleşmenin Esasları

Öncelikle yapılacak sözleşmeler, en başta ‘Sözleşme’ veya ‘Anlaşma’ şeklinde etiketlenmelidir. Sözleşme içeriği ve amacı ne olursa olsun, bütün sözleşmeler aşağıdaki detayları açıkça içermelidir:

• Sözleşme tarihi
• Tarafların tam isimleri
• Şirketinizin alacağı ya da satacağı mal veya hizmetin detaylı açıklaması
• Ödeme miktarları
• Ödeme tarihleri. Ödeme tarihleri takvim tarihi dışında, işin aşamaları da olabilir.
• Gecikmiş ödemeler için uygulanacak faiz oranları.
• Mal veya hizmetin alınış/teslimat süreleri.
• Sözleşmenin sona erme tarihi.
• Yenilenme dönemleri
• Sözleşmenin ihlali. Bu durumda tarafların ödemeyi taahhüt ettikleri bedeli ödemeleri gerekir, işin zamanında yapılmaması ya da eksik yapılması durumunda ödenecek miktar mutlaka belirtilmelidir. Sözleşmede miktar ve ihlale neden olan durumlar belirtilmemiş olsa bile, mahkeme, sözleşme ihlal edilmişse bu zararın ödenmesine karar verebilir.
• Sözleşmenin son bulma şartları
• İmzalar

Mutlaka okuyun: Ticari-İşyeri Kira Sözleşmesi Yaparken Dikkat Edilecek Hususlar