Sanat Galerisi Açmak Sanat Galerisi Kaça Açılır?
Güncel sanata yönelik artan ilgi, galeri piyasasını da hareketlendirdi. Sanat piyasasına giren çok sayıda genç sanatçı adlarını duyurabilmek için eserlerini galerilerde sergilemeyi tercih ediyor. Sürekli değişen sergilerle ilgiyi diri tutmayı amaçlayan galerilerde katılım bedelleri kişisel ve karma olarak farklılık gösteriyor. Karma sergilerde galerilerin duvar metrekare bedelleri 200 ile 500 TL arasında değişirken, kişisel sergilerde mekanın kira bedeli 3 bin TL’den başlıyor. Bu bedeller genellikle 15 gün üzerinden alınıyor.
Resim Sergisi Açmanın Yolları
Galeriler, genel olarak üç kategoriye ayrılıyor: Kamu, kurum ve özel galeriler. Piyasa özel galeriler tarafından belirleniyor. En genel ifadeyle, özel galerilerin amacı, sanatsal değeri olan eserleri sergileyerek sanatçılarının çıkarının korunması, desteklenmesi ve sanatçılara gelir sağlanması olarak özetleniyor. Sosyal planda ise, sanata yönelik ilginin artmasına vesile oluyorlar. Sergi açmak isteyen sanatçının önce birlikte uzun süreli çalışmak isteyeceği galerileri belirleyip yüz yüze görüşmesi veya mail yoluyla portfolyo göndererek kendisini tanıtması gerekiyor. Sanatçıların sadece sergi açmış olmak için daha sonra birlikte anılmak istemeyeceği isimlerle karma sergiye katılması önerilmiyor. Galeri sahipleri sanatçıların bu konuda sabırlı olması gerektiğini telkin ediyor.
“MEKAN UYGUN OLMALI”
Galerici ve sanatçı arasında birbirlerini olumlu yönde tetikleyen bir çark olması gerektiğini söyleyen sanat yönetmeni Gizem Günaçtı, üreten genç sanatçıların sadece ülkemizdekilerle değil, yurtdışındaki galerilerle de çalışabildiklerini söylüyor. Galerinin vizyonunun bu konuda çok önemli olduğunu söyleyen Günaçtı, “Sanatçının üslubuyla, galerinin vizyonunun uyuşması gerekir. Kimi galeriler yalnızca belirli seviyedeki sanatçılarla irtibata geçmeyi tercih ederken, kimi galeriler ise yarı profesyonel sanatçıları eser portfolyosundan değerlendirmeyi tercih ediyor” diyor. Karma sergiye katılım bedelinin duvar metrekare hesabı veya çalışmanın boyutlarına göre 200 ve 500 TL arasında değiştiğini söyleyen Günaçtı bu sistemin yarı profesyonel veya amatör sanatçılarla çalışan galeriler için geçerli olduğunu sözlerine ekliyor. Kişisel sergilerin ise tüm mekan kiralanacağı için 3 bin ile 10 bin TL arasında olduğunu belirten Günaçtı, komisyon oranlarının ise yüzde 30 ile 50 arasında değiştiğini ifade ediyor.
Sergi maliyetlerinin galerinin yapısına ve konumuna göre değiştiğini söyleyen Günaçtı, sigörta, katalog, PR, kokteyl, davetiye, afiş gibi detayların olduğunu, bu maliyetin sanatçı ve galerici arasındaki anlaşma doğrultusunda değişiklik gösterdiği bilgisini veriyor. “Mekan sergileme koşullarına uygun hale getiril meli” diyen Günaçtı, aydınlatma ve güvenlik konularına önem vermenin yanı sıra eserlerin sabit bir ısıdaki (22-24 derece arası) iklim ortamında sergilenmesi gerektiğini vurguluyor. Tüm gün ışık altında sergilenen resimlerin etkilendiğini söyleyen Günaçtı, “Bu nedenle galerilerde özel aydınlatma sistemlerinin kurulmalı” diyor.
“YETENEK ÜCRETTEN ÖNCE GELİR”
Galeri sektöründe son iki yıldır online sergi ve online müzayedecilik alanında faaliyet gösterdiklerini söyleyen Erva Art Gallerry&Online Müzayede Yöneticisi Esra Gökağaç, “Profesyonel olarak fotoğraflarını çektiğimiz eserleri web sitemizde sergiliyoruz. Koleksiyonerlerimiz üye olduktan sonra buradan eser alımı yapabiliyorlar. Ayrıca eserleri galerimizde görüp o şekilde de teklif verebiliyorlar” diyor. Online sergi bölümünde sergiledikleri eserleri kendi evlerinde görmek isteyen koleksiyonerlere ücretsiz olarak gönderdiklerini söyleyen Gökağaç, “Duvarlarına asıyoruz, tamam derlerse eser kalıyor. Beğenmezlerse geri alıyoruz” diyor.
Eser sahibinden yüzde 15 komisyon aldıklarını belirten Gökağaç, her ay düzenli olarak gerçekleştirdikleri karma ve online müzayedelere, sanatçıların mail yoluyla katıldığı bilgisini veriyor. “Yetenek bizim için ücretten daha önce geliyor. Eser güzel ise maliyet kısmı zaten satılarak karşılanıyor” diyen Gökağaç’a salon sergilerinin zamanla yerini online platformlara bırakıp bırakmayacağını sorduğumuzda, “Online müzayede ve sergi konsepti İstanbul dışına çıkamayan sanatçılar, online platformlar sayesinde şu anda Türkiye’nin tüm illerine yayılmaya başladı” diyor.
“TANITIM ÇALIŞMALARIYLA DESTEKLİYORUZ”
“Ülkemizde sanat galericiliği özellikle Batı ile kıyaslandığında ne yazık ki köklü bir geçmişe sahip değil”diyen Bozlu Art Project Galeri Yöneticisi Özlem İnay Erten, büyük heveslerle kurulan galerilerin pek çoğunun ilk beş yıl içinde kapandığını, bu işi profesyonel olarak yapmaya çalışanların ise birçok maddi ve manevi zorlukla karşılaştığını söylüyor. Sanat dünyasında belli bir kariyere sahip, olgun sanatçılar için kapsamlı, genellikle de retrospektif nitelikte uzun süreli sergiler düzenlediklerini belirten Erten, “Hazırladığımız kitap, belgesel gibi çalışmalarla bu sergilerin geleceğe kalması için bir bellek oluşturmaya çalışıyoruz” diyor. Gelecek vadeden ve daha fazla görünürlüğe ulaşması gerektiğini düşündükleri sanatçılar için ise kısa süreli sergiler düzenlediklerini söyleyen Erten, bu sergileri çeşitli tanıtım ve arşiv çalışmalarıyla desteklerini belirtiyor. Bütçenin prodüksiyon, tanıtım, nakliye ve sergi kurulum süreçlerine göre değiştiği bilgisini veren Erten, satışlardan yüzde 40 komisyon aldıklarını sözlerine ekliyor. Erten’e online sergiler hakkındaki düşüncelerini sorduğumuzda ise, “Online platformlara karşı değilim ama bir yapıtın orijinalini görmeden veya yapıtları sergilendikleri mekanla ve diğer yapıtlarla ilişkisi bağlamında değerlendirmeden yorumlayabilmek mümkün değildir. Sanal sergiler size sadece düzenlenen etkinliklerin tanıtımı, serginin konsepti ve sergilenen eserler konusunda fikir verme konusunda yardımcı olabilir” diyor.
Ece BALCIOĞLU / Evin-Art Galeri Yöneticisi
“Eseri canlı görmek bambaşkadır”
Anlaşmalı olarak çalıştığımız sanatçılarla düzenli olarak sergiler açıyoruz. Figür resmi alanında önemli sanatçılarla çalışmak gibi bir rolümüz var. Bu alanda kendini kanıtlamış genç sanatçılarla çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Temsil ettiğimiz sanatçılar haricinde çalışmalarını beğendiğimiz ve takip ettiğimiz sanatçıları ise misafir sanatçı olarak ağırlıyoruz. Geçtiğimiz yıldan beri resim ve heykelle beraber fotoğraf alanında çalışmalarımızı genişlettik. Usta fotoğraf sanatçıları ile sergiler açtık. Sergilerimiz önümüzdeki yıl da devam edecek. Sanatçılardan herhangi bir katılım ücreti ya da maliyete katılım payı almıyoruz. Satışlar doğrultusunda sanatçıya destek olmak için galeri olarak yüzde 30 komisyon alıyoruz. Sanatçı istediğim boyutta ve sayıda eseri sergisine ekleyebilir. Alanında ustalaşmış olması, genç olsa bile kendinden ve ifadesinden emin, gelecek vaat ediyor olması gibi temel özellikler sergi açarken olmazsa olmazlarımız arasındadır. Online sergilerin erişilebilirlik açısından iyi bir çözüm olduğu görüşündeyim. Uluslararası platformlarda görülebilirlik imkanı yaratan bir yöntem. Ama bir sergiyi, galeri veya müze gibi mekanlarda izlemenin keyfini hiç bir zaman online ortam veremez.
Merve Yılmaz
