Liman işletmeciliği

Liman işletmeciliği sektörü yeni yatırımlarla hızla büyüyor. Türk şirketlerin odağında Akdeniz havzasında yatırım yapmak var. Hedefleri globalleşmek, intermodal taşımacılığa ağırlık vermek ve Afrika kıtasına giriş noktaları oluşturmak…

LİMAN işletmeciliği sektörü Türkiye’de son dönemde büyük ilerleme kaydetti. Bugün bazı liman işletmecisi firmaların yurtiçindekilerin yanı sıra yurtdışmda da limanları var. Milyon dolarlık yatırımlarla hayata geçen projeler, ciro rakamlarında büyük artışlara ve daha fazla ülkeye ulaşma olanağı yarattı. Türk şirketleri rotalarını, Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Afrika gibi coğrafyalara çevirirken, İtalya, Portekiz, Peru, Ispanya, Yunanistan ve Hırvatistan gibi bölgelerde yatırım yapar ve ortaklık kurar hale geldiler. Daha önceleri genellikle kiralanarak kullanılan Ro-Ro gemileri artık satın alınmaya başlandı. Çok amaçlı liman operatörleri sıralamasında Türkiye’deki firmalardan bazıları dünya sıralamasına girecek büyüklüğe ulaştı. Bu alanın güçlü aktörlerinin hedefleri çok iddialı. Bazıları Afrika kıtasına giriş noktası olmayı hedeflerken, alanında dünyanın en büyük ilk 10 firması arasına girmeyi hedefleyenler de var…

YILPORT HOLDİNG

Satın almalarla büyüyor

Yılport’un Türkiye’de beş, yurtdışmda 15 olmak üzere toplam 20 limanı bulunuyor. Portekiz, İspanya, İsveç, Peru, Malta, Norveç ve Ekvador’da limanları bulunan firmanın, portföyüde altı adet kara terminali de yer alıyor. Yıldırım Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Yılport Holding Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Yıldırım, liman işletmeciliği alanındaki tüm fırsatları değerlendirdiklerini, 2018 yılında ise yeni liman projeleri olduğunu belirtiyor. Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Afrika coğrafyalarında büyüme için yeni satın alınacak şirket ve tesis çalışmalarına devam eden firma, en fazla büyümeyi limancılık ve madencilik seksektörlerdeki istihdam artış hedefleri ise yüzde 5-10 arasında.

Yılport terminalleri, dünya çapında, 10 milyon TEU konteyner, 22 milyon ton kuru yük ve genel kargo, 2.15 milyon metreküp sıvı yük ve 1 milyon CEU araç elleçleme kapasitesine sahip. Yıldırım Grup cirosu 2016 yılında 1.62 milyar dolar olarak gerçekleşirken, bunun 503 milyon doları limancılıktan sağlanmış.

“İLK 10 ARASINA GİRECEĞİZ”

“Birleşme ve satın almaların, büyümemizde büyük payı var” diyen Yıldırım’ın 2017 hedefleri arasında, global konsolide FAVÖK’ü yüzde 55 artırarak, 450 milyon dolardan 700 milyon dolara yükseltmek var. Yıldırım’a firmanın bundan sonraki hedeflerini ve projelerini sorduğumuzda ise şu sözlerle özetliyor:

“Yılport Holding olarak hedefimiz, uluslararası ölçekte ve dünya standartlarında kullanılacak liman ve terminaller oluşturmak. Bu hedef doğrultusunda şirketimiz 2025 yılma kadar dünyanın en büyük 10 uluslararası konteyner terminali işletmecisinden biri olma yolunda ilerliyor. Drewry’nin yayımladığı, 2016 Global Konteyner Terminal Operatörleri Raporu’na göre dünya çapmda 15’inci sıraya yükseldik. Böylece ilk 10 hedefini gerçekleştirme yolunda emin adımlarla ilerlediğimizi ispatladık. Firmamız, çok amaçlı liman operatörleri sıralamasında dünyada ilk 10 şirket arasında bulunuyor. Operasyonel anlamda ise 2025 yılında dünya çapında 35 milyon TEU konteyner, 40 milyon ton kuru yük ve genel kargo, 5 milyon metreküp sıvı yük ve 5 milyon CEU araç elleçleme kapasitesine ulaşmayı hedefliyoruz.”

Firma, liman işletmeciliğinde 2017’de, yüzde 8 büyüme ile 4.2 milyon TEU konteyner elleçleme, yüzde 19 büyümeyle de 11 milyon ton dökme yük elleçleme hedeflerine sahip. Türkiye’de, konteyner hacminde yüzde 4, Ro-Ro işlem hacminde ise yüzde 18’lik organik büyüme rakamlarına ulaşmayı öngörüyor.

ARKAS HOLDİNG

ilk intermodal lojistik merkezi açacak

Liman ve terminal hizmetleriyle yatırımlarına devam eden Arkas Holding, yeni projeleriyle hem Türkiye’de hem de dünya ölçeğinde büyüyor. ‘Marport Liman İşletmeleri Sanayi ve Ticaret’ ile ‘Autoport Liman ve Gemi İşletmeleri’ limanları olarak hizmet veren firma, 20 yıldır bünyesinde bulundurduğu ‘Limar Liman ve Gemi İşletmeleri’ şirketiyle de, gemi planlama, kapı operasyon, konteyner hasar tespit, reefer ve boş konteyner stok takibi gibi yönetim hizmetleri sağlıyor.

Türkiye’nin en yüksek hacimli elleçleme konteyner limanı Marport, 2016 yılında toplam 1.745 gemiye hizmet sağladı. 2008 yılında İzmit’te kurulan ve günümüze kadar toplam 47 milyon dolarlık yatırım yapılan Türkiye’nin ilk ve tek otomotiv ihtisas limanı Autoport yıllık 400 bin araç kapasitesi ile hizmet veriyor. Autoport’u farklılaştıran en önemli özellik, otomotive özel dizayn edilen tek liman olması. Ayrıca Doğu ve Güney Marmara’daki otomotiv üreticileri ile distribütör firmaların depolama alanlarının kesişme noktasında bulunan Autoport’un konumu sektöre operasyonel kolaylık ve lojistik maliyet avantajı sağlıyor.

Liman işletmeciliği alanındaki know-how’ını yurtdışında da sürdüren firma, KKTC’de bulunan Gazimagosa’da konteyner terminali Adaport’u kurdu ve ayrıca İtalya’nın La Spezia şehrinde bulunan Terminal Del Golfo Limam’na ortak oldu. İtalya’da yaptıkları liman yatırımının, globalleşmenin bir göstergesi olduğunu söyleyen Arkas Holding Liman ve Terminal İşletmeleri Grup Başkan Yardımcısı Özgür Kalelioğlu, “120 milyon euro yatırımla gerçekleştireceğimiz çalışmalar sonucunda, yıllık 130 bin TEU olan kapasiteyi 600 bin TEU’ye yükselteceğiz” diyor.

KARTEPE’DE KURULACAK

Avrupa’nın en büyük intermodal lojistik terminali işletmecisi Duisport ile önemli bir ortaklığa imza attıklarını söyleyen Kalelioğlu, yaptıkları projeleri şu sözlerle özetliyor: “Ortak kurulan yeni şirket Railport’un ilk projesi, Kartepe’de kurulacak 265 bin metrekarelik bir intermodal lojistik merkezi olacak. 2019 yılı başında faaliyete başlaması hedeflenen merkezde demiryolu ve karayolu olmak üzere iki farklı taşıma modu kullanılacak ve bölgedeki deniz limanlarına katkı sağlanacak.”

Ülkemizin büyüme hedefleri kapsamında, demiryolunun çok önemli olduğuna inanan ve uzun yıllardır bu alanda yatırım yapan Arkas, planladığı vagon ve lokomotif yatırımları ile lojistik merkezinin sinerjisine katkı sağlıyor. Terminalin, özellikle Marmaray Tüneli’nin yük taşımaları için kullanılmaya başlanılmasıyla birlikte Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı açıldığında, tam anlamıyla bir uluslararası hub olması öngörülüyor. Sadece Arkas değil, sektördeki tüm şirketlerin kullanımına açık olacak bu terminalde Asya ile Avrupa, Avrupa ile Balkanlar ve Orta Asya (CIS) ülkeleri arasında gerçekleşecek taşımalara hizmet verilmesi hedefleniyor. Railport Kartepe Terminali, ayrıca Uzakdoğu-Avrupa hattında gerçekleşecek blok tren taşımacılığı sayesinde canlandırılması planlanan ‘Yeni ipek Yolu’ projesine de kapasite ve altyapı sağlayacak.

EKOL LOJİSTİK

Yalova’ya Ro-Ro terminali

Ekol Lojistik, kendi Ro-Ro gemileriyle sundukları intermodal taşımacılık hizmetine ek olarak, liman yatırımlarına da önem veren firmalardan. 100 milyon euro’yu aşan gemi yatırımıyla filosunu genişleten firma, uğrak limanların sayısını da adım adım artırıyor. Filosunda bulunan kiralık geminin yerine 2018’de kendi gemisini geçirecek olan firma iki yeni Ro-Ro gemisi satm almak için de görüşmeler yapıyor. İtalya- Trieste’de Ro-Ro ve blok tren seferleri için kullanılan limanın işletmecisi Europa Multipurpose Terminals firmasının yüzde 65 hissesinin sahibi olan Ekol Lojistik için söz konusu liman intermodal taşımacılıkta kilit nokta konumunda. Liman, Avrupa’ya uzanan demiryolu bağlantılarına sahip.

AFRİKA’YA BAĞLANTI NOKTASI

Firmanın Yalova’da yaptığı ve inşaatı halen devam eden yeni Ro-Ro terminalinin yatırım bedeli 40 milyon euro’yu aşıyor. “Terminalin açılışı için gün sayıyoruz” diyen Ekol Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Musul, “intermodal taşımacılıkta kullandığımız Ro-Ro gemilerimiz şu anda Haydarpaşa, Alsancak,

Lavrio, Trieste ve Sete limanları arasında taşımacılık yapıyor. Yeni yatırımımızla birlikte Haydarpaşa Limam’ndan yapılan tüm taşımalar Yalova üzerinden yapılmaya başlanacak” bilgisini veriyor. Bu arada Ekol, Trieste limanının kapasitesini artırabilmek için ilave yatırımlar yapmayı planlıyor. Akdeniz kıyı şeridinde, Ro-Ro taşımacılığı ile gerçekleştirilen Sete, Trieste ve Lavrion bağlantılı Ro-Ro ve bağlantılı demiryolu seferlerinin dışında, Afrika kıtasına yönelik bir bağlantı noktası konusunda da çalışmalar yürütülüyor. “Akdeniz’de kurulacak alternatif aktarma noktaları ile tüm yükleri bu limanlarda toplayıp, Afrika coğrafyasına taşıyacağız” diyen Musul, Trieste ve Türkiye arasındaki Ro-Ro seferlerini haftada beşe çıkaracaklarının da altını çiziyor. Romanya’nın Köstence Limanı ile Yalova arasında haftada iki gidiş-dönüş seferi hizmete sokmayı planlayan firma, bu hat ile Romanya’yı Orta Avrupa ülkelerine bağlamayı hedefliyor.

Aynı anda iki farklı Ro-Ro’nun operasyonlarını yürütecek kapasiteye sahip Trieste Limanı, yapılacak ilave yatırımlarla birlikte tren yükleme kapasitesini karşılıklı olarak günde 10 sefere çıkartıyor. 2016 yılını 110 bin Ro-Ro ve 70 bin tren kapasitesi ile kapatan firma, Türk ve Yunan Ro-Ro’larma hizmet kapasitesini artırmayı hedefliyor.

TAŞIMACILIK GÜÇLENECEK

Gelecek dönemlerde İsrail ve Mısır gibi ülkelere de hizmet vermeyi planlayan Ekol Lojistik, taleplerin artması halinde Tries-te’deki terminalden, Kuzey Avrupa ve Batı Avrupa limanlarına karşılıklı blok tren seferleri oluşturacak.

2016 yılında şirket cirosunun 650 milyon euro’nun üzerinde olduğunu vurgulayan Musul, Trieste Limam’ndaki Ro-Ro kapasitesini, 2016 yılında 110 bin ile kapattıklarını söylüyor. Firmanın 2017  hedefi, yıllık ’HPr8hhSI®l* 140 bin Ro-Ro ve 100 bin tren ünitesine hizmet vermek. Yakın zamanda hizmete girecek olan Yalova Ro-Ro terminali ise yıllık 365 gemi kapasitesiyle hizmet vermeyi planlarken, ilk etapta 260 adet ile başlamayı hedefliyor.

“Her geçen gün yol yasakları, sıkışıklıklar, AETR gibi konvansiyonlardan dolayı karayolu kullanımı zorlaşmakta” diyen Musul, li-mancılık sektöründe ve taşımacılıkta yapacakları planları şu sözlerle anlatıyor: “Bugüne kadar liman yatırımlarımızla ciddi tedbirler aldık. Blok trenlerle, tüm riski üzerimize alarak ülkemiz ihracatçısına ciddi destekler sağladık. Çok fazla maliyet artışı olmadan, volatiliteye cevap verecek şekilde tren işletmeciliği dahil intermodal taşımacılığı güçlendiren tüm alanlara yatırım yapacağız. Bütün IT yazılımımız değişecek, lojistiğe yeni bir bakış açısı kazandırmış olacağız.”

Devlet Limanları

• Tekirdağ Liman İsletmesi Müdürlüğü
• Gökçeada Kuzu Limanı
• Gökçeada Uğurlu Limanı
• Güllük Limanı
• Kabatepe Liman işletme Şefliği
• Kuruçeşme Rıhtımı
• Pasalımanı Su İskelesi
• Sarayburnu Liman Müdürlüğü
• Taşucu Liman Mdürlüğü

İşletme Hakkı Devir Yöntemi ile Özelleşen Limanlar

• Alidaş Alanya Um. İş. Deniz. Tur. Tic. ve San A.Ş.
• Çakıroğlu Giresun Liman işletmesi A.Ş.
• Çakıroğlu Sinop Liman işletmesi A.Ş.
• Dikili Liman işletmeleri A.Ş.
• Egeport Kusadası Uman isletmeleri A.Ş.
• Kemerköy Liman Hizmetleri A.Ş.
• Marmaris Uman işletmeciliği A.Ş.
• Ortadoğu Antalya Liman A.S.
• Part Denizcilik Hopa Liman İsletmeleri A.S
• Rize Limanı Yatırım A.Ş.
• Trabzon Liman işletmeleri A.Ş.
• Ulusoy Çeşme Liman işletmesi A.Ş.

Yatırım planları olan girişimciler iş kurmak başlıklı kategorimizde değişik sektörlerden iş fikirleri ve iş projelerini de inceleyebilir. Bizi takipte kalın iş kurmak ve iş fikirleri yazılarımızı paylaşmaya devam edeceğiz.

AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT