Kongre, toplantı ve iş turizmi

İSTANBUL’DA sonbaharın tadını çıkaran turistlerin profilinde yükselme var. Normal turistlerden dört kat fazla harcama yapan ‘toplantı misafirlerinin’ sayısında gözle görülür bir artış söz konusu. Özellikle beş yıldızlı otellerin toplantı salonlarında yer bulmak zorlaştı. Başta kamu sektörü olmak üzere, banka, ilaç, petrol, sigorta, bilişim teknolojileri ve telekomünikasyon sektörleri ile ulusal ve uluslararası firmaların düzenlediği eğitim, bayi, lansman ve ürün tanıtımı organizasyonları yoğunlukta. Ayrıca son zamanlarda popüler olan kişisel gelişimle ilgili workshop’lar ve eğitimler de hafta sonları toplantı salonlarını dolduruyor. Bu sevindirici durumun turizm gelirlerinde de artışı beraberinde getireceği öngörülüyor.

“TOPLANTI TALEBİ ARTTI”

Çırağan Palace Kempinski İstanbul Genel Müdürü ve Kempinski Residences Türkiye Bölge Direktörü Ralph Radtke, geçtiğimiz birkaç yıldaki zor zamanlara rağmen pazar çeşitliliği sağlayarak yaptıkları tanıtım seyahatlerinin meyvelerini toplamaya başladıklarını söylüyor. Radtke, “Bu yılın başından bugüne dek farklı ulusal ve uluslararası kongre ve konferansa ev sahipliği yaptık. Hem 2019’un geri kalan çeyreğinde, hem de 2020 genelinde özellikle yurtdışından ortalama 100 kişi ve üzeri büyük toplantılı gruplar için yoğun talepler alıyoruz” diyor.

İstanbul’a olan ilginin arttığını belirten Radtke, Ekim ayı ve sonrası için kongre turizmi açısından hedefleri ve beklentilerinin oldukça yüksek olduğunu bildiriyor. Kongre turizmi sektörünün büyümesi için uluslararası kongrelerin ülkemize yeniden gelmeye başlaması gerektiğinin altını çizen Radtke, şunları ifade ediyor: “Kongre turizminde güvenlik, olumsuz negatif yöndeki haberler, kişilerin seyahat planlarını doğrudan etkiliyor ve böylece katılım oranları düşüyor, örneğin, geçtiğimiz günlerde global bir kurum tarafından tüm dünyada geçerli standartlarla denetlendikten sonra bu kurumun oluşturduğu ‘safe hotels’ (güvenli otel) listesinde en üst seviye ile uluslararası geçerli bir sertifikaya sahip olduk.” 2020’nin 2019’dan daha da verimli geçeceğini öngören Radtke, dünyanın dört bir yanından turist alan İstanbul’un, kültür sanattan düğün turizmine, sağlıktan toplantı ve kongre turizmine ve kurvaziyere kadar birçok turizm kolunda yeniden dünyanın gözdesi olduğunu savunuyor. Radtke şöyle konuşuyor: “Bu anlamda giderek artan kongre ve konferans faaliyetlcrinde arzu edilen yerlere doğru yol alıyoruz. Bunda hiç şüphesiz yeni havali-manımızın katkısı büyük. Ancak kongre turizminin en yoğun olduğu yılları tekrar yakalamamız için daha vakte ihtiyacımız vardır. MICE (toplantılar, teşvik gezileri, kongreler ve etkinlikler) alanında daha kısa vadede daha çok fırsat söz konusu.”

SABİHA GÖKÇEN İN ETKİSİ

Dedeman Hotels Genel Müdürü Emrullah Akçakaya ise, Ekim ayma Dedeman Bostancı ve Dcdeman İstanbul otellerinde hızlı bir giriş yaptıklarını aktarıyor. Firmaların yükselen toplantı grafiğinin yanı sıra Sabiha Gökçen Havalimanı’nın kullanım sıklığının da artmasıyla Anadolu yakasının en önemli lokasyonunda yer alan Bostancı Dedeman’a olan talebin arttığını açıklayan Akçakaya, “Uzun süredir toplantı düzenlemeyen İstanbul merkezli uluslararası firmaların, toplantı için İstanbul’u tercih ettiğini ve buna bağlı olarak da yurtdışmdan gelen toplantı grupları taleplerinde artış olduğunu söyleyebiliriz” diye konuşuyor. Toplantı salonlarında ağırladıkları grupların başta kamu sektörü olmak üzere, banka, ilaç ve telekomünikasyon sektörleri ile ulusal ve uluslararası firmaların düzenlediği eğitim, bayi, lansman ve ürün tanıtımı organizasyonları olduğu bilgisini veren Akçakaya şunları kaydediyor:

“Son dönemlerde hızlı tüketim ve BT (bilişim teknolojileri) sektöründen birçok firmanın sempozyum ve seminerlerine ev sahipliği yapıyoruz. Ayrıca yıl içerisinde üniversiteler ve ilaç sektörüne bağlı dernek veya ilaç firmaları tarafından birçok küçük ve orta ölçekli ulusal ve uluslararası kongre otellerimizde düzenlendi. “ Gelişen ülke ekonomisine bağlı olarak yapılan altyapı ve üstyapı yatırımlarının da etkisiyle, İstanbul’un Anadolu ve Avrupa yakasında yükselen toplantı ve kongre trendinin daha da artacağını öngören Akçakaya, “Misafirlerimizden önümüzdeki yıl planlamalarıyla ilgili aldığımız geri dönüşler, bu düşüncemizi doğrular nitelikte” yorumunu yapıyor.

TURİZM KONGRELERİ TETİKLİYOR

Hilton İstanbul Bomonti Genel Müdürü Bülent Tarlan da, 2019’un ilk dokuz ayında koydukları hedeflere ulaştıklarını açıklayarak, 12 bin metrekarelik etkinlik alanlarında hem 6 bin 350 kişilik konferans kapasiteleri hem de iki balo salonları ile ulusal ve uluslararası büyük ve önemli organizasyonlara ev sahipliği yaptıklarını anlatıyor. Eylül ayını balo salonları açısından yüzde 60 doluluk ile kapattıklarını bildiren Tarlan, “Bu yüzde 60’a toplantı salonları dahil değil, sadece balo salonları bazında bir rakam” diyor. Tarlan, içinde bulunduğumuz Ekim ayı için ise balo salonlarında yüzde 80’den fazla doluluk olduğunu açıklıyor.

Toplantı ve etkinlik için ağırladıkları profilin genellikle farklı sektör ve meslek gruplarından orta ve üst düzey yönetici ve çalışanlardan oluştuğunu aktaran Tarlan, “Bu çeşitlilik, ticari faaliyet ve ilişkilerin gelişmesinde de önemli rol oynayarak gerçekleşmesi planlanan organizasyonlar için ülkemizin ve hizmetlerimizin tanıtımına ve tercih edilmesine olanak sağlıyor” diye konuşuyor.

Tarlan’a güre 2019 boyunca turizm sektöründe yakalanan ivme 2020’de de devam edecek ve buna bağlı olarak konferans ve toplantı taleplerinde artış olacak. Tarlan, “Başarı çıtamızı gelecek yıl için daha da yükselteceğiz. Ülkemiz ve özellikle İstanbul, özgün tarihi dokusu, gelişen imkanları, genç tesisleri ve yüksek hizmet kalitesiyle; 2021 ve sonrasında; tüm dünyanın ilgisini çekecek bir kongre markası olmaya aday. Bu da tüm turizm sektörü olarak hepimizi çok heyecanlandırıyor” değerlendirmesini yapıyor.

ÜST DÜZEY YÖNETİCİ GRUPLARI

Elite World Hotels Yönetim Kurulu Üyesi Emel Elik Bezaroğlu, Küçükyalı’da yeni açılan otelleri Elite World Asia’da Ekim, Kasım ve Aralık aylarını kapsayan yılın son çeyrek döneminde yılsonu grupları, eğitimler ve organizasyonlar açısından yoğunluk yaşadıklarını bildiriyor. Toplantı salonlarının doluluğunun ortalama yüzde 60 civarında olduğu bilgisini veren Bezaroğlu, “Otellerimizde bu dönemde talep oranı yüksek oluyor. Yaz sezonunun bitmesi ile beraber toplantı sayılarındaki artış hareketliliği dikkat çekiyor. Elite World Asia’da yerli ve yabancı yatırım şirketlerinin üst düzey yöneticileri ve çalışanlarından oluşan gruplar ağırlıkta. Elite Worlde Europe ve Elite World Business’ta yerli ve yabancı firmaların çalışanları ağırlıklı profilimizi oluştururken son açılan otelimiz Elite World Sapanca Convention & Welness Resort’ta ise başta kongreler olmak üzere büyük ölçekli şirketlerin etkinliklerine ev sahipliği yapıyoruz. Bu anlamda kongre ve toplantı için çok büyük bir potansiyel hedef kitlemiz bulunuyor” diyor.

Geçen yıl firmaların tasarruf tedbirleri nedeniyle kendi kurumlan içinde toplantı yaptıklarını savunan Bezaroğlu, bu yıl ise bu tür toplantılara daha fazla ağırlık verildiği için toplantı sayılarının artacağını gözlemlediklerini belirtiyor. Bezaroğlu, değerlendirmesini, “Gelen talepler de bu öngörümüzü doğruluyor. 2021, 2022 ve 2023 için ciddi ön talepler almaya başladık. Uluslararası kongrelerin tekliflerinde yer almak bile sektör açısından sevindirici bir gelişme. Orta vadede kongre turizminin ülkemizde iyi bir noktaya geleceğini öngörüyoruz” sözleriyle tamamlıyor.

İLAÇ, TELEKOMÜNİKASYON VE MEDİKAL

Mövenpick Hotcl İstanbul Genel Mü-dürü Bozkurt Atabek ise, Ekim ayı ve -iç sonrasında otellerinde oldukça yoğun bir toplantı trafiği olduğunu ifade ediyor.

Otelin 11 toplantı salonunda sekiz kişiden 550 kişiye kadar olan toplantılara ev sahipliği yaptıklarını anlatan Atabek, “özellikle ilaç, telekomünikasyon, medikal, bankacılık ve sigorta sektörlerinde ciddi bir artış söz konusu. ^ Her ne kadar uluslararası kongreler eskisi kadar gerçekleştirilmese de yabancı ve yerli ilaç firmaları çok sayıda seminer ve eğitim organizasyonları düzenleniyor.

Özellikle EylüFden bu yana Ingiltere, Almanya ve Ortadoğu pazarından konaklamak toplantılar için yoğun talepler alıyoruz. Türkiye’nin güvenlik algısının güçlenmesi bunda önemli bir rol oynuyor. Son zamanlarda kişisel gelişimle ilgili vvorkshop’lara da ev sahipliği yapıyoruz. Toplantı açısından oldukça yeni bir pazar olan bu eğitimler sayesinde hafta sonları da toplantı salonlarımızı dolduruyoruz” diyor.

2020’nin kongre turizmi açısından 2019’dan daha yoğun geçeceğini öngören Atabek, İstanbul’da düzenlenen uluslararası kongre sayısının 2015’teki kongre sayısına yaklaştığı takdirde oda fiyatlarında ciddi artış olacağına da dikkat çekiyor. Atabek, “Sadece kongreler değil uluslararası spor organizasyonları da ülkemize ciddi gelir kazandırmakta. 29-30 Mayıs 2020 tarihlerinde gerçekleşecek UEFA Şampiyonlar Ligi final maçı, 2013’ten beri ortalama oda fiyatı açısından gerçekleşecek en büyük organizasyon” diye konuşuyor.

MOTİVASYON ETKİNLİKLERİ YAYGINLAŞIYOR

Barcelö Hotel Group Türkiye Genel Müdürü Haşan Ekmen de, çok verimli bir dönem geçirdiklerini vurguluyor. Önümüzdeki dönem için hem ulusal hem de uluslararası birçok şirketten tatmin edici talep aldıklarını bildiren Ekmen, bundan sonraki süreçte de bu ivmenin devam edeceğini öngörüyor.

Ekmen, “özellikle yurtdışından gelen birçok kurumsal firmanın motivasyon amacıyla düzenlenen etkinliklerine ev sahipliği yaptık. Toplantı misafirlerimizin profilini çoğunlukla Türk,

Avrupa ve Ortadoğulu katılımcılar oluşturuyor” diyor.

Point Hotel Taksim Genel Müdürü Nuri Kalyoncu da, Ekim ayı ve sonrasında toplantı trafiğinde ciddi bir kıpırdanma olduğunu bildiriyor. Çok uluslu şirketlerin yaptığı toplantılar ile dünyanın dört bir yanından kongre misafirlerini ağırladıklarını anlatan Kalyoncu, “Almanya, Hollanda, İtalya, Fransa, Ürdün, Libya, Irak gibi dünyanın birçok ülkesinde kongre turistleri geliyor. Özellikle, otellerimizde petrol şirketlerinin toplantılarını gerçekleştirmekteyiz” diyor. Petrol firmalarının yanı sıra kişisel gelişim ve sertifika yapan firmaların toplantılarını organize ettiklerini ifade eden Kalyoncu, “İstanbul’un ulaşımının kolay olması ve bütçe anlamında ekonomik imkanlar sunması, toplantılar açından cazip kılıyor” diye konuşuyor. 2020’nin bu yıla oranla kongre ve toplantı turizmi açısından çok daha başarılı geçeceği öngörüsünde bulunan Kalyoncu, “2020’de gerçekleşecek UEFA maçının da İstanbul’un tanıtımına çok büyük bir etkisi olacaktır” diyor.

“VERİMLİ BİR DÖNEMDEYİZ”

Wyndham Grand İstanbul Kalamış Marina Hotel Satış ve Pazarlama Direklörü Deniz Dikkaya da son üç yıldır kongre ve MICE (toplantılar, teşvik gezileri, kongreler ve etkinlikler) sektörüne yaptıkları pazarlama ve reklam yatırımlarının meyvelerini bu yıl vermeye başladığını söyleyerek, Ekim ve Kasım aylarında özellikle firma ve acente toplantı ve etkinlikleri açısından verimli bir dönem yaşadıklarını bildiriyor. Dikkaya şöyle devam ediyor:

“Kongre ve toplantı sektörü misafirleri kurumsal iş insanları oldukları için kurumsal, eğitim düzeyi yüksek, planlı, ne istediğini bilen, gastronomiye ve lükse önem gösteren ve son teknolojileri takip eden bir profile sahipler. Bu nedenle özellikle son yıllarda aldığımız Yılın En îyi Iş Oteli ödüllerimizin hakkını vermek için kurumsal profile odaklı hizmetimizi sürdürmeye özen gösteriyoruz.”

Özellikle savunma sanayi, diplomatik toplantılar, gastronomi turları vc uluslararası spor karşılaşmalarını 2019’da görmeye başladıklarını söyleyen Dikkaya, “2020’den itibaren tekrar tercih edilen ülkeler ve şehirler listesine dahil olduğumuzu duymaktan ve bazı ön rezervasyonları görmekten büyük heyecan duyuyoruz. Umarız yine dünya kongre pastasının ilk 10 listesine bu kez kalıcı olarak girmeyi başarırız” diyor.

İŞ DÜNYASINDAKİ İVME YANSIYOR

Radisson Blu Vadistanbul Genel Müdürü Fercan Başkan da Eylül ayından itibaren toplantı trafiği açısından oldukça hareketli günler geçirdiklerini açıklıyor. “Toplantı salonlarımızın kullanımı açısından, yaz aylarına göre yüzde 70 artış var” diyen Başkan, iş dünyasının yeniden ivme kazanmasının bu artışta etkisinin büyük olduğunu savunuyor. Çok uluslu şirketlerin bulunduğu bir lo-kasyonda yer aldıkları için dünyanın birçok yerinden misafirleri ağırladıklarım anlatan Başkan, “Alışveriş, şehir turu, havaalanları ve şehrin iş merkezlerine kolayca ulaşım sağlayan Radisson Blu Hotel Vadistanbul’un bulunduğu karma projede, otelin, rezidansın, AVM’nin, çok sayıda yiyecek-içccck restoranın bulunması da, özellikle konak-lamalı kongre ve toplantı organizasyonlarında büyük talep almamıza neden oluyor. Yeni havalimanına 25 dakika uzaklıkta olmamız da özellikle dünyanın birçok yerinden gelecek iş insanları için büyük avantaj oluyor” diyor.

GÜNLÜK HARCAMALARI 832 DOLAR

Hilton Garden Inn İstanbul Ümraniye Genel Müdürü Alp Atilla ise, yılın bu son çeyreğinde toplantı taleplerinde ciddi bir artış olduğunu yineliyor ve “Eylül ayında başlayan ve Ekim ayında yoğunlaşan toplantı talepleri, genellikle eğitim bazlı olup yanı sıra şirket bütçe toplantıları ve lansmanlar olarak gerçekleşiyor” diyor.

Toplantı salonlarında yerli ve yabancı üst düzey yöneticileri ağırladıklarını anlatan Atilla, “2020’da bu taleplerin daha da artacağını düşünüyorum” diye ekliyor.

Haliç Kongre Merkezi’ne yakın bir konumda olan Lazzoni Hotel’in Genel Müdürü Gürhan Sayar ise, yaz sezonunun bitmesiyle kongre ve kurumsal toplantı ile etkinlik kapsamında yoğun talepler geldiğini açıklıyor. Sayar, kongre ve toplantı katılımcılarının profillerini A vc A+ olarak tanımlıyor. Turizm sektöründe yapılan anketlerde kongre turistlerinin yüksek harcama kapasitesi olduğunun ortaya konulduğunu anımsatan Sayar, bu anketlerde kongre misafirlerinin günlük ortalama harcamalarının 832 dolar olduğuna dikkat çekiyor. Sayar sözlerini şöyle tamamlıyor: “Uluslararası kongre ve toplantıların yaklaşık olarak üç yıl öncesinden karara bağlandığını düşündüğümüzde ise 2020 bir toparlanma yılı olacaktır.”

HANDAN BOYCE / İstanbul Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı -ICEC Genel Müdürü
“2022 ve sonrası için teklifler alıyoruz”

Geçtiğimiz ay 14. Dünya Perinatal Tıp Kongresi’ne başarıyla ev sahipliği yaptık. Kongre esnasında, uluslararası camiası tarafından yakinen takip edilen ve bilinen bir akademisyen ile tanışmak ve 2020 toplantısını İstanbul’a getirme görüşmelerini başlatmak fırsatı bulduk. Şu an 2022 ve sonrası için açık yılı olan kongrelere dair teklif ve dönüşler alıyoruz. Bu hareketlenmenin devamını ve katılımcı sayılarının artmasını diliyoruz. Dünya kongre şehirleri sıralamasında sekizinci sıraya kadar yükselmiş İstanbul’umuzu yeniden o sıralara çıkarmak için tüm paydaşlarımıza gereken her türlü desteği vermeye hazırız. Kongrelerin sahibi dernek ve kurumların bir süredir uzak kaldıkları bu harika destinasyona dönmek istediklerine inanıyorum. Biz Lütfı Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı olarak, kongrelere özel fiyat ve artı değer katacak uygulamalarımız, kongre Ar-Ge çalışmalarımız, bu çerçevede paydaşlarımız ile işbirliğimiz ve desteğimiz, şehrin bütüncül pazarlama yaklaşımının farkında ve bir parçası olarak katılımlarımızla bu çabaya en güçlü şekilde destek veriyoruz.

Müberra ERESİN / Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı
“Kongre turizmi fiyatlarımızı yükseltecek”

İstanbul 2015’te 148 uluslararası kongreye ev sahipliği yapmışken, bu sayı 2018’de 33’e düştü. Aynı dönemde İstanbul, Avrupa listelemelerinde 23. sıradan 46. sıraya geriledi. Kongre turizmindeki bu kritik değişim, şehrin tamamında ve en önemlisi gelirlerimizde ciddi bir negatif etki yarattı. Bununla beraber geçen yıldan itibaren başlayan yükselme hareketiyle kongre, toplantı ve iş turizmi segmentinde yeniden güçleneceğimizi öngörüyoruz.

Son günlerde toplantı trafiğinde hareketlenme gözlemliyoruz. İç pazar toplantı trafiği son dönemde yurtdışına kaymaya başlamıştı. Otellerimizin şu an için öncelikli hedefi Türkiye’deki şirketlerin toplantıları; hedefimiz yurtdışına giden iç pazarı yükseltmek.

2019’un ilk sekiz aylık verilere bakıldığında İstanbul’un ortalama doluluk oranı yüzde 73.7, oda bedeli 90.2 euro, oda başı elde edilen gelir yüzde 66.4 euro oldu. Ancak dünya fiyatlarına baktığımızda henüz olması gereken düzeye ulaşamadığımızı görüyoruz. Üç dört yıl önce 150-200 euro ortalama fiyatlara sahip olan İstanbul’un yeniden bu fiyat düzeyine dönmesi için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Türkiye’nin hedefi turist sayısından çok geliri artırmak olmalı. Tesislerimizin ve verdiğimiz hizmetin kalitesi çok yüksek. Ancak bu tek başına yeterli değil. Fiyatların yükselmesini sağlayacak olan en önemli itici güç gelir düzeyi yüksek kongre ve gemi turisti olacaktır. İstanbul’u yeniden kongre turizminin gözde şehirleri arasına sokacak adımları atıyoruz. Kongre ve gemi turizminin yanı sıra İstanbul’da kültürel etkinliklerin artması, daha çok spor ve sanatla anılması, eğlence imkanlarının artması, gastronomik gelişmeler nitelikli turisti şehrimize çekecektir.

ÖZLEM KAPAR BAYBURS