KOBİ’lere Yüzde 50 Hibe Desteği Başladı

Kırsal kalkınmadan imalat sanayindeki KOBİ’lere destek yağmuru başladı. Ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlayacak yatırımlar için iki koldan yüzde 50 hibe desteği çağrılarına çıkıldı. İmalat sanayindeki KOBİ’lere 500 milyon TL destek kullandırılacak…

KOBİ’lere destek yağmuru

HÜKÜMET kırsal kalkınmadan KOBÎ’lere birçok alanda destek yağmuruna başladı. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme idaresi Başkanlığı (KOSGEB), imalat sanayi sektöründeki KOBİ’lere 500 milyon TL destek kullandıracak. İşletme başma 300 bin TL’si geri ödemesiz 1 milyon TL’ye kadar destek verilecek. Kısa adı IPARD olan Türkiye ile Avrupa Birliği’nin ortaklaşa finanse ettiği Kırsal Kalkınma Programı kapsamında yatırımlara yüzde 50-70 oranmda hibe destekleri ve bu çerçevede açılan çağrılar sürecek. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nm ilgili kuruluşu Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 2014-2020 yıllarını içeren IPARD II döneminde tarım sektörünün ve kırsal alanların sürdürülebilir kalkınması için yeni sektörleri, daha yüksek hibe oranlarıyla destekleyecek.

IPARD II kapsamında bu yıl çıkılan 1. çağrıda 229 milyon euro’luk bir destek bütçesi ayrılırken, 12 Haziran 2017’de çıkılan ve 28 Eylül’de son başvuruların alınacağı 2. çağn döneminin bütçe büyüklüğü 122.2 milyon euro’ya ulaşıyor. Açılan ikinci çağn ile tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasıyla ilgili fiziki varlıklara yönelik yatırım projeleri 42 ilde yüzde 50 hibe ile destekleniyor. Ayrıca 2. çağrı döneminin 28 Eylül’de sona ermesinin ardından 240 milyon euro bütçeli IPARD II Programı 3. başvuru çağrısı için ilana çıkılması planlanıyor. Diğer yandan kırsal alanda yatırım yapmak isteyen yatırımcılara yönelik yüzde 50 hibe desteği kapsamı genişletilerek devam ediyor. 2006 yılından itibaren uygulanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatınmlannın Desteklenmesi Programı kapsamında yapılacak proje başvuruları 11 Aralık 2017 tarihinde sona erecek. 2 milyon TL’ye kadar olan kırsal kalkınma yatırımlarının yarısını devlet karşılayacak.

KOBİ’LERE 1 MİLYON TL’YE KADAR DESTEK

KOSGEB, “Üretim ve İhracatta Teknoloji Seviyesi Yüksek, Katma Değerli Ürünlerin ve KOBİ’lerin Payının Artırılması” temasıyla proje teklif çağrısına çıkarak, başvuruları almaya başladı. İmalat sanayi sektöründeki KOBİ’lere yönelik çağrı kapsamında KOBİ’lere 500 milyon TL tutarında destek kullandıracak. Destek programının üst limitleri işletme başma 300 bin TL geri ödemesiz, 700 bin TL geri ödemeli olmak üzere toplam 1 milyon TL olacak. Proje sunacak işletmelerin KOSGEB veri tabanına kayıtlı ve aktif olmaları gerekiyor. Bilanço usulünde defter tutmak kaydıyla, orta yüksek ve ileri teknolojili sektörlerdeki KOBİ’lerin tümü başvuru yapabiliyor. Orta düşük ve düşük teknolojili sektörlerdeki KOBİ’lerde ise 2016 yılı net satış hasılatının en az 300 bin TL ve yıllık ortalama çalışan sayısının en az 3 olması şartı aranacak. İşletmelerin proje bütçe tekliflerinin 2016 yılı net satış hasılatını aşmaması gerekecek.

“ÜRETEN KOBİ DAHA REKABETÇİ OLACAK”

İmalat sanayindeki KOBİ’lere verilecek 500 milyon TL destek için başvuruların 11 Eylül 2017 tarihi itibari ile Kosgeb.gov.tr adresinden elektronik ortamda alınmaya başlandığını belirten KOSGEB Başkanı Prof. Dr. Cevahir Uzkurt, proje çağrısı için başvuru sisteminin 20 Ekim 2017 günü saat 23.59’da kapatılacağını söyledi. Uzkurt, son başvuru tarih ve saatinden önce onaylanmayan başvuruların değerlendirmeye alınmayacağını ifade ederek, KOSGEB veri tabanına kayıtlı ve 2016 yılı KOBİ beyannamesi onaylı işletmelerin, veri tabanı giriş şifreleri ile sisteme girerek başvurularını oluşturabilecekleri bilgisini aktardı. İşletme başma 1 milyon TL’ye kadar destek verileceğini vurgulayan Uzkurt, “Üreten KOBİ’lerimiz, daha rekabetçi ve daha güçlü olacak” dedi.

DESTEKLENECEK GİDERLER

Çağrı kapsamında proje ile ilişkilendirilmiş olmak kaydıyla yeni istihdam edilecek ve işletmede tam zamanlı çalışacak personel desteklenecek. Personel giderlerine geri ödemesiz 100 bin TL’ye kadar destek verilecek. Destek kapsamında satın alınacak makine-teçhizatla-rm ve kalıpların yeni olması şartıyla 150 bin TL’ye kadar geri ödemesiz, 600 bin TL’ye kadar da geri ödemeli destek sağlanacak. KOSGEB Başkanı Uzkurt, yazılım giderlerine 50 bin TL’ye kadar geri ödemesiz, 100 bin TL’ye kadar geri ödemeli; hizmet alım giderlerine ise 100 bin TL’ye kadar geri ödemesiz olmak üzere destek verileceğini vurgulayarak, toplam proje bütçesine KDV hariç rakamlar üzerinden yüzde 60 oranında destek sağlanacağının altını çizdi.

Bu arada makine-teçhizat giderleri için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Yerli Malı Tebliği’ne uygun olarak alınmış yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda destek oranlarına yüzde 15 ilave edilecek.

Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Serbest Meslek Mensuplan ve Yöneticileri Vakfı (TOSYÖV) Başkanı Nezih Kuleyin, imalat sanayinde hedeflenen yapısal dönüşümün mimarı olacak KOBİ’lerin desteklenmesi adına destek çağrısına çıkılmasını çok olumlu bulduklarını söyledi. Kuleyin, “KOSGEB’in yeniden imalat sanayi ile birlikte ileri teknoloji yatırımlarını desteklemesi çok anlamlı” dedi.

TARIM VE HAYVANCILIĞA YÜZDE 50 HİBE

TKDK, IPARD II Programı 2. Çağrı döneminde “Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin işlenmesi ve Pazarlanması ile ilgili Fiziki Varlıklara Yönelik Yatırımlar” kapsamında projeleri kabul etmeye başladı. Destek bütçesi 122 milyon euro olacak. Süt, kırmızı et, kanatlı et, su ürünleri ile meyve ve sebzenin işlenmesi ve pazarlanması alt sektörlerinde başvuruda bulanacak yatırım projelerine yüzde 50 hibe desteği verilecek, atık su arıtma ve atık yönetimi ile ilgili harcamalarm ise yüzde 10’u karşılanacak.

IPARD Programı kapsamında 2017 yılında çıkılan 1. Çağrı’nın destek bütçesi 229 milyon euro, 2. Çağn’nm 122 milyon euro iken, 28 Ey-lül’de sona erecek 2. Çağrı dönemi sonrasında açılacak 3. Çağrı’nın bütçesi ise 240 milyon euro olacak. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre 2017 yılında toplam 883 milyon euro’luk bir bütçenin kullandırılması planlanıyor. 3 Çağrı döneminde 2017 yılı içerisinde diğer tedbirlerden de çağn ilanına çıkılması planlanıyor.

ÜST LİMİT 3 MİLYON EURO

Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasıyla ilgili fiziki varlıklara yönelik yüzde 50 hibe desteği verilecek, atık su arıtma ve atık yönetimi ile ilgili harcamalarm ise yüzde 10’u karşılanacak yatırımlar arasmda kırmızı et, kanatlı et kesimhanesi, et işleme ve parçalama tesisleri, süt işleyen işletmeler ve süt toplama merkezleri de olacak.

Tarım Bakanlığı’ndan alman bilgiye göre günde 30-500 baş kapasiteli sığır-manda, 50-4 bin baş koyun-keçi kesimi yapılan kırmızı et kesimhaneleri ile saatte bin-5 bin tavuk kapasitesi, saatte 100-bin tavuk kapasitesi olan kanatlı et kesimhaneleri için uygun harcama tutarı limitleri 30 bin euro ile 3 milyon euro arasında değişecek.

Uygun harcama tutarı limitleri 0.5-5 tonluk günlük kurulu et işleme ve parçalama kapasitesine sahip tesisler ile günlük 10-70 ton kapasiteli süt işleyen işletme yatırımları için de aynı olacak. Günlük 70 ton toplama kapasiteli süt toplama merkezleri için uygun harcama tutarları 30 bin-1 milyon euro olarak belirlenirken, toplam kapasitesi 10 bin metreküplük meyve sebze, yıllık 100-2 bin ton üretim kapasiteli su ürünleri yatırımlarında ise uygun harcama alt limit 30 bin euro olup, üst limit sırasıyla 1 milyon 250 bin euro, 1.5 milyon euro olacak.

Bu arada IPARD II Programı kapsamında projeleri desteklenen 42 il şöyle: “Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Ardahan, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, İsparta, Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Uşak, Van ve Yozgat.”

SON BAŞVURU 28 EYLÜL

Başvurular, yatırımın uygulanacağı ilde bulunan TKDK 11 Koordinatörlüklerine yapılacak. Online Proje Başvuru Sistemi 26 Eylül 2017’de saat 21.00’de kapatılacak. 6 Eylül’de başlayan başvuruların son teslim tarihi 28 Eylül 2017 saat 18.00 olacak, ikinci başvuru çağrı ilanı kapsamında hazırlanacak başvurularda yatırım süreleri en fazla 18 ay olarak planlanacak.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan alman bilgiye göre IPARD I Programı çerçevesinde çıkılan 15 çağrı sonunda 10 bin 693 proje desteklendi. Bu projelerin toplam yatınm tutan 6 milyar 693 milyon 242 bin TL olup yatırımlara ödenen hibe tutarı 3 milyar 147 milyon 701 bin TL’ye ulaştı. Hayata geçen yatırımlarda IPARD I programı sonrası 56 bin 914 kişiye istihdam sağlandı. IPARD I Programı kapsamında çıkılan çağrılar kapsamında süt, beyaz ve kırmızı et üreten tarımsal işletmeler, çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi, kırsal turizm, meyve ve sebzelerin işlenmesi ve pazarlan-ması, süt ve süt ürünleri, kırmızı et ve et ürünleri, beyaz et ve ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması, yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi, su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması, süt toplama merkezleri, kültür balıkçılığının geliştirilmesi ve teknik destek alt tedbirlerinde destekler veriliyor.

1 MİLYAR 45 MİLYON EURO HİBE

2014-2020 dönemini kapsayan, Avrupa Komisyonu tarafından 27 Ocak 2015’te onaylanan IPARD-II Programı dahilinde 801 milyon euro AB katkısı, 244 milyon euro Türkiye Cumhuriyeti katkısı olmak üzere 1 milyar 45 milyon euro hibe kullandırılması planlanıyor. IPARD II Programımda çıkılan 1. Çağrı sonrasında bin 642 proje desteklenirken, yine bu projelerde toplam yatırım tutarı 1 milyar 320 milyon 301 bin TL olup bu yatırımlar için ödenmesi planlanan hibe tutarı 854 milyon 99 bin TL. Tarım Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada IPARD II Programı kapsamında “Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına Yönelik Yatırımlar, Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin işlenmesi ve Pazarlanması ile İlgili Fiziki Varlıklara Yönelik Yatırımlar, Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve îş Geliştirme” tedbirlerinin desteklendiği kaydedildi. Yeni dönemde verilen destek oranlarının yüzde 50 ile yüzde 70 arasında değiştiğine dikkat çekilerek, kadın yatırımcılara projelerinin sıralamasında öncelik tanındığı, genç yatırımcılara daha yüksek oranda hibe sağlandığı kaydedildi.

KIRSAL YATIRIMA HİBE DESTEĞİ

Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak amacıyla yapılacak yatırımlara yönelik hibe tutarları da açıklandı. Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi başta olmak üzere kırsal alanda desteklenecek yatırımlara ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Tebliğe göre kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak, tarım ve tarım dışı istihdamı geliştirmek, gelirleri artırmak ve farklılaştırmak için kadın ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin ekonomik faaliyetlere yönelik yatırımları yüzde 50 hibe uygulamasıyla desteklenmeye devam edecek.

DESTEKLENECEK YATIRIMLAR

Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni tesislerin yapımı, kapasite artırımı ve teknoloji yenilenmesi, yenilenebilir eneıji kaynaklan kullanan yeni seraların yapımı, yenilenebilir enerji kaynaklarından jeotermal ve biyogazdan ısı veya elektrik üreten tesisler ile güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten tesislerin yapımı, tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar, hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması yatırımları hibe desteği kapsamında değerlendirilecek. Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında kırsal turizm yatırımları, çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, el sanatları ve katma değerli ürünler ile bilişim sistemleri ve eğitimi de hibe desteği kapsamında olacak. Tarımsal ürünlerin depolanmasına yönelik yeni tesis başvurularında sadece çelik silo ve soğuk hava deposu hibe desteği kapsamında değerlendirilecek. Yatırımcılar, ülke genelinde sadece bir proje başvurusunda bulunabilecek. Kırsal turizm ve el sanatları ve katma değerli ürünler konularına sadece kırsal alanda başvuru yapılacak. Söz konusu tebliğ kapsamında 13 Eylül itibarıyla yapılmaya başlanan başvurular Tarim.gov.tr internet adresinden 90 gün süreyle devam edecek ve 11 Aralık 2017’de sona erecek.

YENİLİKLER VAR

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, tebliğe ilişkin yaptığı açıklamada Bakanlığın genel bütçe imkanları ile 2006’dan itibaren uygulanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında bugüne kadar 11 etap uygulandığını vurgulayarak, bu etaplarla 7 bin 735 tarıma dayalı muhtelif yatırım projesinin tamamlandığını dile getirdi. Bakan Fakıbaba, bu program kapsamındaki yatırımlar için toplam 3.3 milyar TL hibe desteği verildiğini, böylelikle yaklaşık 90 bin kişiye istihdam sağlandığını kaydetti. Daha önceki etaplarda sadece 39 ilde uygulanan yenilenebilir enerji üretim tesisleri için verilen hibe desteğini bu tebliğle beraber artık 81 ile çıkarıldığını kaydeden Fakıbaba, tarımsal üretime yönelik sabit yatırım konularına hindi ve kaz yetiştiriciliğine ait sabit yatırımlar da ilave edildiğini ifade etti. Fakıbaba, en fazla 20 baş hayvan kesim kapasiteli kesimhane için 81 ilde hibe desteği de ilk kez bu tebliğle beraber verileceğini, ceviz hasat makinelerinin de destek kapsamında olacağını aktardı.

ÜST LİMİTLER EŞİTLENDİ

Tebliğle, bütün projelerin hibeye esas üst limitleri eşitlendi. Ekonomik yatırım konularında hibeye esas proje tutarı, yatırım niteliği yeni tesis olan başvurularda 2 milyon TL, tamamlama olan başvurularda 1 milyon 750 bin TL, kapasite artırımı veya teknoloji yenileme olan başvurularda ise 1 milyon 500 bin TL üst limitini geçemeyecek. Kırsal ekonomik alt yapı yatırım konularında hibeye esas proje tutarı; kırsal turizme yönelik niteliği yeni tesis olan yatırımlar için 1 milyon 500 bin TL, diğer yatırım konuları için 500 bin TL üst limit olacak. Hibeye esas proje tutarının yüzde 50’sine hibe yoluyla destek verilecek. Hibeye esas proje tutarı alt limiti en az 30 bin TL olacak. Yatırım projeleri fiziki olarak 1 Ekim 2018’e kadar tamamlanacak.

MEZBAHALARA REHABİLİTASYON

Ulusal Kırmızı Et Konseyi Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçmdağ, kırsal kalkınma yatırımlarının yüzde 50’sinin devlet tarafından karşılandığını belirterek, yapılacak yatırımın yarısının devlet tarafından karşılanmasının önemli bir destek olduğunu vurguladı. Başta hayvancılık olmak üzere devletin tarıma yönelik önemli destekler verdiğini söyleyen Yalçındağ, “Buzağı desteği ve yüzde 30 düve desteği çok önemli ancak sadece büyükbaştan elde edilen kırmızı ette yaşanan problemlerin çözümü için yeterli değil.

Küçükbaş hayvan sayısının iki katına çıkarılması için küçükbaş destekleri artırılmalı. Kamu spotları ile kırmızı et tüketiminde küçükbaş hayvan eti tüketimi teşvik edilmeli” diye konuştu.

IPARD II kapsamında çıkılan 2 çağrıyla kırmızı et, kanatlı et kesimhanesi gibi yeni yatırımlara destek verildiğini anımsatan Yalçındağ, mevcut kesimhanelerin yüzde 30 kapasite ile çalıştığını vurgulayarak, “ Mevcut mezbahaların rehabilitasyonu için destek verilmeli” dedi.

KOBİGEL çağrısında desteklenecek 8 başlık

KOSGEB’in, proje teklif çağrısına ilişkin desteklenecek sektörler konusunda faaliyet alanlarına göre belirlediği 8 konu başlığı şöyle olacak:

1. Dördüncü sanayi devrimine hazırlık: Üretimde nesnelerin interneti uygulamaları
2. Orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerin üretim ve ihracattaki ağırlığının artırılması
3. Katma değeri yüksek üretim yapısına geçiş
4. İhracat kapasitesinin artırılması ve yeni pazarlara açılım
5. Mikro ölçekli işletmelerde tasarım -mühendislik imkan ve kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve ölçek büyütme
6. Bilişim teknolojisi altyapısının güçlendirilmesi
7. Eneıji verimliliğinin artırılması
8. Yeşil üretime geçiş

Kırsal kalkınma yatırımlarında uygulama illeri ve yatırım alanları

Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı çerçevesinde Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, İsparta, Mersin, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Sivas, Tokat, Trabzon, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Aksaray, Karaman ve Ardahan illerinde hibe desteği kapsamında desteklenecek yatırımlar şöyle olacak: “Yaş meyve sebze hariç bitkisel ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, ham derinin işlenmesi ve günlük en fazla 20 baş hayvan kesim kapasiteli mezbaha, soğuk hava deposu, çelik silo, hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, yenilenebilir enerji kullanan yeni sera, yenilenebilir enerji üretim tesisleri, kırsal ekonomik alt yapı yatırım konularından; çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, bilişim sistemleri ve eğitimi yatırımları.”

Adana, Adıyaman, Antalya, Artvin, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Niğde, Rize, Sakarya, Siirt, Sinop, Tekirdağ, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, İğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye ve Düzce illerinde hibe desteği verilecek yatırımlar ise şöyle belirlendi: “Bitkisel, hayvansal ve su ürünlerinin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, soğuk hava deposu, çelik silo, hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, yenilenebilir enerji kullanan yeni sera, yenilenebilir enerji üretim tesisleri, tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar, kırsal ekonomik alt yapı yatırım konularından; kırsal turizm, çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, el sanatları ve katma değerli ürünler, bilişim sistemleri ve eğitimi yatırımları.”

IPARD Programı yatırım limitleri sektörlere göre değişiyor

TKDK, hibe desteğini başvuru çağrı ilanlarıyla duyuruyor. Çağrı ilanları kurumun web sitesinde ve yerel gazetelerde yayınlanıyor. Kurumun başvuru çağrı ilanlarına ve desteklerle ilgili her türlü bilgiye il koordinatörlüklerinden ve kurumun internet adresinden ulaşılabiliyor. IPARD programı kapsamında kamu tüzel kişilikleri hariç olmak üzere gerçek ve tüzel kişiler gerekli uygunluk koşullarını sağlamaları koşuluyla, başvuru çağrı ilanında duyurulan tarihler arasında il koordinatörlüklerine başvuruda bulunabiliyor. IPARD programından mevcut ve yeni kurulacak işletmeler de faydalanabiliyor. Program kapsamında destek verilen sektörler için farklı yatırım limitleri ve kapasiteleri bulunuyor. Yatırım limitleri sektörlere göre değişmekte olup, alt limit 5 bin euro, üst limit 3 milyon euro. IPARD kapsamında yapım işleri, makine ekipman, danışmanlık ve görünürlük işleri de destekleniyor.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA