Dünya, startup borsalarına merhaba diyor

Başlangıç aşamasındaki girişimlerin finansman ihtiyaçlarının karşılanmasında borsaların nasıl aktif rol alabilecekleri artık tüm borsaların gündeminde. Dünya Melek Yatırım Forumu’nun ana konularından birisi de bu…

BİLDİĞİNİZ üzere Dünya Melek Yatırım Forumu, geçen haftalarda yapılan olağanüstü yönetim kurulu kararı ile 17-19 Şubat 2019 tarihlerinde yine İstanbul’da toplanacak ve 100 ülkeden 1500’ün üzerinde yatırımcı bir araya gelerek küresel melek yatırım ve startup ekosisteminin 2019 ajandasını ve önceliklerini İstanbul’da belirleyecekler. Dünya çapındaki forumun önemli oturumları teker teker açıklanmaya başladı.

Oturum başkanlığını Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez’in yapmasının beklendiği ve konuşmacıları arasında Londra Borsası, Nasdaq, Shangai Borsası üst düzey yetkililerinin de olacağı en önemli ana oturumlardan biri de startup borsaları üzerine olacak.

özellikle global ekonomik kriz sonrası gelirlerinde önemli düşüşler yaşayan borsalar bir anda radarlarını erken aşama yatırım ve startup ekosistemine çevirdiler. Başlangıç aşamasındaki girişimlerin finansman ihtiyaçlarının karşılanmasında borsaların nasıl aktif rol alabilecekleri artık dünyadaki hemen hem borsanın gündem konusu.

İNOVATİF ÇÖZÜMLER ARANIYOR

Biliyorsunuz borsalardan halka açılabilmek için uzun ve maliyetli bir süreç söz konusu. Her şeyin ötesinde ciroların da belirli seviyelere erişmiş olması gerekiyor. Yani her aklına esenin halka açılması ve hisselerini satarak kendisine likidite oluşturması mümkün değil.

Startup’ların ne ciroları, ne de şirket büyüklükleri halka açılmak için uygun değil. Ancak ekonomilerin ana itici güçlerinden biri haline de gelmiş dürümdalar. İş böyle olunca, startup’ları da kapsayan inovatif çözümler borsalar tarafından nasıl geliştirilebilir sorusu da gündemden düşmüyor.

Nitekim, Tayland Borsası bu konuda çok radikal bir karar alarak Thailand Startup Stock Exchange’i faaliyete geçirdi. Yani, Tayland’da artık yatırım yapılabilir startup’lar aynen halka açılan diğer büyük ölçekli şirketler gibi listelenebilecekler. Dünyada ilk kez bir borsa tarafından startup’ların listelenmesi söz konusu. Yani, bir borsa startup’ları listeleme işlemini gerçekleştirerek şunu söylüyor:

“Bu startup’lara yatırım yapabilirsiniz ve hisse senetlerini güvenle satın alabilirsiniz”.

Öte yandan, bu radikal karar birkaç soru işaretini de beraberinde getiriyor. Henüz yolun başında olan ve kendini henüz tam anlamıyla ispatlamamış startup’ların borsalar kanalıyla halka arzlarından yatırımcılar zarar görmeye başlarlarsa ne olur? Gerçi bu soruya Tayland Borsası yetkilerinin verdikleri cevap da üzerinde düşünmeye değer: “Evet, startup’lar belirli oranlarda diğer büyük şirketlere göre daha fazla risk taşıyorlar. Ancak, startup’ların halka açılma sürecinde o kadar çok derinlemesine inceleme yapıyor ve finansal şeffaflığa o kadar önem veriyoruz ki; bu da yatırımcıların bu startup’lara doğrudan kendilerinin yatırım yapmasından ziyade borsa kanalıyla yatırım yapmasını daha anlamlı hale getiriyor. İstiyoruz ki bu şeffaflıktan tüm yatırımcılar istifade edebilsinler.”

GELECEĞİN SEYRİ NASIL OLACAK?

Tabii ki de her ülkenin sermaye piyasası kurulu ve bu tip konulardaki otorizasyon hükümleri farklılık gösteriyor. Nitekim Londra Borsası, startup’ların halka açılmasından ziyade onları halka açılabilir kalitede yetiştirmek ve küresel bir netvvork içinde finansman ihtiyaçlarını doğrudan yatırımcılardan bulabilmelerine olanak sağlayan Elite adı altında bir program geliştirdi. Yani, direkt Startup Exchange yerine Startup Private Market / Startup Özel Pazarı kurmuş oldu. Buna benzer bir uygulama da Borsa İstanbul’da Özel Pazar adı altında faaliyete geçmişti. Öte yandan Estonya Borsası’nm eski başkanı tarafından kurulan Funderbeam de blockchain teknolojisinden yararlanarak online Startup Exchange Market kurmuş bulunuyor.

İşte, bu oturumda, startup pazarlarının önümüzdeki yıllarda nasıl bir seyir izleyeceği tartışılacak. Borsalar Startup Exchange / Startup Borsası mı, yoksa Startup Private Market / Startup Özel Pazarı mı kurma yolunda tercih belirleyecekler? Bu konunun, borsa yöneticileri kadar girişimcileri de yakından ilgilendirdiğini düşünüyorum.

İyi haftalar…

BAYBARS ALTUNTAŞ