Devlet destekli tarım sigortalarının kapsamı genişletildi

Üreticiye destek yağmuru

Devlet destekli tarım sigortalarının kapsamı genişletildi. Kuraklık verimlilik sigortası buğdayda başladı. Hayvan hırsızlığı, kümes hayvanı ölümleri, yağmur riski nedeniyle kiraz sigorta kapsamına alındı. 2017’deki düşük faizli kredi esasları belirlendi…

BÜTÇEDE tarımsal destek programlan için ayrılan kaynağı 12.8 milyar TL’ye, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları ve tarımsal KIT’lerin finansmanı için ayrılan kaynağı 5.1 milyar TL’ye çıkaran Hükümet, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) aracılığıyla kullandırılacak tarımsal üretime yönelik düşük faizli kredilere yönelik esasları da belirledi. Buna göre üreticilere kullandırılacak işletme ve yatırım kredisi üst limitleri konularına göre 100 bin TL ile 12.5 milyar TL arasında değişti. Kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliği, yurtiçi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimine yönelik işletme ve yatırım kredilerinde “sıfır” faiz uygulanması kararlaştırıldı. Damızlık etçi ve kombine sığır yetiştiriciliğinde kredi limiti 7.5 milyon TL’den 12 milyon TL’ye, yaygın bitkisel üretimde 250 bin TL’den 750 bin TL’ye, stratejik bitkisel üretimde 2 milyon TL’den 3 milyon TL’ye çıkarıldı. Traktör kredilerinde kredi üst limiti 250 bin TL olarak belirlendi.

10CAK’TA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2017’de bitkisel ve hayvansal üretimde kayıplara neden olan doğal risklerin önlenmesi amacıyla Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından sigorta kapsamına alınacak riskler, ürünler, bölgeler ile devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarlarında hem kapsam hem de oransal olarak değişikliklere gitti.

1 Ocak itibarıyla yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararıyla bitkisel ürünler için dolu ana riskiyle fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskını riskleri dolu paketi halinde verilecek. Bu sayılan risklere ilave olarak Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı çiftçilerin, açık alanda yetiştirilen meyveler için don riski, meyve bahçeleriyle bağlarda dolu ağı ve örtü sistemleriyle bu sistemlerin altında bulunan ürünler için dolu ağırlığı riski, yaban domuzunun tarla ürünlerine, sebzelere ve çileğe verdiği zararlar ve kirazda yağmur riski TARSİM tarafından mevcut arazi ve ürün bilgileri dikkate alınarak teminat kapsamına alınacak. 2017’de tarım sigortaları destek hizmetleri bütçesini 900 milyon TL’ye çıkaran Hükümet, 2016 yılı Ekim sonu itibarıyla tarım sigortaları destekleme hizmetleri kapsammda yaklaşık 555 milyon TL destek bütçesi kullandırdı.

BUĞDAYDA KURAKLIK SİGORTASI

Yeni karara göre ilçe bazlı kuraklık verim sigortası ile kuru tarım alanlarmda yetiştirilen buğday için dolu paketi dışındaki kuraklık, don, sıcak rüzgar, soğuk hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları da teminat altında yer alacak.

Yıllardır talep ettikleri kuraklık sigortasının bu yıl buğdayda başlatılmasını önemli bir adım olarak ifade eden Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, çiftçinin prim ödediği halde kuraklık kapsamında olmadığı için tazminat alamadığını anımsattı. Bugüne kadar tarım sigortalarında kuraklık gibi Türkiye ve çiftçi için çok önemli riskin kapsamda olmamasının büyük bir sorun olduğunu belirten Bayraktar, bu eksikliğin TZOB’un da girişimleriyle bu yıl giderildiğinin altını çizdi.

Meyve ağaçları ile yağmur riski dolayısıyla Türkiye’nin önemli ihraç ürünlerinden biri olan kiraz da sigorta kapsamına girdi. Karara göre meyve ağaçları ve asmaların kendileri ve fidanlarında paket halinde, dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, taşıt çarpması, kar ağırlığı, sel ve su baskını riskleriyle yaban domuzunun sadece fidanlara verdiği zararlar da sigorta kapsamında olacak. Seralar için de dolu ana riskiyle birlikte fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskınıyla taşıt çarpması, kar ve dolu ağırlığı ek riskleri paket halinde sigortalanabilecek.

HAYVAN HIRSIZLIĞINA SİGORTA

Karar ile Hayvancılık Bilgi Sistemi’ne (HAYB1S) kayıtlı büyükbaş ve küçükbaş hayvancılıkta ölüm riski ve hırsızlık teminat kapsamına alındı. HAYBIS’e kayıtlı kapalı sistemde üretim yapılan, biyogüvenlik ve hijyen tedbirleri alınmış tesislerde yetiştirilen kümes hayvanlarının ölüm riski ve açık veya yarı açık sistemde yetiştirilen kümes hayvanlarının ölüm riski de TARS1M tarafından teminat altına girdi.

Denizlerde ve iç sularda yetiştirilen su ürünleri için ölüm riski ile kafes ve ağlar için kazalar, predatör saldırısı, fırtına, hortum, deprem, sel ve su baskını riskleri, Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı aktif (arılı) ve plakalı kovanlar için fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskını, taşıt çarpması, nakliye ile vahşi hayvan saldırısı riskleri teminat kapsamına dahil edildi.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, her türlü tedbirin alınmasına rağmen, kontrol edilemeyen bazı durumlarda meydana gelen hırsızlık olaylarının yetiştiricilerin mağduriyetine yol açtığını belirterek, bu çerçevede isteğe bağlı olmak üzere hırsızlık veya hırsızlık teşebbüsü sonucu hayvanda meydana gelen zararların 2017’de ilk defa teminat kapsamına alındığını kaydetti.

PRİM DESTEĞİ

Ürünlerle ilgili belirlenen riskler için 2016’da verilen sigorta priminin yüzde 50’si oranındaki prim desteği uygulamasına 2017’de de devam edilecek. Destek TAR-S1M havuzuna Tarım Bakanlığı’ndan aktarılacak. 2016’da açık alanda yetiştirilen meyvelerde çiçeklenme evresinin don riski kapsamına alınması sebebiyle, risk maliyetindeki artışlar ve çiftçinin ödeyeceği prim de dikkate alınarak, 2017’de verilen prim desteğine ilave olarak, sadece don riski primine üçte bir oranında ek prim desteği sağlanacak. 2017’de ilk defa uygulamaya konulacak kuru alanlarda yetiştirilen buğday için İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası’nda sigorta priminin yüzde 60’ı oranında prim desteği verilecek.

Devlet destekli tarım sigortasına üreticinin ilgisi her geçen gün artıyor. Bakan Faruk Çelik’in verdiği bilgiye göre, tarım sigortaları kapsamında 2006-2016 arasında yaklaşık 7 milyon 277 bin poliçe oluşturuldu. Bu çerçevede 2.6 milyar TL devlet desteği sağlanırken, 3.2 milyar TL tazminat ödendi. Bakan Çelik’e göre, tarım sigortalarının kapsamının genişletilmesi tarım sigortalılık oranını da artacak.

TARIMA DÜŞÜK FAİZLİ KREDİ

Bakanlar Kurulu kararma göre, Ziraat Bankası ve TKK tarafından 2017’de uygulanan tarımsal kredi cari faiz oranlarından, kredi konuları itibarıyla belirlenen oranlarda indirim yapılıp kredi üst limitleri aşılmamak suretiyle tarımsal kredi kullandırılacak. Birden fazla üretim konusunda kredi talebinde bulunanlara kullandırılabilecek toplam kredi üst limiti krediye konu ürünlerden en yüksek kredi limitine sahip ürüne göre belirlenecek. Bu limit, küçük ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve besiciliği konularında faaliyet gösteren işletmelerin mevcut kapasiteleriyle uyumlu olmak kaydıyla yapacakları çok yıllık yem bitkisi üretimi yatırımlarının finansmanı amacıyla bu üretim konusunun limiti kadar aşılabilecek.

SÖZLEŞMELİ ÜRETİM KREDİSİ

Sözleşmeli üretim modeli kapsamında üreticilerle imzaladığı sözleşmeler dahilinde yetiştirilen ürünü almayı garanti etmek suretiyle tarımsal üretim yaptıran gerçek ve tüzel kişi üreticilere söz konusu üretim faaliyetlerinin finansmanı amacıyla geçen yıl olduğu gibi azami 10 milyon TL’ye kadar sözleşmeli üretim kredisi açılabilecek. Bankacılık Kanunu’nun risk grubu tanımına giren işletmelere bu karar kapsamında kullandırılacak kredilerin toplamı, üretim konuları itibarıyla belirlenen kredi üst limitlerini aşamayacak.

İndirim oranlarının kademeli olarak uygulanacağı üretim konularında kredi kullanacak üreticiler, indirim oranlarından, kullanacakları kredi miktarına göre kademeli olarak yararlanacak. Mevcut işletmelerin satın alınmasına yönelik kredilerde de satın alınacak işletmenin faaliyet konusuna yönelik indirim oranları ve kredi üst limitleri dikkate alınacak.

LİMİT ARTIŞI

2017’de hayvansal üretimde kredi üst limitleri değiştirilmeyerek 12.5 milyon TL olarak korundu. Hayvansal üretimde yatırım kredilerinde faiz indirimi yüzde 50 ile 100 arasında, işletme kredilerinde yüzde 25 ile 100 arasında olacak. Damızlık etçi ve kombine sığır yetiştiriciliğinde 7.5 milyon TL olan kredi üst limitleri bu yıl 12.5 milyon TL’ye çıkarıldı. Böylece 2017’de damızlık süt yetiştiriciliği ile damızlık etçi ve kombine sığır yetiştiriciliğinde 750 bin TL’ye kadar yatırım kredilerinde faiz alınmazken, işletme kredilerinde yüzde 50 faiz indirimi yapılacak. 750 bin 1 TL ile 5 milyon TL arasında olan yatırım kredilerinde yüzde 75, işletme kredilerinde yüzde 50, 5 milyon 1 TL ile 12.5 milyon TL arasındaki yatırım kredilerinde yüzde 50, işletme kredilerinde yüzde 25 faiz indirimi uygulanacak. Yaygın hayvansal üretim kredilerinde değişikliğe gidilmeyerek üst limit 200 bin TL, yatırım kredilerinde faiz indirimi yüzde 75, işletme kredilerinde yüzde 50 olarak korunacak. Damızlık düve yetiştiriciliğinde geçen yıl olduğu gibi kredi üst limiti 7.5 milyon TL, yatırım kredilerinde faiz indirimi yüzde 100, işletme kredilerinde yüzde 75 olacak.

Küçükbaş hayvan besiciliğinde ve yetiştiriciliğinde üst limit 1.5 milyon TL olarak korunurken, yatırım kredilerinde faiz alınmayacak. İşletme kredi faizleri indirimi ise küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde yüzde 75, besiciliğinde yüzde 50 olarak uygulanmaya devam edecek. Kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliğinde yatırım ve işletme döneminde 7.5 milyon TL’ye kadar kullanılacak kredilerden faiz alınmayacak. Su ürünleri yetiştiriciliğinde 5 milyon TL üst limit belirlenirken, yatırım kredileri sıfır faiz, işletme kredileri yüzde 50 faiz indirimli olacak. Hindi besiciliği ise yine 1 milyon TL kredi üst limitiyle yatırım kredileri yüzde 50, işletme kredileri yüzde 75 faiz indirimiyle desteklenecek. 2017’de yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimine yönelik işletme ve yatırım kredilerinde “sıfır” faiz uygulanacak.

YAYGIN BİTKİSEL ÜRETİM

Üst limiti 10 milyon TL olarak belirlenen bitkisel üretim kredilerinde yatırım ve işletme kredilerinde yüzde 25 ile yüzde 100 arasında değişen faiz indirimi uygulanacak. 2017’de stratejik bitkisel üretimde üst limit 2 milyon TL’den 3 milyon TL’ye çıkarılırken, yatırım kredilerine faiz desteği verilmeyecek.

2 milyon TL’ye kadar stratejik bitkisel üretim kredilerinde işletme kredilerinde faiz indirimi yüzde 50, 2 milyon 1 TL ile 3 milyon TL arasında ise yüzde 25 olacak. Yaygın bitkisel üretimde limit 250 bin TL’den 750 bin TL’ye çıkarılırken, 100 bin TL’ye kadar kredilerde yatırım ve işletme kredisine yüzde 50,100 bin 1 TL ile 750 bin TL arası kredilerde yatırım ve işletme kredisi faiz oranlarında yüzde 25 indirim yapılacak. Kontrollü örtüaltı tarımında geçen yıl olduğu gibi kredi üst limiti 10 milyon TL olacak.

TRAKTÖRDE ÜST ÜMİT 250 MİLYON TL

Tespit edilen muhtelif konularda kullandırılan kredilerde ise konu türlerine göre yatırım kredilerinde yüzde 25 ile 100, işletme döneminde ise yüzde 50 indirim yapılacak. İyi tarım uygulamalarında kredi üst limiti 5 milyon TL, tarımsal mekanizasyon kredilerinde kredi üst limit 1.5 milyon TL olarak korunacak. 2017’de traktör kredilerine 250 bin TL’ye kadar faiz desteği verilecek. 50 bin TL’ye kadar yatırım kredilerinde yüzde 50, 50 bin 1 TL ile 250 bin TL arasında yüzde 25 faiz indirimi uygulanacak. Modem basınçlı sulamada kredi üst limiti 1.5 milyon TL olarak korunurken, yatırım kredilerinde kullanılacak krediler sıfır faizli olacak.

Tarımsal amaçlı kooperatiflere üretim konularına göre 3 milyon TL ile 7.5 milyon TL arasında üst limitle, yatırım kredilerinde yüzde 50-100 arasında, işletme döneminde ise yüzde 50 indirim uygulanacak.

Kredi kullanarak yapılacak yatırımlardan ahır, kümes, hayvan ve benzeri gibi sigortaya konu olabilecek varlıklar ile tarımsal ürünlerin kredi tutarı üzerinden sigorta ettirilecek.

Kredi konusu varlığın tarım sigortaları kapsamında olması halinde devlet destekli tarım sigortası aranacak.

Kredi kullandırılmasındaki teknik kıstaslar ve bu kıstaslarla ilgili değişiklikler, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca Hazine Müsteşarlığının uygun görüşü alınarak hazırlanacak ve Resmi Gazetede yayımlanacak tebliğle belirlenecek.

“DESTEK MİKTARI ARTIRILMALI”

TZOB Başkanı Bayraktar, düşük faizli kredi uygulamasıyla verilen faiz indirim desteğinin çiftçi için oldukça faydalı olduğunu, buna karşın desteğin sadece Ziraat Bankası ve TKK aracılığıyla uygulanmasının çiftçilerin faydalanma oranını azalttığını vurguladı. Bayraktar, faiz desteği de dikkate alındığında, 2017’de devlet destekli tarımsal kredi kullanımında faiz oranları yıllık yüzde sıfır ile yüzde 8.25 arasında değiştiğini kaydetti. Diğer bankaların yıllık faiz oranları ise yüzde 10-25 arasında değiştiğini belirten Bayraktar, çiftçilerin yüksek faiz oranları ile kullandığı bu kredileri ödemekte zorlandığına dikkat çekti. Bayraktar, destek miktarının artırılması, daha fazla düşük faizli kredi kullanılmasının sağlanması, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri dışında diğer kamu bankalarının da Hazine destekli düşük faizli kredi kullandırabilmesinin yolunun açılması gerektiğini kaydetti.

TARIMSAL KREDİ KULLANIMI

Tarımsal kredilerde 2016 yılında faaliyete göre değişmekle birlikte yüzde 25-100 arasında faiz indirimi uygulandı. Çiftçilerin sübvansiyonlu tarımsal kredileri yüzde 0-yüzde 8.25 cari faiz oranı düzeyinde değişti. Tarım Bakanlığı verilerine göre Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından 2015 yılında toplam 28.5 milyar TL, 2016 yılında ise ilk 10 aylık dönemde ise 26.1 milyar TL kredi kullandırıldı. Hayvancılık sektöründe sıfır faizli kredi uygulamasının başladıgf’2010 Ağustos ayından 2016 Ekim ayma kadar 408 bin üretici toplam 9.9 milyar TL faizsiz kredi kullandı. Bu arada tarımsal kredilerin geri dönüş oranları 2015’te Ziraat Bankası’nda yüzde 99.1, Tarım Kredi Kooperatiflerindenyüzde 96.6 olarak gerçekleşti.

Mevzuatı gereği tavsiye niteliğinde referans fiyat açıklayan Ulusal Süt Konseyi (USK) bu yıl çiğ sütte referans fiyatını “kalite” kriteriyle belirledi. USK 1 Ocak-1 Temmuz 2017 tarihleri arasında altı ay süreyle geçerli olacak çiğ süt referans fiyatını yüzde 3.5 yağ oram ve yüzde 3.1 protein içerikli çiğ süt için litre başına 1.21 TL olarak açıkladı. 30 ay sonra çiğ süt referans fiyatlarına 6 kuruşluk zam üreticiyi memnun etmedi. Üreticinin beklentisi 1.30-1.35 TL düzeyinde bulunuyordu.

SÜT PİYASASI REGÜLE EDİLECEK

2017’de de süt piyasası regüle edilmeye devam edecek. Et ve Süt Kurumu (ESK), piyasadan aldığı çiğ sütü, süt tozuna dönüştürerek üreticinin mağduriyet yaşamasına engel olacak. ESK’nın uygulaması, USK’nin 1.21 TL olarak belirlediği referans fiyat baz alınarak yürütülecek.

ESK, 2016 yılında piyasayı regüle etmek amacıyla piyasadan aldığı sütü, süt tozuna dönüştürerek üreticilerin mağduriyet yaşamasına engel olmuştu.

ESK’nın geçen yıl başlattığı müdahale alımlarının yerinde bir uygulama olduğunu belirten Harun Çallı, “ESK’nın süt tozu yapılmak üzere yaptığı alımlar, USK’nin açıkladığı referans fiyatın uygulanmasını kolaylaştırdı. 2017’de de alımlara devam edilecek olmasını olumlu buluyoruz” dedi.

Hükümet, ESK’ya 31 Aralık 2017’ye kadar sıfır gümrük vergisiyle damızlık hariç 500 bin canlı hayvan ithalatı için yetki verdi. Geçen yıl, Hükümet ESK’ya önce 400 bin baş canlı hayvan ithalatı için sıfır gümrükle ithalat yetkisi vermiş, 24 Kasım 2016’da ise buna 100 bin baş canlı hayvan daha ilave edilmişti. 2016’da TÎGEM tarafından yapılacak 150 bin baş damızlık sığır ithalatı için, aynı zamanda TÎGEM ve ESK’nın yapacağı 20 bin baş koyun ve keçi ithalatı için gümrük vergisi kaldırılmıştı.