Çin’e Mal Satmak Şimdi Daha da Kolaylaştı

TÜRKİYE’NİN en çok ithalat yaptığı ülke… Uzakdoğu’daki en büyük ticaret ortağımız… Son 15 yılda ticari ilişkilerimizin iyice arttığı Çin Halk Cumhuriyeti’nden bahsediyoruz. 2017’de 23.3 milyar dolar ithalat yapılan Çin ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi 28 milyar dolar. Evet, rakamlar iki ülke arasındaki ticaretin Türkiye aleyhine olduğunu açıkça söylüyor. Ancak bu dengesizliği azaltmak için önümüze büyük bir fırsat çıkmış durumda. Bugüne kadar ihracat odaklı bir politika izleyen Çin, artık ithalata da kapılarını aralamaya karar verdi.

Tarihi İpekyolu’nun canlandırılmasını hedefleyen Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında Çin, tüm dünyada heyecan yaratan iddialı ithalat hedefleri koydu. Çin, önümüzdeki 15 yılda 30 trilyon dolar ithalat yapmayı planlıyor.

HEDEF, 40 TRİLYON DOLAR

Dünya ekonomisinin en önemli oyuncularından olan Çin’in bu hedefini, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping bizzat açıkladı. Dünyada ilk kez 5-10 Kasım 2018 tarihleri arasında Şanghay’da gerçekleştirilen China International Import Expo 2018 Fuarı’nın açılışında konuşan Şi, Çin’in önümüzdeki süreçte gümrük tarifelerini daha da azaltacağı sözünü verdi. Şi, Çin’in gelecek 15 yılda 30 trilyon dolar mal ve 10 trilyon dolar da hizmet ithalatı yapmayı planladığını açıkladı.

Yalnızca Türkiye değil tüm dünya ülkeleri Çin’deki bu büyük ithalat pastasından pay almak için birbirleriyle yarışıyor. China International Import Expo 2018 Fuarı’na gösterilen ilgi de bunun deliliydi. Fuara, 130 ülkeden 3 binden fazla firma katıldı.

Fuar kapsamında Endonezya, Vietnam, Pakistan, Güney Afrika, Mısır, Rusya, Ingiltere, Macaristan, Almanya, Kanada, Brezilya ve Meksika’nın dahil olduğu 12 ülke stratejik ülke olarak belirlenirken, dünyanın en büyük 500 firmasının 200 tanesinin de standı vardı. Hizmet, otomotiv, yüksek teknoloji, elektrikli ev aletleri, beyaz eşya, oyun teknolojileri, medikal ve gıda gibi sektörler fuarda boy gösterirken, bütün Asya Pasifik pazarına açılmak için dc fuar ciddi fırsatlar sundu.

Bu yılki China International Import Expo Fuarı 5-10 Kasım 2019 tarihleri arasında Şanghay’da düzenlenecek. Fuar enerjiden lojistiğe, gıdadan tekstile kadar pek çok sektör için Türkiye’nin ihracatının artırılması için yeni iş fırsatları sunacak.

Bu arada geçtiğimiz günlerde 150 Türk mermer firmasının katıldığı, Çin’de düzenlenen Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı’nda dört Türk ihracatçısının vergi ihlali iddiasıyla gözaltına alınması haberi olumsuz bir haber olarak gündemi belirledi. Sektör yetkilileri, böylesi istisnai durumların iki ülke arasındaki ticari ilişkilere zarar vermeyeceğini, sorunun büyükelçilik düzeyindeki girişimlerle çözümleneceğini söylediler. Ege Maden ihracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaya, Çin’in Türk doğaltaş sektörü için öncelikli ihraç pazarı olmaya devam edeceğini belirtti. Fuarın beklentilerin çok üzerinde başarılı geçtiğini belirten Kaya, “Bu olayın sektörümüzün Çin pazarındaki ilişkilerine zarar vermeyeceğine inanıyoruz. Çinli müşterilerimizi 27-30 Mart’ta İzmir’de düzenlenecek İzmir Marble Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı’nda ağırlamak için hazırlıklarımızı sürdürüyoruz” dedi.

“620 MİLYON DOLARLIK İMZA”

ÎKMÎB’in (İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri ihracatçıları Birliği) Türkiye Milli Katılımını organize ettiği fuara 38 global firma katıldı. ÎKMÎB Başkanı Adil Pelister, “Fuarda Türkiye İhracatçılar Meclisi’ni (TİM) temsi-len imzalanan ve imzaladığımız işbirliği anlaşmalarının toplamı 620 milyon dolara, Çin’in para birimiyle 4.3 milyar yuana ulaştı” açıklamasını yapıyor. Fuarın Türkiye açısından verimli olduğunu belirten Pelister, fuarın üçüncü gününde, Çin Halk Cumhuriyetinde 6 bin adet süpermarketi ile faaliyet gösteren bir grup ile Türkiye’nin gıda ihracatına yönelik, ilk etap için 50 milyon yuanlık anlaşma imzalandığı bilgisini veriyor. Türkiye’nin altı ayrı holde 725 metrekare alanda temsil edildiği fuarda, 136 metrekarelik Türkiye standmda, fuar süresince, zeytinyağı, lokum, Türk kahvesi, fındık tadım etkinliği gerçekleştirildiğini de söylüyor.

Çin’deki dev iç pazar Türk iş dünyasının da iştahını kabartıyor. Ekonomi yönetiminden ihracatçı birliklerine, sivil toplum kuruluşlarından şirketlere tüm kurum ve kuruluşlar Çin’de daha fazla varlık gösterebilmenin yolunu arıyor. Türk iş dünyasının yurtdışına açılması için büyük bir çaba sarf eden DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) de Çin konusunda oldukça aktif. İthalat Fuarı’mn devam ettiği günlerde DEİK/Türkiye-Çin İş Konseyi tarafından düzenlenen Çin-Türkiye CEO Yuvarlak Masa Toplantısı, Şanghay’da toplam ciroları 1 trilyon doları bulan 35 Çinli şirketin 54 temsilcisinin katılımları ile gerçekleştirildi. Toplantıda hazır bulunan DEÎK Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye-Çin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı, “Çin’deki ithalat fuarında hizmet, otomotiv, yüksek teknoloji, elektrikli ev aletleri ve beyaz eşya, oyun teknolojileri, medikal, gıda gibi sektörlerin var olduğunu gördük. Fuardan yola çıkarak söyleyebilirim ki, etkinlik sadece Çin pazarı değil, bütün Asya Pasifik pazarına açılma yolunda dev bir kapı oldu” diyor.

DEÎK Genel Sekreteri Caner Çolak ise, Çin ile Türkiye’nin ticari ilişkileri hakkında şu değerlendirmelerde bulunuyor: “Çin, 2017’de 23.3 milyar dolar ile Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülke oldu ve böylece Çin, Türkiye’nin Uzakdoğu’daki en büyük ticaret ortağı haline geldi. Bizler bu yaklaşımla karşılıklı ticaretimizi Türkiye lehine dengelemeyi de göz ardı etmeden, yeni dönemde ortak bir gelecek inşa etmeyi düşünüyoruz, Çin’in ‘İki Yüzyıllık Hedefleri’ ve Türkiye’nin 2023 Hedefleri’ni gerçekleştirmek için birlikte çalışabilir ve birlikte mücadele edebiliriz.”

“ÖNEMLİ FIRSATLAR SUNUYOR”

Türkiye’nin önde gelen iş dünyasının gündeminde de Çin ile ekonomik ilişkileri daha da güçlendirme hedefi bulunuyor. Çin’in başkenti Pekin’de 2003 yılında bir ofis açan TtJSİAD (Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği) 2015’te Ata Holding Yönetim Kurulu Başkanı Korhan Kurtoğlu başkanlığında Çin Network’ü kurdu; halen Çinli muhataplarıyla işbirliklerini artırmaya çalışıyor. TÜSÎAD yaptığı özel ziyaretler ve toplantılarla da üyelerini Çin’deki fırsatlar konusunda bilgilendirmeyi sürdürüyor. Dernek en son 2018 son çeyreğinde İstanbul’da iki gün süren, 2018 BRICA İstanbul Zirvesi’ni düzenledi. TÜSÎAD eski Başkanı Erol Bilecik, “Türkiye-Çin ekonomik ilişkilerinin geliştirilmesi için burada gerçekleştirdiğimiz etkinliklerin yanı sıra Çin’i düzenli olarak ziyaret ediyor, orada bulunan kamu kurumlan ve iş dünyası örgütleriyle bir araya geliyoruz” diyor.

Kuşak ve Yol Girişimi’nin, bugün toplam ekonomik büyüklüğünün 21 trilyon dolara ulaşan 68 ülkeyi kapsaması nedeniyle, yüzyılın en büyük ekonomi projesi olarak gösterildiğini vurgulayan Bilecik,

“Tarihi İpek Yolu’nun canlandırılması hedefini taşıyan proje, büyüklüğü, sunduğu fırsatlar ve çok kutuplu dünyada Çin modelinin de uluslararası alana taşınması nedeniyle tüm dünyada önemli bir heyecanla karşılanıyor” diye konuşuyor.

Kuşak ve Yol girişiminin, Türkiye için önemli fırsatlar sunduğunu anlatan Bilecik, değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor:

“Almanya’nın ardından en büyük ikinci ticari partnerimiz olan Çin’in, ticaret hacmimiz içerisindeki payı son yıllarda giderek artıyor. Öte yandan, Çin’le aramızdaki ticarette önemli bir dengesizlik mevcut. Bu dengesizliğin ortadan kalkması için Çin’den Türkiye’ye yatırımların artması gerekiyor. Bir süredir bu alanda artış var ancak biz potansiyelinin çok daha yüksek olduğuna inanıyoruz. Çin’le özellikle teknoloji alanında yapılacak işbirlikleri, önümüzdeki dönemde ekonomik ilişkilerimiz açısından büyük önem arz ediyor.”