Çin’de Yatırım Fırsatları

TÜSİAD GENEL SEKRETERİ BAHADIR KALEAGASI

“TÜRK FİRMALARI İÇİN SANGAY’DA NETW0RK KURDUK”

“Çin Sanayi Ekonomileri Federasyonu liderliğinde kurulan BRICA’da(Kuşak ve Yol Sanayi Ticaret ittifakı) kurucu üye olarak Türk iş dünyasını temsil eden tek kuruluşuz. 2018 yılında yapılacak olan konferansın Türkiye’de gerçekleştirilmesi için aday olduk ve uzun ve detaylı bir değerlendirme sürecinin ardından İstanbul’da yapılmasına karar verildi. Bu birliğin çok taraflı ekonomik ilişkilerin gelişmesine ve üye ülkeler arasında yeni ortaklıklar kurulmasına çok büyük katkısı olacağına inanıyoruz. Bizim de katkılarımızla Eylül 2017’de Çin’de faaliyet gösteren yerleşik Türk firmalarının ve Çin’de yaşayan Türk iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla Şangay’da bir ‘Netvrork’ kuruldu. Vize konusu iki ülke arasında ticareti engelleyen ve yavaşlatan bir husus. Çin ziyaretimizde de bu konuyu hem Türk tarafındaki diplomatik temsilcilere hem de Çin tarafındaki bakanlık ve iş dünyası kuruluşlarına aktardık, ikili ticaret ve yatırım ilişkilerinin ivme kazanması açısından vize konusunda engellerin kaldırılmasını çok önemsiyoruz. Çin’de giderek büyüyen ve zenginleşen orta sınıfın tüketim alışkanlıklarının değişmesi, sağlıklı tüketim ve hijyen bilincinin artması, lüks tüketimin artması ile ihracatta pek çok üründe fırsatlar bulunuyor.

COFACE TÜRKİYE GENEL MUDURU EMRE ÖZER

”İFLAS RİSKİ YÜKSEK SEKTÖRLERE DİKKAT”

“Uyguladığımız metodoloji, inşaat, metal ve enerji gibi devlet hakimiyetinin yoğun olduğu sektörlerde işletmelerin iflas risklerinin yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Bu sektörlerde ‘zombi’ olarak tabir edilen, borç ve aşırı kapasite sorunları yaşayan işletmelerin mevcudiyeti yüksek.

Bunlar yapı itibariyle konjonktür yanlısı olduğu için, küresel talepteki artış, yükselen girdi fiyatları ve artan altyapı yatırımları gibi son zamanlarda arkadan esen rüzgardan yararlanıyorlar. Ancak borç seviyeleri halen yüksek ve stres kaynakları görmeye devam ediyoruz. Metal sektöründe borsaya kayıtlı şirketlerin yüzde 35’ten fazlası için faiz karşılama oranı yüzde l’in altında. Bunları yüzde 25 ile enerji ve yüzde 20 ile kimya sektörlerindeki şirketler takip ediyor. Çin’de yatırım yapmak veya Çin ile ticaret yapmak isteyen şirketler manşet rakamlarının ötesinde daha ayrıntılı incelemeler yapmalı. Geçtiğimiz yıl büyüme oldukça kayda değer bir şekilde yükselmesine rağmen, bu daha yüksek bir kredi artışı pahasına gerçekleşti. Çin önümüzdeki yıl daha sıkı bir para politikası, borç silme ve bazı durumlarda daha fazla iflasa izin verme gibi bir dizi önlemi hayata geçirebilir. Şu anda en riskli olan sektörler, konjonktürel rüzgarlardaki yön değiştirmenin etkisini en fazla hissedecek sektörler olacaktır.”

GARANTİ BANKASI CİN TEMSİLCİSİ NOYAN RONA

”İHBACATCILAR ÇİN’DE ÜRETİME GEÇEBİLİR”

“Çin’de yatırım yapan yabancı firmalara yerel finans kuruluşları, bankamızın da yer aldığı yapılandırma ile kredi desteği verebiliyor. Çin’de yaşanan hızlı ekonomik büyüme, ülkemiz ile ticarette yeni imkanları da beraberinde getiriyor. iki ülke arasındaki 20 milyar dolardan fazla ticarette büyük açık verdiğimiz göz önüne alındığında, Çin’e ihracatımızın önümüzdeki dönemde artacağını tahmin edebiliriz.

Çin’deki ekonomik politikaların ithalatın artırılması yönünde olması, pazara giriş koşullarının iyileştirilmesi sürecine girilecek olması, ihracatımızın artırılmasına yardımcı olacaktır. Kuşkusuz 20 milyar dolara yaklaşan ticaret açığının sadece ihracatı artırmakla kapanması mümkün değildir, ikili ticareti aslında genel ekonomik ilişkilerin bir parçası olarak görmek ve makro ölçekte ekonomik ilişkileri çeşitlendirmek ve geliştirmek daha gerçekçi olacaktır. Önümüzdeki dönemde Çin’e ihraç ürünlerimizin çeşitlenerek artması sonucunda ihracatçı firmalarımızın Çin’de yatırım yaparak üretime geçmeleri gündeme gelebilir. Aynı şekilde, özellikle Yol ve Kuşak projesi çerçevesinde Çin firmalarının ülkemize yatırım iştahı artabilir. Üretim ve mal ticaretinin yanı sıra, turizm ve hizmet sektörünün diğer alanlarında da Çin yatırımlarını ülkemizde görebiliriz.”

MÜSİAD ÇİN TEMSİLCİSİ CAN ZIPLAR

”ŞİRKETLER GÜÇ BİRLİĞİ YAPARAK ÇİN’E GİRMELİ”

“Çin’de üretim, Türkiye’ye ve üçüncü ülkelere ihracat niyetiniz varsa, lojistiği, yan sanayi mevcudiyetini, daha düşük maliyetleri göz önünde bulundurarak nispeten orta iç bölgeleride, Çin pazarına hitap edecek ürün ve hizmetler için ise hedef pazarınıza yakın yerlerde olmalı. Hedef pazarınız da pazar araştırmasına göre netleşecek bir sonuçtur. Hiçbir sonucu göz önünde bulundurmadan büyük bir olasılıkla güneyde Guangzhou-Shenzhen-Zhuhai, Çin’in Doğu sahilinde kuzey ve güneyin ortasındaki Şangay, kuzeyde ise Pekin-Tianjin civarında olacaktır. Sunulan en büyük teşvik Çin pazarına satış imkanı. Kurumlar vergisi yüzde 25, KDV yüzde 17, gelir vergisi yüzde 3-45 arasında olup net gelire göre değişiyor, işverene yansıyan SGK giderleri yüzde 30 ve çalışana yansıyan kısmı yüzde 12 civarında olup farklı eyaletlerde farklı oranlarla karşılaşabilirsiniz. Ticaret şirketlerinin kuruluş iznine, iştigal konusuna, kayıtlı sermayesine ve sunacağı projeksiyona göre karar veriliyor. Pekin’de açılışı zor olan bir şirket, başka bir şehirde daha kolay olabilir. Çin pazarı için güç birliği çok önemli. Herhangi bir sektör için pazara küçük küçük 50-100 firma ile girmektense, tek bir firma ile güç birliği içerisinde oluşuma gitmekte fayda var.”

EULER HERMES TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ ÖZLEM ÖZÜNER

“ÇİN’E DOĞRU YERDEN GİRMEK ÖNEMLİ”

“Çin ekonomisi, yatırımcılara erişilebilirlik açısından büyümeye devam ediyor. Pekin, sermaye hesabını küresel yatırımcılara açma yollarını aktif olarak keşfetmeye devam ederken, Çin’deki yatırımcılara sunulan finansal araç setlerini de büyütüyor. Pazar dinamikleri ve yönetimsel farklılıklar nedeniyle Çin ile iş yapmak diğer ülkelerle iş yapmaktan oldukça zor. Hızlı penetrasyon ya da pazar payı kazanmak için yola çıktığınızda bunun pek de kolay olmadığını görebilirsiniz. Yatırım ve ticari faaliyetleri genel olarak değerlendirdiğimizde, Çin çok büyük bir coğrafya olduğu için belirli şehir ve bölgelerden başlayarak yayılmak daha stratejik bir adım. Çin bir ülke değil, adeta bir kıta. Bazı şehirlerinin nüfusu pek çok ülkenin nüfusundan fazla. Dolayısıyla ilk defa Çin’e yatırım yaptığınızda altyapı ve tüketici analizini doğru yaparak doğru noktadan başlangıç yapmak önemli. Benzer şekilde yerel bir ortak ile bu pazara girecekseniz, bu ortak ile olan sorumluluk alanlarınızı iyi belirlemek kritik olacaktır. Çin’e yatırım yapacak Türk şirketleri için tavsiyemiz orada halihazırda faaliyeti olan Türk şirketlerinin tecrübelerinden faydalanmaları, denetim şirketlerinin fikrini almaları, mal veya hizmet satacakları Çinli şirketler için sigorta gibi mekanizmaları kullanmaları olacaktır!’

EY KURUMSAL FİNANSMAN BÖLÜMÜ BSK. MÜŞFİK CANTEKİNLER

“HİZMET, İNŞÂAT VE TEKNOLOJİ ÖNE ÇIKIYOR”

“Çin yüksek seviyede büyüme döneminden daha sürdürülebilir büyüme modeline geçiş yaparken, geçtiğimiz dönemde yapılan kapasite artırımı yatırımları ve bazı ürünlerin ve ürün gruplarının küresel ölçekte fiyatlarının ciddi oranda gerilemesi nedeniyle, maden, tekstil, kimya gibi sektörlere yatırımcı ve müşteri ilgisinin geçmiş döneme oranla azalması ve fiyatların gerilemesi dikkat çekiyor.

Çin’de yükselen işgücü maliyetlerinin de bu alanları etkilediğini belirtebiliriz. Ancak Çin’in ihracat odaklı stratejiden iç tüketimi artırmaya yönelik strateji değişikliği nedeniyle yeni fırsat alanları oluştuğunu belirtmekte fayda var. Çin’in ekonomik planlamasına bakıldığında, iç tüketimin, hizmet sektörünün ve ileri teknoloji üretiminin artırılması hedefleri öne çıkıyor. Çin, artan iç tüketime yönelik ürün veya hizmet sunan firmalar, yurtdışında altyapı projeleri konusunda deneyimli inşaat firmaları ve Çinli firmalarla ortak katma değerli ürün üretimi gerçekleştirmek isteyen Türk firmaları için önemli fırsatlar barındırıyor. Bununla birlikte Çinli firmalar her yıl artan sayıda yeni ortaklıklar kurarak Çin dışında büyüme fırsatlarını değerlendirmektedir. Bu da ortak yatırımlarla yeni pazarlarda yatırım yapmak isteyen Türk firmaları için fırsatlar oluşturabilecektir!’

ARAM EKİN DURAN