Bankaların koronavirüs destekleri

TÜRK bankacılık sektörü koronovirüsü (Covit-19) nedeniyle finansal açıdan zora düşen kişiler ve firmalara destek vereceğini açıkladı. Neredeyse sektördeki tüm bankalar vadesi gelen kredilerini ve kredi kartı borçlarını ödemekte zorluk çeken müşterilerine Haziran sonuna kadar ek süre verdiğini duyurdu. Paketlerde bunun dışında çok sayıda yeni finansal desteklere de yer verildi. Paketlerde ağırlıklı borç ötelemeleri ve yeni borç imkanları sunulurken, özellikle istihdama verilen destek de dikkat çekti. İstihdamın korunmasına yönelik adımlar atan bankalar, personel çıkartmayan patronlara “personelinizin üç ay maaşını biz ödeyeceğiz” garantisi verdi. Destekler bununla da bitmedi. SGK, vergi ödemelerinde sıkışanlara da el uzatan bankalar, mevcut borç ötelemesinin yeterli olmadığı durumlarda ek kredi sağlanacağmı da duyurdu.

ŞUBEYE GİTMEYİN!..

Bankalar ayrıca geçen hafta olduğu gibi bu hafta da müşterilerine SMS ve e-postalar kanalıyla şubeye gelmeyin çağrısını sürdürdü. Alternatif dağıtım kanalları olan mobil bankacılık, internet bankacılığı, çağrı merkezi ve ATM’leri kullanan müşterilerine ücretsiz hizmet verdiğini duyurdular.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ise geçen hafta kritik bir karara imza attı. TBB bankalara gönderdiği yazıda, firmalar, KOBÎ’ler ve hane halkının ekonomik açıdan bu süreçte sıkıntıya düşmemesi için kredi taksit ödemesinin ötelenmesi, borç yapılandırması, ilave limit artışı gibi adımların atılması yönünde tavsiyelerde bulundu. Ayrıca yine tavsiye niteliğinde “şubelerdeki çalışma saatlerinizi 12:00 -17:00 arasına çekin” denildi. Bu açıklamanın hemen ardından çok sayıda banka mesai saatlerini tavsiye edilen saatlere çekti. Bunun dışında ardı ardına ekonomiyi destek paketi açıklayan bankalar, “Gerekirse yeni destekler de açıklarız” mesajı verdiler. Biz de bu hafta bankaların açıkladığı finansal destek paketleri sizler için derledik. Ancak önemli bir bilgiyi de paylaşalım; bankalar bu destekleri mevcut bireysel müşterilerine ve firmalara sağlıyor. Yeni müşteriler bu kapsam içinde yer almıyor.

ZİRÂAT BANKASI
12 AY İLÂVE SÜRE

“31 Mart’a kadar ödenmesi gereken dönem sonu taksit, faiz ve anaparasını ödeyemeyen firma ve bireysel müşterilerin talepleri üzerine söz konusu ödemelerin ötelenmesine karar verildi. Bu kapsamda mevcut kredilere altı aya kadar ödemesiz dönem olmak üzere, turizm gibi dönemsel faaliyeti olan sektörlerde ise 12 aya kadar ilave süre tanınacak. Ayrıca uygun vadeli yapılandırma uygulamalarının geliştirilmesi; personel maaşlarını, Bankamız üzerinden ödeyen firmaların 2020 Şubat sonu itibarıyla mevcut istihdamlarını azaltmamaları kaydıyla, önümüzdeki üç aylık personel maaş gideri kadar ilave limit verilmesi; kredili müşterilerimiz tarafından Bankamız üzerine keşide edilmiş çeklerinin ödenmesi amacıyla kullanılmak üzere, genel kredi limitlerinin artırılarak ilave nakit kredi limiti tahsis edilmesi; Bankamız kurumsal kredi kartı ve DBS limiti bulunan müşterilerimizin kurumsal kart limitlerinin artırılması, tedbirlerini uygulamaya almış bulunuyoruz.”

İŞ BANKASI
BORCU OLANA ÖÇ AY ÖTELEME

îş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, koronavirüsünün negatif etkilerini en aza indirmek için bir destek paketi hazırladıklarını söyledi. Bali destek paketinin içeriğine ilişkin şu açıklamalarda bulundu:

“Müşterilerimizin 30 Nisan’a kadar ihtiyaç duyması halinde; anapara/faiz/taksit ödemelerinin ilave bir koşul aranmaksızın 30 Haziran’a kadar ötelenmesine imkan sağladık.

Başta turizm, lojistik, AVM, perakende olmak üzere sektör ayrımı olmaksızın her bir ihtiyaç, vaka bazında değerlendirilerek ödemesiz dönem dahil gerekli tüm destek verilecek.

KOBl’lerimizin ve mikro işletmeler, mevcut limitlerle desteklenip gerekirse ilave limit sağlanacak. Maaş anlaşmalı olsun olmasın Banka.müşterilerinin önümüzdeki üç aya ait-mâaş ödemelerini herhangi bir istihdam azaltımı yapmamaları kaydıvla gerekirse ilave limit tahsisi suretiyle ödenmesine katkı sağlanacak. Sağlık ve gıda başta olmak üzere, müşterilerimizin alışveriş anında ihtiyaç duyması halinde kredi kartı limitlerinde artırıma gidilecek. POS ve ÖKC ücretleri üç ay boyunca ötelcnecek. Bireysel müşterilere tüketici kredisi, kredi kartı ve ek hesap ödemelerini üç ay boyunca öteleme imkanı getirilecek.”

YAPI KREDİ
30 HAZİRANA KADAR SÜRE UZATTI

Yapı Kredi CEO’su Gökhan Erün, 23 Mart itibariyle bir dizi ekonomi destek paketini uygulamasını hataya geçirdiklerini açıkladı. Tüm süreci beş fazlı bir protokol seti üzerinden yönettiklerini de söyleyen Erün, tüm bireysel ve tüzel müşterilerini kapsayacak destek paketinin detayları hakkında şu bilgiyi paylaştı: “Bireysel ve tüzel müşterilerin 30 Nisan’a kadar olan anapara, faiz ve taksit ödemeleri, talep edilmesi halinde, mevcut koşullarla 30 Haziran’a kadar ötelenecek. Yine hem bireysel hem tüzel müşterilerin günlük bankacılık ihtiyaçları ve ticari faaliyetlerinin mevcut limitlerle desteklenmesi ve gerekirse ek limit çıkartılması için çalışılacak. Aynı zamanda müşterilerine destek olmak için gereken her tür ilave uygulama hayata geçirilecek.”

GARANTİ BBVA
ÜÇ AY ERTELEME İMKANI

“Müşterilerin ihtiyacına göre, kredi anapara, faiz ve taksit ödemeleri, herhangi bir ek koşul aranmaksızın 30 Haziran 2020 tarihine kadar ötelenebilecek. Ticari kredilerde ise mevcut kredilerin anapara ödemeleri altı aya kadar uzatılabilme, sonrasında ise firmaların nakit akışına göre yeniden yapılandırma olanağı sağlandı. KOBÎ’ler içinse mikro ölçekli işletmelerin hâlihazırdaki finansal yükümlülüklerini karşılayabilmeleri için mevcut limitlerinin yanında, ihtiyaç durumunda proaktif limit çalışmalarıyla destekleme yönünde karar alındı. Ayrıca yine KOBÎ’lerin nakit akışına destek olmak amacıyla tedarikçi finansman limitlerinde esneklik sağlandı. Bireysel müşterilere tüketici kredileri ve ek hesap ödemelerini üç ay süreyle ertelemenin yanı sıra kredi kartı borcu ödemelerinde de destek sağlanması yönünde karar alındı. Banka olarak bu dönem ekonomik destek ihtiyacı duyan tüm kurum, şirket ve işletmelere, sektörüne uygun olarak ödemesiz dönem seçeneği de dikkate alınarak gerekli desteğin sağlanmasını amaçlıyoruz.”

AKBANK
GÜNLÜK ÜMİT 10 BİN TL

“Bireysel ve tüzel müşterilerimizin 30 Nisan’a kadar olan anapara, faiz ve taksit ödemeleri talep olması halinde mevcut koşullarla 30 Haziran’a kadar ötelenebilecek. Mobil, İnternet Şube ve ATM üzerinden gerçekleştirilecek EFT ve havale işlemleri 30 Nisan’a kadar ücretsiz olarak yapılabilecek. Buna ek olarak müşterilerimizin ATM’lerimizden günlük para çekme limiti kart ile ücretsiz 5.000 TL ve ek olarak Akbank Mobil’den QR kod ile ücretsiz 5.000 TL olmak üzere 10.000 TL’ye çıkarıldı. Bu uygulamanın süresi ise 30 Nisan’a kadar uzatıldı. Ayrıca müşterilerimizin Ortak ATM’lerde para çekme, yatırma, bakiye görüntüleme ve kredi kartı borcu ödeme gibi işlemleri 30 Nisan’a kadar ücretsiz hale getirildi. Bu süreçte müşterilerimizin ihtiyacı olan her türlü ilave tedbiri de hızla almaya devam edeceğiz.”

VAKIFBANK
VERGİ SGK ÖDEMESİNE 12 TAKSİT

Müşterilerinin virüs salgını sürecini mali açıdan en az hasarla atlatabilmesi amacıyla 9 maddelik destek paketi hazırladıklarını duyuran VakıfBank Genel Müdürü Abdi Serdar Üstünsalih, paketin detayına ilişkin şu bilgiyi verdi:

“Kredi vadelerinin ertelenmesinden mevcut kredilerin yeniden yapılandırılmasına kadar pek çok maddeyi barındıran pakette çok sayıda destek bulunuyor. Örneğin firmalarımızın 31 Mart devre sonu faizleri de dahil olmak üzere 30 Haziran 2020 tarihine kadarki tüm kredi taksitleri ve ödemeleri konusunda esneklik sağlanması bunlardan biri. Bunun dışında; istihdam koruma amaçlı kredi taleplerini karşılamak amacıyla işletmelere ‘üç aylık maaş gideri’ kadar uzun vadeli kredi kullandırılması; işletmelerin kredi geri ödemelerinin ödemesiz dönemli olarak yeniden yapılandırılması; turizm ve şehir içi toplu taşıma dahil en çok etkilenen sektörlere özgü kredilerin 12 aya kadar ödemesiz dönemli olarak yapılandırılması; firmaların vergi, SGK gibi kamusal ödeme yükümlülüklerini kolaylaştırmak amacıyla nakit yönetim limitlerinin artırılarak, bu limitlerden yapılacak ödemelere 3 ay ödemesiz, 12 aya kadar taksit imkanı verilmesi; VBanko Çek ürünü limiti ve yaygınlığının artırılması ile maliyetsiz finansman imkanı sağlanması; bireysel müşterilerimizin kredi taleplerinin VakıfBank Mobil, İnternet Bankacılığı ve Sky Limitler üzerinden sağlanması; bireysel kredi müşterilerinin taksit, kredi kartı ödemelerinin üç aya kadar ötelenebilmesi bu kapsamda alman kararlar arasında.”

HALKBANK
İSTİHDAMA EK DESTEK

“31 Mart’a kadar taksit, faiz ve anaparasını ödeyemeyen firmalar ile bireysel müşteriler, bu döneme dair ödemelerini erteleyebilecek. Esnaf ve sanatkarların talep etmeleri halinde kullanmış oldukları kredilerin Nisan, Mayıs ve Haziran 2020 aylarında vadeleri gelecek olan anapara ve faiz ödemeleri, üç ay süreyle faizsiz olarak ertelenecek. Nakit akışı bozulan müşterilerimize, altı aya kadar ödemesiz dönemle kredilerini uygun vadeli yapılandırma imkânı sunulacak, ödemesiz dönem, turizm gibi dönemsel faaliyeti olan sektörlerde 12 aya kadar uzatılabilecek. Personel maaşlarını Halkbank üzerinden ödeyen firmalara, istihdamlarını Şubat sonuna göre azaltmamaları şartıyla, gelecek üç aylık dönem boyunca personel maaş gideri kadar ilave kredi limiti verilecek. Bankanın kredili müşterileri tarafından Halkbank üzerine keşide edilmiş çeklerin ödenmesi amacıyla, genel kredi limitleri artırılarak firmalara ilave nakit kredi limit tahsis edilecek. Halkbank kurumsal kredi kartı ve Doğrudan Borçlandırma Sistemi limiti bulunan firmaların kurumsal kart limitleri artırılacak. Esnaf Destek Paketi kapsamında firmalara kullandırdığımız işletme kredisi limiti 25 bin TL’ye, vadesi ise 36 aya uzatıldı. Ayrıca altı aya kadar ödemesiz dönem imkanı da sağlanan kredinin faizi ise yüzde 4.5 olarak belirlendi. Paraf Esnaf Kart’ın limiti ise 25 bin TL’ye yükseltildi. Kart esnaf ve sanatkarlara mal ve hizmet alımlarında üç ay ödemesiz dönem ve 12 aya kadar vade imkanı da sağlıyor.”

QNB FİNANSBANK
BAŞVURULAR ÇAĞRI MERKEZİNE

“Kredi kullanan bireysel ve tüzel müşterimiz, ödeme sıkıntısı çekmeleri durumunda bankaya başvurarak kredi anapara, faiz ve komisyon ödemelerini üç ay erteleyebilecek. Buna ek olarak, dönemsel olarak etkilenen sektörlerde faaliyet gösteren tüzel müşterilerimizden nakit akış problemi yaşayanlara, altı ay ile bir yıl ödemesiz dönem içerecek şekilde yapılandırma imkanı da sunuldu. Kredi erteleme talep eden müşterilerimiz çağrı merkezi üzerinden başvuruda bulunabilecek.”

TEB
KREDİ MÜŞTERİSİNE KOLAYLIK

“TEB’den kredi kullanan bireysel ve tüzel müşterilerin, yaşanan salgın nedeniyle ödeme sıkıntısı çekmeleri durumunda, 30 Nisan’a kadar olan anapara ve faiz ödemeleri aynı koşullarla üç ay ertelenebilecek. Kredi ödemelerinde erteleme talebinde bulunmak isteyen müşteriler, TEB Şubeleri ve TEB Çağrı Merkezi üzerinden başvuru yapabilecek.”

ŞEKERBANK
SAGLÎKLI YAŞAM PAKETİ VAR

“Koronavirüs salgınından ekonomik olarak olumsuz etkilenen müşterilerimiz 30 Nisan’a kadar olan anapara, faiz ve taksit ödemelerini, mevcut koşullarla 30 Haziran’a kadar erteleyebilecek. Bireysel ve tüzel müşterilerimizin bozulan nakit akışlarına yönelik olarak ilave kredi talepleri ise hızlıca değerlendirecek. Sağlık sektöründe ücretli olarak çalışanların mevcut bireysel kredi ve kredi kartı borçları talep etmeleri halinde Haziran ayına kadar ötelenecek. KOBÎ’lere sunulacak ‘Sağlıklı Yaşam Paketi’ kapsamında ise, üç ay ödemesiz dönem içeren kredi imkânı, maaş ödemelerini Şekerbank aracılığı ile yapanlara, ‘mevcut istihdamı korumaları halinde’ üç aylık maaş ödemeleri tutarında ilave kredi imkânı, Şekerbank POS’u kullanan işletmelerin talep etmeleri halinde Nisan 2020 sonuna kadar, POS üzerinden geçen işlemlerinin ertesi gün komisyonsuz olarak kullanımlarına bırakılması, mevcut kredili mevduat hesap limitlerinin talep olması halinde yüzde 20’ye kadar artırılması.

TBB’den iki yeni kredi paketi tavsiyesi

Türkiye Bankalar Birliği bankalara koronavirüs salgınından etkilenen işletmelere destek için Çek Ödeme Destek Kredisi ve Ekonomik İstikrar Kalkanı Kredi Desteği adı altında iki kredi paketi tavsiyesinde bulundu. TBB’den yapılan açıklama şöyle:

Çek Ödeme Destek Kredisi: Hazine destekli, Kredi Garanti Fonu [KGF) kefaleti ile başta KOBİ’lerimiz olmak üzere kurumsal ve ticari müşterilerin, bugüne kadar gerçek ticari işlemlerine dayalı olarak keşide ettikleri ve edecekleri çeklerinin ödenmesi amacıyla, her bir banka tarafından ayrı ayrı belirlenmek üzere tahsis edilen limitler dahilinde kredi kullandırılmaya devam edilecektir. Kredi desteği üç ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 12 ay vadeli ve yıllık yüzde 9.5 faizli olacaktır. Azami kredi tutarları 0.25 milyon TL cirolu işletmelerde 1 milyon TL, 25-125 milyon TL cirolularda 5 milyon TL 125 milyon ve üzeri yıllık cirolu işletmelerde 10 milyon TL olacaktır.

Ekonomik İstikrar Kalkanı Kredi Desteği: Bu destekten yararlanmak isteyen işletmelerin 2020 Şubat ayı sonu itibarıyla kayıtlı çalışan sayılarında kredi vadesi boyunca azaltma yapmamaları ön koşulu bulunuyor. Teminat eksiği bulunan müşterilerin, krediye erişim imkanı için Hazine destekli KGF kefaleti de sağlanabilecek. Kredi desteği, üç ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 12 ay vadeli ve yıllık yüzde 9.5 faizli olacak. İşletmelere kullandırılacak azami kredi tutarı ise 0-25 milyon TL yıllık cirosu olanlar için 5 milyon TL, 25-125 milyon cirolular için 25 milyon TL, 125 milyon TL ve üzeri cirolu işletmeler için 50 milyon TL olacak. Sektör farkı olmaksızın, salgından ekonomik olarak olumsuz etkilenen kurumsal ve ticari müşteriler her iki kredi paketine de başvurabilecekler. Uygulamaya katılacak olan bankalar, katılımlarını en kısa sürede kamuoyuna duyurup, 30 Mart 2020 tarihinden itibaren talep kabul etmeye başlayacaklar.

Kamudan “İşe Devam Kredisi”

Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank, Vakıf Katılım ve Ziraat Katılım Covid-19’un ekonomik hayata olası hasarlarını en aza indirme hedefiyle yeni bir ortak destek paketi açıkladı. “Ekonomik İstikrar Kalkanı” tedbirleri doğrultusunda beş kamu bankasının da destek vereceği pakete ilişkin yapılan ortak açıklamada şu detaylar paylaşıldı: “Bu kapsamda üç kamu bankası tarafından başta KOBİ’lerimiz olmak üzere kurumsal ve ticari ölçekteki firmaların işletme sermayesi ihtiyaçları için ‘İşe Devam Kredi Desteği’ hayata geçirilecektir. Krediye salgından ekonomik olarak olumsuz etkilenen tüm firmalar başvuruda bulunabilecek. Kredinin ön koşulu çalışan sayılarında azaltma yapmamalarıdır.

Teminat eksiği bulunan firmaların, krediye erişimi için Hazine Destekli KGF Kefaleti de sağlanabilecektir. Kredi desteği altı ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 36 ay vadeli ve yıllık yüzde 7.5 faiz oranlı olacak. Bankalarımız 26 Mart 2020 tarihinden itibaren talepleri kabul etmeye başlayacaklardır.

KOBİ-KOBİ Dışı İşletmeler bazında azami kredi tutarlarımız ise yıllık cirosu 0-25 milyon TL olanlar için 10 milyon TL, 25-125 TL olanlarda 25 milyon TL, 125 milyon TL ve üzeri olan işletmelerde ise 100 milyon TL olacaktır.

Esin Çetinel