Balkanlarda startup finansmanı hamlesi

Makedonya konumu ve mevcut yönetimin girişimci ve startup’ların önemine olan ilgisi nedeniyle çok olumlu bir iklime sahip. Ülke, bölgesel bir startup ve inovasyon merkezi haline gelebilir…

BALKANLARDA 11 ülke var ve toplam nüfus 60 milyon.

Yani, İstanbul’dan en fazla iki saatlik uçuş mesafesinde (çoğu en fazla bir saatlik uçuş mesafesinde) 60 milyonluk bir nüfus küresel girişimcilik ekosisteminden daha fazla pay almak üzere kafa yoruyor. İstanbul’dan Erzurum’a uçakla ulaşmak İstanbul’dan Zagreb’a uçakla ulaşmakla aynı vakit. Dolayısıyla, eğer İstanbul’u merkez alırsak, Türkiye dahil 140 milyonluk bu coğrafyanın girişimcilik ekosistemini birbirinden ayrı olarak ele almak yerine, toplu şekilde ele almak bölgesel ekonomik kalkınma açısından daha verimli sonuçlar ortaya çıkarabilir.

Geçen hafta Dubrovnik, Split ve Zagrab’ten sonra Makedonya’nın başkenti Üsküp’e geçtim. Hem Makedonya Cumhurbaşkanı Prof Ivanov ile hem de Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ile görüştüm.

Tüm bu görüşmelerin ortak noktası, girişimcilerin çıkardıkları icatları inovasyona çevirecek beceriye ve finansmana ulaşımlarını kolaylaştırmak için Balkanlar’da bir hamle yapma vaktinin geldiğiydi. Bu görüşümü kendileriyle paylaştım.

HEYECAN YARATIYOR

Bu konuda Makedonya, hem konumu hem de mevcut Başbakan’ın ve hükümetin ekonomik kalkınmada girişimcilerin ve startup’ların önemine olan ilgileri dolayısıyla tüm dünyada esen girişimcilik rüzgarının bereketli yağmurlara dönüşebileceği bir iklime sahip. Bu da Makedonya’yı bölgesel anlamda bir startup ve inovasyon hub merkezi haline getirme kapısını açıyor.

Dünya Melek Yatırım Forumu’nda Şubat ayında çok olumlu rüzgarlar estiren Makedonya heyeti, Balkanlar’daki startup ekosistemindeki boşluğu fark etmiş durumda. Nitekim, Makedonya Ticaret ve Sanayi Odası’nm efsane başkanı Danela Arkosvska’nın Makedonya Başbakanı ile yaptığı işbirliği protokolü sonrası başlayan ikili görüşmelerde ortaya çıkan sonuç çok heyecan verici. Başbakan’ın talimatıyla Yatırım Ortamını İyileştirme Bakanı Prof Zoran Sapuric başkanlığında bir melek yatırımcılık komitesi kurulmuş durumda. Komite çok hızlı bir şekilde Türkiye’deki melek yatırım kanununu İngilizceye ardından da Makedoncaya çevirterek geçen hafta ilk toplantısını yaptı. Hedef, gelecek Eylül ayına kadar Makedonya’da melek yatırımcılık kanununun devreye girmesi.

BÖLGESEL LİDERLİĞE SOYUNDU

Makedonya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Arkosvska bu konuda çok iddialı. Dünyadaki 14 kadın ticaret odası başkanından biri olan Arkovska, aynı zamanda kadm girişimciliğinin de hem Balkanlarda hem de Avrupa’da sembol isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Arkovska şunu söylüyor: “Startup’ları küresel sermaye piyasalarıyla irtibatlandıramadığımz takdirde, ekonomik gelişme ve kalkınmadan bahsetmek oldukça güç.”

Aynen katılıyorum. Çünkü Makedonyalı bir yatırımcı, yaptığı yatırımdan exit edebilmeli ki yatırım yapmaya devam etsin. Aksi takdirde, sağlıklı ve sürdürülebilir bir yatırım ekosisteminden bahsetmemiz mümkün değil. Makedonya’da çıkacak olan bu melek yatırımcılık kanunu, Güneydoğu Avrupa’da bir ilk, Avrupa’da ise İngiltere ve Türkiye’den sonra üçüncü kanun olacak. Bu kanunla beraber, crovvdfunding, teknoparklar, Ar-Ge merkezleri gibi girişimcilik ekosisteminin önemli birimleri de bir hayat öpücüğüne sahip olacak. Çünkü ister inkübasyon merkezi, ister teknopark, isterse Ar-Ge biriminde yeşermeye çalışan bir startup olsun, sonuçta tamamının ‘akıllı finansmana’ ihtiyacı var. Melek yatırımcılar dışında akıllı finansman sağlayan yatırımcı olmadığına göre, hükümetlerin melek yatırımcılık sistemini gündemlerine almaları kaçınılmaz. İşte bu yüzden Makedonya’da esen bu rüzgarı çok önemsiyorum. Bölgedeki diğer ülkelere de en iyi uygulama örneği olacağına inandığım bu hamle ile Makedonya startup konusunda Balkanlarda bölgesel liderliğe soyunarak iddialı bir çıkış yapıyor.

Şimdiden kutluyorum…