Bahçe ve balkonlara 450 milyon TL harcıyoruz
Bahçe ve balkonların nefes alma yeri olarak görülmesi, bu alanlar için yapılan harcamaları giderek artırıyor. Bu da bahçe mobilyaları pazarının büyümesini beraberinde getiriyor. Bugün sektör 450 milyon TL büyüklüğe ulaşmış durumda. Ancak bu talep artışına rağmen yerli üreticinin durumu pek iç açıcı değil. Çünkü yerli üretici Uzakdoğu’dan yapılan ithalata karşı koymakta güçlük çekiyor.
Yazlık evlerde büyük öneme sahip olan balkonlar ve bahçeler, azalan yeşil alanlar ve betonlaşmayla birlikte günümüzde şehirdeki evlerde de daha çok arajıır oldu. Çünkü artık açık havada ve doğada vakit geçirme ihtiyacımızı evlerimizdeki bahçe ve balkonlarda gideriyoruz. Bu mekanlar pek çoğumuz için vazgeçilmez birer ‘nefes alma yeri’. Yemeklerin yendiği, sohbetlerin edildiği, misafirlerin ağırlandığı, saksılarından çiçeklerin sarktığı balkonlar ve bahçeler Türk insanının hem dinlenme hem de misafir ağırlama mekanı olarak görülüyor. Sadece yaz mevsiminde de değil. Kış bahçesi konseptiyle bu mekanlar neredeyse dört mevsim kullanılıyor.
Tabii yaşam şekline ve alanın büyüklüğüne bağlı olarak balkon ve bahçelere çeşitli yatırımlar da yapılıyor. Bu tutar kişinin zevkine, ihtiyaçlarına ve bütçesine göre farklılık gösterebiliyor. Bazen birkaç aksesuar ve bitki gibi küçük dokunuşlarla ve düşük bütçelerle dış mekanlarda büyük değişimler yaratmak mümkün olurken, bazen de mobilyalar dahil daha geniş kapsamlı bir dekorasyon değişikliğine gidiliyor.
Ancak ortada bir gerçek var ki, bahçe mobilyaları sektörü Türkiye’de son yıllarda ciddi bir büyüme gösteriyor. Bugün bahçe mobilyaları sektörünün Türkiye’deki büyüklüğü 450 milyon TL’ye yaklaşırken satış noktalarının da her geçen gün arttığı dikkati çekiyor. Artık Migros’tan Hepsiburada’ya kadar pek çok perakende ve e-ticaret kanalında bahçe mobilyası görüyoruz. Mobilya ve yapı marketlerde bu alanda satılan ve sergilenen ürün sayısı da sürekli artıyor.
İTHAL ÜRÜN AĞIRLIĞI
Her yıl sektörün daha da büyümesinin en önemli nedenini tüketicilerin balkonlu eve sahip olma ve dış mekanlarda daha çok zaman geçirme talebi oluşturuyor. Ayrıca eğlence-konaklama sektöründe dış mekanların payının artması da bahçe mobilyaları pazarının her yıl biraz daha büyümesini beraberinde getiriyor.
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Güleç, “Türkiye mobilya sektörünün 2016 yılındaki üretim değeri 5,5 milyar dolar oldu. Bahçe mobilyalarının bunun içerisindeki payı önceki yıla göre yüzde 43,6 artışla 80 milyon dolara ulaştı” diye konuşuyor. Oyuncu sayısının yaklaşık 50 olduğu pazarda cam, metal, masif gibi mobilyalar üretilmekle birlikte, üretim ağırlıklı olarak plastik mobilyalarda yoğunlaşıyor. Bambu, kamış, sepetçi söğüdü gibi Türkiye’de yetişmeyen ağaçlardan dolayı yerli üretimde hammadde sıkıntısı yaşandığının altını çizen Güleç, bu yüzden özellikle Uzakdoğu pazarından ithalatın ağırlık kazandığını da sözlerine ekliyor.
SATIŞLAR ARTIYOR
Üretimde durum böyleyken perakende ve satış tarafında ise iş hacminin giderek arttığı görülüyor. Artık sadece mobilyacı veya yapı marketlerde bahçe mobilyaları satışı yapılmıyor. A-101, BİM, Migros gibi organize perakende noktalarında ve e-ticaret sitelerinde de bahçe mobilyaları en yoğun satışın olduğu kategorilerden biri haline gelmiş durumda.
Örneğin Tekzen’in satışları içerisinde bahçe kategorisinin yüzde 10’luk payı bulunuyor. Tekzen Bahçe Kategori Yönetmeni Murat Özmen, bu payın her yıl önceki yıla göre yaklaşık yüzde 20-25 artış gösterdiğinin altını çiziyor. Özmen, “Pratik, kullanımı rahat, güneşe veya suya dayanıklı ve kullanılan alanlar kısıtlı olduğu için fazla yer kaplamayan ürünlere daha çok rağbet var” diyor.
YAZLIK BÖLGELER ÖNDE
IKEA Türkiye CMO’su Senem Sadıklar, yılın sadece beş aylık döneminde satılmasına rağmen, yazlık mobilya ve aksesuarların toplam ciro içinde önemli bir paya sahip olduğunu söylüyor. Sadıklar,
“Bu kategori ürünleri her yıl önceki yıla göre önemli oranda büyüme kaydediyor. Bu yıl da bu şekilde oldu” diye konuşuyor. Bu kategoride en çok satışı yazlıkların çok olduğu bölgelerde yer alan İzmir mağazası ile Bodrum sipariş ve teslim noktasında yaptıklarını söyleyen Sadıklar, 2018’de açılacak Antalya mağazasının da bu anlamda öne çıkmasını beklediklerini ifade ediyor.
Genel mobilya kategorisindeki satışların yüzde 11’ini bahçe mobilyası grubundan sağladıklarını söyleyen nll.com Satış Genel Müdür Yardımcısı Örpen Koçak, “Her yıl önceki yıla göre yüzde 100’ün üzerinde artan satış grafiğiye bu ürün kategorisi önemli satış kanallarımızdan biri olarak yerini koruyor” diye konuşuyor. Koçak, bahçe grubu ürün satışlarının İstanbul, İzmir ve Balıkesir’de yoğunlaştığının altını çiziyor.
Hepsiburada Grup Kategori Direktörü Yaman Alpata, bahçe ve balkon kategorisindeki ürün satış-lannın son beş yılda yıllık yüzde 80-120 arasında büyüme gerçekleştirdiğini söylüyor. Alpata, şu anda Hepsiburada’da 16 binden fazla bahçe ürünü olduğunun altını çiziyor.
EN ÇOK NE SATILIYOR?
Peki bu alandaki satışlarda hangi ürünler öne çıkıyor? Balkon alışverişlerinde daha çok fonksiyonellik öne çıkarken bahçe alışverişlerinde ise dayanıklılık ve görselliğin ön planda tutulduğunu dile getiren Yaman Alpata, bu soruya şu yanıtı veriyor: “Tüketiciler rattan bahçe mobilyalarının yerine daha dayanıklı olan sert plastik malzemeye yöneliyorlar. Bahçe mobilyalarında beyaz renk ile beraber kahverengi, bej gibi doğaya yakın renkler tercih ediliyor.”
Bu mekanlarda bahçe havasını yansıtacak hasır örgü, ferforje veya teak ağacından yapılmış bol kirlendi ve dış hava koşullanna dayanıklı ürünlerin daha çok tercih edildiğine değinen Bellona Pazarlama Koordinatörü Cüneyt Ocak, en çok satılan modellerin ise genellikle mini takımlar, oval masa takımları ve yuvarlak masa takımlanndan oluştuğunu belirtiyor. Ocak, bunun yanı sıra dinlenmeyi ve kendine vakit ayırmayı tercih eden tüketicilerin salıncak modellerine de rağbet gösterdiğini sözlerine ekliyor.
Yerli üretimde çıkış yolu ne?
2020’de yaklaşık 28 milyar dolarlık hacim hedeflenen dünya dış mekan mobilyası pazarının büyüme ivmesi ev ve ofis mobilyasına göre çok daha yüksek. Mobilya Sanayi iş Adamları Derneği (MOBSAD) Başkan Vekili Cüneyt Yanıkçıoğlu, dünyada ve Türkiye’de dış mekan mobilyaları kategorisinde önde gelen alt katmanlardan biri olan bahçe mobilyalarının Türkiye’de haksız rekabetin baskısı altında ezildiğini söylüyor. Yanıkçıoğlu, “5-6 yıl öncesine kadar masif ahşap da dahil olmak üzere metalden, plastikten mamul bahçe mobilyalarında da ciddi bir üretimi olan ülkemiz mobilya sektörü özellikle Çin ile kategorize edilen Uzakdoğu menşeili ithalata karşı koymakta güçlük çekiyor” diyor. Yerli bahçe mobilyası üreticilerinin çıkış yolunu bulmasının birkaç özel koşula bağlı olduğunu söyleyen Yanıkçıoğlu konuşmasını şöyle sürdürüyor: “ilk olarak mukayeseli üstünlük kurulan alanlardaki üretime yoğunlaşılmalı. İkincisi, asla maliyet avantajı yakalanamayacak bir kısım ithal hammaddeye dayalı alanlar terk edilmeli. Üçüncü olarak inşaat ve proje firmalarıyla eşgüdümlü çalışılmalı, ilaveten toplu konut ve otel/tatil köyü projelerinde temerküz edilmesi gibi başlıklar önemli. Ancak bunların da öncesinde genel anlamda mobilya sektörümüzün de dikkate alması gereken tasarım, AR-GE ve katma değerli ürün imalatına ağırlık verilip markalaşmaya yatırım yapılması şart.”
FATOŞ BOZKUŞ