2018 Yılı Tarımsal Destekleme Çalışmaları

57 BİNİ AŞKIN İSTİHDAM SAĞLANDI

Bakan Fakıbaba’nm verdiği bilgiye göre, 2011 yılından itibaren IPARD-I Programı kapsamında 15 çağrı ilanına çıkan TKDK, bu çağrılar sonucunda, 42 ilde 10 bin 693 projenin yatırıma dönüşmesinde hibe destekleri ile katkıda bulundu. Bu projelerin yatırım tutarı 6.7 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Bu miktarın 3.15 milyar TL’si hibe desteği olarak yatırımcıların hesaplarına aktarıldı. Geçtiğimiz dönemde 42 ilde 2 bin 220 adet et ve süt üretimi gerçekleştiren hayvancılık işletmesi; 444 adet et, süt, su ürünleri ile meyve-sebze işleme tesisi kuruldu. Bunların yanı sıra, yaklaşık 8 bin adet kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik yatırımlar, verilen hibe destekleriyle faaliyete geçti.

Gençlere ve kadınlara sağlanan avantajlarla, 40 yaşın altındaki 4 bin 500’ün üzerinde genç girişimci ve ayrıca bin 55 kadm girişimcinin bu mali destekleri alarak kendi işletmelerinin sahibi olduğunu söyleyen Fa-kıbaba, şunları kaydetti:

“Tarım-sanayi entegrasyonuna katkı sağlayan bu hibelerle, katma değeri yüksek üretim altyapısının güçlenmesine katkıda bulunduk ve gerçekleşen yatırımlarla 57 binden fazla kişiye istihdam sağlamış olduk.

2016 sonu itibariyle IPARD I programının kapanması ile birlikte, 2023 yılına kadar sürecek olan IPARD II dönemini başlatmış bulunuyoruz. Bu dönemde toplamda 1 milyar 45 milyon euro’luk kaynağı yatırımcılarımızın, çiftçilerimizin kullanımına sunacağız.

Bu yeni dönemde, tarım ve gıda sektörlerinin sürdürülebilir modernizasyonuna ve kırsalda ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesine yönelik yeni sektörlerin programa dahil edilmesi ile yatırımlara olan desteklerimiz devam edecek. Önümüzdeki süreçtâ IPARD I’deki desteklerin tümüne ilave olarak, makine parkları, yumurta tavukçuluğu, fide-fidan, mantar üretimi, manda sütü, manda eti ve kaz yetiştiriciliği eklendi. Yerel kalkınma stratejilerinin oluşturulması ve organik üretim, erozyon yönetimi, biyoçeşitlilik gibi çevre dostu tarımsal uygulamalar da program kapsamında yer alıyor.”

7 MİLYAR TL’LİK YATIRIM HACMİ

Gıda, T arım ve Hayvancılık Bakanlığı’nm kırsal alanda uyguladığı destekleme faaliyetlerinden bir diğeri ise KKYDP. 2017’de KKYDP kapsamında ekonomik yatırımlar için 256 milyon TL, bireysel basınçlı sulama ekipmanları için 66 milyon TL olmak üzere toplam 322 milyon TL hibe ödemesi yaptıklarını söyleyen Bakan Fakıbaba, 2018 yılında ise KKYDP toplam bütçesini 958 milyon TL olarak belirlediklerini açıkladı.

Yüzde 50 hibe destekli KKYDP kapsamında uygulamanın başladığı 2006 yılından bugüne kadar 3.5 milyar TL hibe desteği ödemesi yaparak kırsal alanda yaklaşık 90 bin kişiye istihdam sağladıklarım açıklayan Fakıbaba, “Devlet olarak verdiğimiz hibe desteği miktarı kadar da yatırımcı katkısı söz konusu. Dolayısıyla Bakanlığımızın bu uygulaması neticesinde kırsal alanda 7 milyar TL’lik bir yatırım hacmi oluştu. Bunun, ticaret, ulaşım, inşaat ve hizmetler sektörü gibi diğer sektörlere çarpan etkisini de dikkate aldığımızda, Bakanlığımızca kırsal alanda ne kadar büyük bir iş ve yatırım hacmi oluşturduğunu daha iyi anlayabiliriz” diye konuştu.

GENÇ ÇİFTÇİYE 503 MİLYON TL

Tarım Bakanlığı’nın kırsal alanda uyguladığı destekleme faaliyetlerinden bir diğeri ise Genç Çiftçi Projeleri’nin Desteklenmesi Programı. Genç Çiftçi Projesi’nin uygulanmaya başlandığı 2016 ve 2017 yıllarında 31 bin genç çiftçiye, geliştirdikleri muhtelif projeler karşılığında toplam 933 milyon TL hibe ödemesi yaptıklarını dile getiren Fakıbaba, destekledikleri projelerin yüzde 75’lik kısmını hayvancılık projelerinin oluşturduğunu aktardı. Çiftçi tarafından büyük talep gören bu projeyi 2018 yılında da uygulayacaklarını belirten Fakı-baba, “2018 bütçesini 503 milyon TL olarak belirledik. Bu ödenekle yaklaşık 17 bin genç çiftçimize, uygulayacakları projeler karşılığında yine 30’ar bin TL hibe desteği vereceğiz. Geçen yıllarda olduğu gibi yine büyük oranda hayvancılık projelerini destekleyeceğiz” dedi.

Sulama suyunun verimli ve tasarruflu kullanılmasını sağlayan modern basınçlı (yağmurlama-damla) sulama sistemleri için KKYDP kapsamında tarla içi basınçlı sulama ekipmanı alımlarına 2006 yılından beri yüzde 50 hibe desteği verdiklerini dile getiren Fakıbaba, “Bu kapsamda 16 bin 903 bireysel basınçlı sulama sistemi için 255 milyon TL’lik hibe ödemesi yapıldı. Verilen sıfır faizli kredileri de dikkate aldığımızda verilen toplam desteklerle 2006’dan bugüne kadar toplam 7.8 milyon dekar alanda damla ve yağmurlama sulama sistemi kuruldu” dedi. Bu arada Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına ilişkin Karar kapsamında sübvansiyonlu kredi kullandırılıyor. Uygulanan projenin özelliğine göre faizin bir bölümü veya tamamı Hazine tarafından karşılanıyor.

Destekler birbirini tamamlıyor

Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı’nın (KKYDP), IPARD uygulamasıyla tamamlayıcılık ilkeleri gözetilerek yürütüldüğünü söyleyen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, IPARD uygulamasının olduğu 42 ilde IPARD’ın destek verdiği konularda destek verilmediğini, kalan 39 ilde bu desteklere denk gelen desteklerin milli bütçeden verildiğini aktardı. Fakıbaba, “IPARD’ın destek vermediği soğuk hava deposu, çelik silo, ham derinin işlenmesi, yenilenebilir enerji kaynakları kullanan seralar, hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işleme projeleri ile yenilenebilir enerji üretim tesisleri 81 ilde yüzde 50 hibe ile destekleniyor’1 diye konuştu.

Kırsal kalkınma ulusal ağı oluşturulacak

Kırsal kalkınma destekleri tarımda rekabet gücünü iyileştirecek şekilde kullandırılacak. 2018 Yılı Programı’na göre, bu alanda AB kaynakları ve ulusal kaynaklar arasında hedef birliği güçlendirilecek. Potansiyel yararlanıcılar ve coğrafi kapsam bakımından uyum ve tamamlayıcılık ilişkisi geliştirilecek. Bu çerçevede yılsonuna kadar 2015-2018 Kırsal Kalkınma Eylem Planı, 2019-2020 dönemini kapsayacak şekilde revize edilecek. Kırsal yerleşimlerin farklı sektörlerdeki ihtiyaçlarının bir arada programlanmasından oluşacak ilçe bazlı yerel kalkınma programı hazırlanacak. Programın tasarımı şehirlere yakınlık durumuna göre, orta ve uzak kırsal yörelerin şartlan dikkate alınarak farklılaştırılacak.

Bu çerçevede yıl sonuna kadar entegre kırsal kalkınma projelerine yönelik genel esas ve usulleri düzenleyen rehber hazırlanacak. Geçmişten günümüze il ya da ilçe bazlı yürütülen entegre nitelikteki kırsal kalkınma projeleri, elde edilen deneyimler ve Türkiye’nin kırsal kalkınma politikaları ışığında gözden geçirilecek. Bu projelerin sürdürülebilirliğini artırmak için kamu ve kamu dışı kesimlerin işbirliğine dayanan rehber çalışması yürütülecek. Programa göre aralık sonuna kadar Kırsal Kalkınma Ulusal Ağı oluşturulacak. Kırsal kalkınma faaliyetleri için, ulusal ve uluslararası ölçekte bilgi, deneyim ve iyi uygulama örneklerinin paylaşımını sağlayacak ulusal ağ platformu, kırsal kalkınma alanında çalışan paydaşlar için merkezi düzeyde AB uyum sürecinin gerekleri ve ulusal öncelikler ışığında oluşturulacak.

Hülya Genç Sertkaya