Girişimci Hibeleri
Sermaye bulamamak tüm girişimcilerin ortak problemi pek çok girişimci nitelikli projesinin okluğunu söylüyor ancak bu proje için sermaye bulamadığından yakınıyor. Projenize gidemiyorsanız rafa kaldırmanıza gerek yok.. Türkiye’de, Avrupa Birliği uyum süreci ile birlikte kullanıma sunulan hibeler girişimcilere ve girişimci adaylarına milyonlarca dolarlık destek sağlıyor..
Dünyanın pek çok ülkesinde girişimciler,, projeler olulturarak devletten geri ödemesiz ya da başka bir deyişte hibe şeklinde destekler alabiliyorlar.. Bu hibeler sayesinde yeni iş kuruyor ya da işletmelerine sermaye otoşturabiliyorlar.. Türkiye’de de geri ödemesiz destekler sayesinde genç girişimciler projelerini iş modeline çevirebiliyor.
Hibe almak için yatırımınızın maliyetinin büyük ya da küçük olması önemli değil Hemen hemen her sektöre yönelik olarak hibe bulmak mümkün. Çiftçiden girişimciye, KOBl’lerden üniversitelere, belediyelerden sivil toplum kuruluşlarına kadar her kesim bu hibelerden yararlanabiliyor. TÜBİTAK. KOSGEB, Avrupa Birliği, Türkiye Teknolojiyi Geliştirme Vakfı, kalkınma ajanstan gibi birçok kurum ve kuruluş, girişimciyi desteklemek adına geri ödemesiz yüzbinlerce TL’lik hibe veriyor. Kapak haberimizde hibe veren kuruluşların verdikleri destekleri, bu desteklerden nasıl yararlanabileceğinizi, yeni dönem hibelerini araştırdık.
700 MİLYON TL AYIRDI
KOSGEB, yeni dönemde işletmelere, girişimcilere, KOBl’lere yönelik projeleri olan meslek kuruluşlarına ve işletici kuruluşlara, KOBİ Proje Destek Programı, KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek Programı, Tematik Proje Destek Programı, Girişimcilik Destek Programı. AR-GE, İnovasvon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı, İşbirliği – Güçbiıüği Destek Programı ve Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı, Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırma Destek Programı başlıkları altında destekler sağlıyor.
KOSGEB’in verdiği desteklerden 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon TL’yi aşmayan işletmeler yararlanabiliyor. imalat sanayi, hizmet ve ticaret sektörlerindeki KOBl lere hibe desteklerinde öncelik tanınıyor, ilk adım olarak işletmelerin KOSGEB’in kurumsal internet sitesinden başvuru yaparak veri tabanına kayıt yaptırmaları gerekiyor. Daha sonraki işlemler ise 81 ilin tamamında yer alan KOSGEB müdürlükleri tarafından yürütülüyor. Bu merkezlerde her işletmeyle ilgili işlemleri yürüten ve birebir hizmet veren KOBÎ uzmanlan bulunuyor.
KOSGEB Başkanı Recep Biçer, KOSGEB Veri Tabanı’na kaydedilen işletme sayısının 800 bini aştığını söylüyor. 89 bin işletmeye 2010 yılından bugüne kadar 1,4 milyar TL’si hibe olmak üzere yaklaşık 1,5 milyar TL destek ödemesi yapıldığının altını çizen Biçer, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Ayrıca, 2003 yılından bugüne kadar KOSGEB KOBİ Finansman Destek Kredileri kapsamında 216 bine yakın işletmeye yaklaşık 11,9 milyar TL hacminde kredi kullandırıldı. Söz konusu kredilere ilişkin oluşan yaklaşık 1,1 milyar TL tutarındaki faiz, KOSGEB tarafından karşılandı. KOSGEB’e 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile geri ödemesiz destekler için 700 milyon TL, kredi faiz destekleri için 93 milyon TL ve geri ödemeli destekler için 177 milyon TL ödenek tahsis edildi.”
İçeriğe Ait Başlıklar
KOSGEB’in girişimciler için 11 desteği var
- Girişimcilik Destek Programı
- 50 bin TL
- Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi, Yeni Girişimci Desteği, İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği ve İş Planı Ödülü veriliyor. Programdan KOBl’ler ve girişimciler yararlanabiliyor.
- Genel Destek Programı
- 270 bin TL
- Yurtiçi ve yurtdışı fuar, tanıtım, eşleştirme, nitelikli eleman, danışmanlık, eğitim, enerji verimliliği, tasarım, sınai mülkiyet hakları, belgelendirme, test, analiz ve kalibrasyon, bağımsız denetim, gönüllü uzmanlık ve lojistik desteklerini kapsıyor.
- İş Birliği Güç Birliği
- 300 bin TL
- KOBİ’lerin bir araya gelerek; ortak tedarik, tasarım, pazarlama, laboratuvar, imalat, hizmet sunumu ve benzeri konular ile orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında hazırlayacakları ortak imalata yönelik projeler destekleniyor.
- Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji Alanlarındaki Ortak İmalata Yönelik Projeler için Destek Programı
- 300 bin TL
- Proje başvurusunda en az beş işletmenin bir araya gelmesi şartı aranırken, orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında gerçekleştirilecek olması durumunda ise en az üç işletmenin bir araya gelmesi yeterli.
- KOBİ Proje Destek Programı
- 150 bin TL
- İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları projeler destekleniyor.
- KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı
- 300 bin TL
- imalat sanayiinde orta-yüksek ve yüksek teknoloji düzeyinde faaliyet gösteren işletmeler, hazırladıkları projeyle başvuruda bulunabiliyor.
- AR-GE, Inovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı
- 768 bin TL
- Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip küçük ve orta ölçekli işletmeler ile girişimcilerin geliştirilmesi, yeni ürün, yeni süreç, bilgi veya hizmet üretilmesi ve ticarileştirilmesi için araştırma, geliştirme, inovasyon ve endüstriyel uygulama projelerinin desteklenmesini kapsıyor.
- Uluslararası Kuluçka Merkezi Kurma Programı
- 3,8 milyon dolar
- Yurtdışında kurulacak olan kuluçka merkezlerinin kuruluş ve donanım ile operasyonel giderlerine destek sağlanıyor. Programa üniversiteler, üniversitelerin bu amaçla kurulmuş iştirakleri ve teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri tek başına ya da konsorsiyum olarak başvuru yapabiliyor.
- Uluslararası Hızlandırıcı Program
- 60 bin dolar
- İşletmelerin uluslararası pazarlara girişini kolaylaştırmak amacıyla; teknik, yönetimsel, hukuki ve hedef ülkede satış imkânları sağlayacak profesyonel ağlara erişim hizmetleri sunuluyor. Ofis kirası, eğitim, danışmanlık, mentorluk, iş yönetimi, hukuk, fikri ve sınai mülkiyet hakları, ulaşım, konaklama, yeminli mali müşavirlik hizmetleri ve organizasyonla ilgili genel giderlerine destek veriliyor.
- Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı
- 100 bin
- TL KOBİ’lerin Borsa İstanbul (BİST) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmesine ve sermaye piyasalarından fon temin edilmesine olanak sağlanmasını kapsıyor.
- Tematik Proje Destek Programı
- 150 bin TL
- KOBİ’lerin kendi işletmelerini geliştirmeleri ve meslek kuruluşları tarafından küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesi amacıyla daha fazla proje hazırlamalarının teşvik edilmesi hedefleniyor. Makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda bölgesel ve sektörel ihtiyaçların karşılanması sağlanıyor.
İŞKUR’dan engellilere hibe
Engellilere yönelik mesleki eğitim kursları düzenleyen İŞKUR, bu yıl kendi işini kurmak isteyen engellilere hibe desteği vermeye başlıyor. 2016 yılında 80 kurum ve kuruluştan gelen ve kabul edilen engellilere yönelik mesleki eğitim ve rehabilitasyon, işe ve işyerine uyum ile destek teknolojileri projelerine 4 milyon 735 bin TL destek veren İŞKUR, ayrıca kendi işini kurmak isteyen 125 engelliye 4,5 milyon TL kaynak tahsis etti. Engellilerin yanı sıra eski hükümlülere yönelik projelere de destek sağlayan kurum, 23 eski hükümlünün İŞKUR’a sunduğu kendi işini kurma projesini kabul ederek, bu projeler için 338 bin TL kaynak tahsis etti. Böylece engelli ve eski hükümlüleri desteklemek için son komisyon kararıyla toplam 10 milyon TL’ye yakın kaynak aktarılmış oldu. Söz konusu desteklere başvurmak isteyenlerin IŞKUR’un internet sayfasında (www.iskur.gov.tr) yer alan Başvuru Rehberi ve Formunu kullanarak hazırladıkları projeleri 10 Haziran 2016 tarihine kadar 81 ilde bulunan Çalışma ve iş Kurumu il Müdürlükleri ve Hizmet Merkezlerine sunmaları gerekiyor.
Girişimciler için 13 TÜBİTAK desteği
- 1512-Teknogirişim Sermaye Desteği Programı
- 150 bin TL
- Geçen yıl Bireysel Genç Girişim (BİGG) Programı olarak yenilenen 1512, üç aşamadan oluşuyor ve girişimcilere birçok ilde iş rehberliği, girişim kampları, eğitimler, ön~kufuçkalık gibi hizmetler sağlıyor.
- 2238-Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışmaları Programı
- 22 bin 500 TL
- Yenilikçilik içeren iş fikri olan ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrencilerine, fikirlerini hayata geçirmeleri için destek olmayı hedefliyor. Son başvuru tarihi 3 Haziran.
- 2239 – Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitim ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı
- Seyahat, gündelik /aylık yaşam giderleri ile kayıt ücretleri için destek sağlanıyor. Teknogirişim Sermaye Desteği’ni kazananlar arasından yapılacak elemeyi geçerek önerilmiş adaylara yurtdışındaki eğitim programlarına katılım desteği sağlanıyor.
- 1514- Girişim Sermayesi Destekleme Programı
- (GİSDEP) Girişim sermayesi fonlarının fon büyüklüğünün yüzde 20’sine varan oranda hibe desteği veriliyor. Bu fon Türkiye’deki KOBİ’lere yatırım yapacak yerli ve yabancı girişim sermayesi fonlarına veriliyor. Fonun çekirdek ve başlangıç : sermayesi desteği vermesi gerekiyor.
- 1601 – Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı
- Destek süresi üst sınırı, süre ; uzatımı dahil 36 ayı geçmemek kaydıyla çağrı duyurusunda belirtiliyor. Bu program kapsamında, hedeflerine uygun şekilde farklı çağrılar açılabiliyor. Belirlenen çağrı konusu ve kapsamı, başvuru yapabilecek kuruluşlar, başvuru ve değerlendirme kriterleri bu çağrılarda açıklanıyor.
- 1501 – TÜBİTAK Sanayi AR-GE Projeleri Destekleme Programı
- Toplam destek oranı yüzde 60 Endüstriyel AR-GE içeriği, teknoloji düzeyi, kuruluş altyapısının proje için uygunluğu ve projenin ulusal kazanıma dönüşebilirliği bu desteğin en önemli kriterleri.
- 1503 – Proje Pazarları Destekleme Programı
- Üst sınır 30 bin TL Sektörü bir araya getirmeyi hedefleyen etkinliklere verilen bu destek kapsamında basım ve kırtasiye, posta, ulaşım ve konaklama gibi giderler karşılanıyor.
- 1507-TÜBİTAK KOBİ AR-GE Başlangıç Destek Programı
- Üst sınır 500 bin TL
- Mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi gibi konularda çalışan KOBİ’lerin 18 ay süre ile sınırlı ilk üç projesinin TÜBİTAK tarafından desteklenmesi amaçlanıyor. Destek oranı her dönem için sabit olup yüzde 75 düzeyinde.
- 1511 – TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme Yenilik Programı
- Büyük ölçekli kuruluşlar için yüzde 60, KOBİ’ler için yüzde 75 oranında hibe Sağlık, su, enerji, gıda, bilgi teknolojileri gibi geniş bir kapsamda faaliyet gösteren şirketlerin yenilikçi projelerine destek sağlanıyor.
- 1505 – Üniversite Sanayi İşbirliği Destek Programı
- 1 milyon TL
- Programa müşteri kuruluş ve yürütücü kuruluşun ortak başvuru yapması gerekiyor. Azami destek süresi 24 ay.
- 1602-TÜBİTAK Patent Destek Programı
- Patent alma sürecinde ihtiyaç I olan masrafları karşılıyor. Gerçek kişiler bir takvim yılı içerisinde en fazla beş, tüzel kişiler 20 patent başvurusu için desteklerden faydalanabiliyor.
- 1513 – Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
- 1 Milyon TL
- Destek oranı ilk beş yıl yüzde 80, ikinci beş yıl yüzde 60. Programa başvurular, açılacak oian çağrı dönemlerinde proje şeklinde yapılıyor.
- 1509-TÜBİTAK Uluslararası Sanayi AR-GE Projeleri Destekleme Programı
- Büyük ölçekli kuruluşlar için yüzde 60, KOBİ’ler için yüzde 75 oranında hibw Avrupa Birliği Çerçeve Programları ve benzeri uluslararası programlara sunulan uluslararası ortaklı AR-GE projelerinin desteklenmesi hedefleniyor.
13 kalkınma ajansı 232 milyon TL hibe veriyor
- Trakya Kalkınma Ajansı
- İktisadi Kalkınma Mali Destek Programı, Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı, Sosyo-Ekonomik Kalkınma Mali Destek Programı, Yenilikçi Girişimcilik Mali Destek Programı
- Yaklaşık 23 milyon TL. Önümüzdeki yıl 25 milyon TL’ye çıkarılacak.
- Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı
- Üretimin Geliştirilmesi Mali Destek Programı, Doğrudan Faaliyet Desteği (DFD), Teknik Destek Programı
- 14,2 milyon TL
- Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı
- Havacılık, Raylı Sistemler ve Savunma Sanayi Programı, Bilecik Doğaltaş ve Mermer Sektörünün Geliştirilmesine Yönelik Mali Destek Programları
- 16 milyon TL
- İstanbul Kalkınma Ajansı
- Girişimcilik Mali Destek Programı
- Toplam 30 milyon TL bütçe tahsis edildi. Başarılı olan projelere 1 milyon TL’ye kadar hibe sağlanacak.
- Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı
- Turizmin Geliştirilmesine Yönelik Küçük Ölçekli Altyapı Yatırımlarına Mali Destek Programı
- 19 milyon TL
- Serhat Kalkınma Ajansı
- İktisadi Gelişme Mali Destek Programı, Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Geliştirilmesi Mali Destek Programı
- Özel sektöre 8 milyon TL ve kamu kesimine yönelik 5 milyon TL olmak üzere toplam 13 milyon TL hibe desteği verilecek.
- Orta Anadolu Kalkınma Ajansı
- Gelişen Sanayi Mali Destek Programı, Kentsel ve Sosyal Altyapının İyileştirilmesi Mali Destek Programı, Turizmi Geliştirme Mali Destek Programı, Mikro İşletmeler Mali Destek Programı
- 17 milyon TL
- Doğu Marmara Kalkınma Ajansı
- Makina İmalat Sektörünün Geliştirilmesi Mali Destek Programı
- 20 milyon TL
- Ipekyolu Kalkınma Ajansı
- Proje Teklif Çağrısı, Doğrudan Faaliyet Desteği, Güdümlü Proje Desteği, Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı ve Teknik Destek
- Proje teklif çağrısına 5,2 milyon TL, doğrudan faaliyet desteğine 1,2 milyon TL, teknik desteğe 1 milyon TL, güdümlü proje desteğine 4 milyon TL ve cazibe merkezlerini destekleme programına 19 milyon TL olmak üzere 30,5 milyon TL hibe dağıtılacak.
- Kuzey Anadolu Kalklnma Ajansı
- Bütünleşik Turizm Projesi, Dünyanın Kapısını Üretiyoruz Projesi, Güdümlü Projeler, Teknik Destek Programı, Doğrudan Faaliyet Desteği, Mali Destek Programı
- 9,3 milyon TL
- Ahiler Kalkınma Ajansı
- 2016 Yılı KOBİ Geliştirme Mali Destek Programı, Teknik Destek Programı, Güdümlü Proje Desteği
- 9,4 milyon TL
- Çukurova Kalkınma Ajansı
- Proje Teklif Çağrısı, Teknik Destek, Doğrudan Faaliyet Desteği
- 8,2 milyon TL
- Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı
- Sürdürülebilir Üretimin Geliştirilmesi ve Yenilikçilik Mali Destek Programı, İthalat Bağımlılığının Azaltılması ve İhracatın Geliştirilmesi Mali Destek Programı, Bölge İçi Gelişmişlik Farklarının Azaltılması Malı Destek Programı, Güdümlü Proje Desteği, Doğrudan Faaliyet Desteği, Teknik Destek Programı
- 23,2 milyon TL
İLERİ TEKNOLOJİYE DESTEK
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), 1991’den bu yana KDBtler başta olmak üzere özel sektör kuruluşlarına üıovasyon ve teknoloji altyapısının geliştirilmesine ve rekabetçi-ligin artırılmasına yönelik çeşitli destekler sağlıyor. Bu kapsamda, fotansa! desteklerin yanı sıra gerekli altyapıların ve işbirliği ağlarının oluşturulması gibi hızlandırıcı faaliyetler ve hizmetler de TI GV nin destekleri içinde önemli bir yer tutuyor.
Bugüne kadar Dünya Bankası ve Ekonomi Bakanlığı programlan ile yaklaşık bin AR-GE projesine 400 milyon dolar aktardıklarını ifâde eden İleri Teknoloji Projeleri (fTEP) Destek Programı Yöneticisi Evren Bükülmez, İTEP’e başvuran firmaların projelerinin toplam bütçesinin yüzde 50’sinı TTGV’nin desteklediğini belirtiyor, Kalan yüzde 50’sini ise firma kendi imkanlarıyla sağlıyor. Projelere sağladıkları desteğin 250 bin ile 3 milyon dolar arasında değiştiğini vurgulayan Bükülmez, “Birden fazla kuruluş ortak proje başvurusunda da bulunabiliyor, ITEP ile ilgili bundan sonraki en önemli hedefimiz çeşitli işbirlikleri ile programlarımızın ölçeğini ve etkisini artırabilmek” diye konuşuyor,
TÜBİTAK’IN UYGULAYICILARI VAR
TÜBİTAK ise bazı desteklerinde süreçleri kolaylaştırmak için uygulama süreçlerini farklı kuramlara devrediyor. BıGG – SEA, TÜBİTAK BiGG programına başvurmak isteyen girişimcilerin başvuru lannı kabul eden ve girişimcilere ücretsiz ön kuluçka hizmetleri veren resmi uygulayıcılardan biri. BİGG programında destekler yerli ve yahana muadillerimden faiklı, yenilikçi ve özgün yönleri bulunan teknoloji tabanlı iş fikirlerine veriliyor.
2015 yılında 500den £azla iş fikri başvurusu alan BiGG – SEA, bu başvurular arasından belirlediği girişimcilere birebir mentoduk, iş modeli geliştirme, iş modelinden iş planına geçiş ve yatırıma sunumu hazırlama desteği sundu. TÜBİTAK, bu programda girişimcilere en £xda 18 aya ka-dar olan projeleri için 150 bin TL”ye kadar hibe veriyor.
AB FONLARI
Hibelerin en önemli sacayaklarından birini de Avrupa Birfiğrmn (AB) vermiş olduğu fonlar oluşturuyor, AB, üye devletlerin gerek ekonomik ve sosyal gelişmelerine destek olmak gerekse AB çapında ülkeler ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını gidermek amacıyla belirli alanlarda ve farklı fey-dalama kitlelerine yönelik olarak hibe, kredi, ağ yaratma, iyi uygulamaların değişimi gibi çeşitli alanlarda destekler sağlıyor- Bu destekler, çok yıllı mali çerçeve olarak bilinen yedi yıllık bütçe dönemleri öncelikleri ve vine belirli dönemlerde yenilenen Avrupa Komisyonu hedefleri ile uyumlu olarak farklı fim ve programlar aracılığıyla veriliyor- Yeni dönemde AB’nin KOBİ politikaları, Avrupa Komisyonu İç Pazar, Sanayi Girişimcilik ve KOBl’ler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülüyor. AB, kendi üyelerine sunduğu bu tür imkânları üyelik müzakerelerine başlayan aday ülkelere yönelik geliştirdiği Katılım öncesi Yardım Aracı (Instrument for Pre-acces-sion Assisstance – IPA) altında topladı. Bu imkanlar, AB’nin kendi içerisinde uyguladığı fonların birer yansıması şeklinde uygulanıyor.
Sosyal Bölgesel ve Yenilikçi Politikalar Başkanlığı Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı Başkanı Kayhan özüm, vatandaşların, işletmelerin, sivil toplum kuruluşlarının, kamu kurumlarının AB programlarına katılabildiğini söylüyor. Programların önemli bir bölümü için başvuruların doğrudan Avrupa Komisyonu’na gönderildiğini ve değerlendirmenin bağımsız uzmanlar tarafından yapıldığını ifade eden özüm, şu bilgileri veriyor: “Ülke merkezli bazı programlar için ise katılımcı ülkede bulunan ulusal ajanslar yoluyla başvuru ve değerlendirme yapılıyor. AB programlarının temel amacı işbirliğinin geliştirilmesi olduğu için, başvuruların büyük çoğunluğunda farklı ülkelerden ortakların olması şart. Program bütçesinden sağlanan mali desteklerin önemli bölümü yatırım içermeyen projelere (kültürel faaliyetler, personel değişimi, araştırma projeleri, bilgi paylaşım projeleri gibi) veriliyor. Bazı AB programları aday ülkelerin katılımına açık. Türkiye, 2002 yılında imzalanan bir çerçeve anlaşma sayesinde aday ülkelere açık olan AB programlarına katılım sağlıyor.”
REKABETÇİLİK VE YENİLİK
AB fonları çerçevesinde Katılım öncesi Yardım Aracı (IPA), AB üyelik sürecine ilişkin reform çalışmalarını desteklemek amacıyla aday ülkelere yönelik AB tarafından oluşturulan bir mekanizma. 2007-2013 döneminde ülkemize yaklaşık 4,7 milyar Euro, 2014-2020 dönemi için ise yaklaşık 4,4 milyar Euro tutarında kaynak ayrıldı. IPA’nın ‘Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı (BROP) kapsamında KOBİ’ler doğrudan yararlanın olarak tanımlanıyor.
IPA’nın 2014-2020 yıllarını kapsayan ikinci dönemi, birinci dönemin devamı niteliğinde, yine Türkiye’nin AB müktesebatına uyum ve uygulaması ile ekonomik ve sosyal uyuma yönelik kapasitenin oluşturulması hedefleri çerçevesinde yürütülüyor. Bu alana ayrılan bütçe 344,4 milyon Euro. Bu çerçevede, KOBÎ’lere yönelik imkanlar yeni dönemde Rekabetçi-lik ve Yenilik Sektörel Operasyonel Programı (RYSOP) bünyesinde ‘özel Sektörün Geliştirilmesi’ ve ‘Bilim, Teknoloji ve Yenilik’ alanları altında kullandırılacak, ‘özel Sektörün Geliştirilmesi’nin yararlanıcıları kamu ve/veya kâr amacı taşımayan kurum ve kuruluşlar. Burada kamu ve özel sektör ortaklığının artırılması amaçlanıyor. ‘Bilim, Teknoloji ve Yenilik’ eylemi altında yer alan ‘Araştırma ve Geliştirme’ ile ‘Teknoloji Transferi ve Ticarileştır-me’de ise KOBt’lerin yenilik yönetim kapasitelerinin geliştirilmesi yoluyla, sanayinin bilim, teknoloji ve yenilikle bağlantısını destekleyerek ulusal yenilik ekosısteminin işlevselliğinin geliştirilmesi hedefleniyor. Yürütücü kurum, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı.
İSTİHDAM VE EĞİTİME HİBE
2014-2020 IPA döneminde uygulanacak ‘İstihdam, Eğitim ve Sosyal Politikalar Sektörel Operasyonel Programı’ndan KOBİ’ler de yararlanabilecek. istihdam kapsamında KO-Bî’ler için iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistem ve modelinin kurulması gibi alanlardaki faaliyetlerin desteklenmesi hedefleniyor. Bu kapsamda KOBl’lerin işyerlerinde düzgün işlerin teşviğine yönelik faaliyetler desteklenebilecek. KOBl’ler, ‘istihdamın ve istihdam edilebilirliğin artırılması ’ başlığı altında da desteklenebiliyor. Eğitim ve öğretimin kalitesinin yükseltilmesi ve bu yolla özellikle KOBl’lerde eğitim ve istihdam bağlantısının güçlendirilmesi hedefleniyor.
Kayhan özüm, “KOBÎ’lerve özel sektör bu programdan yararlanabiliyor. ‘Ulusal yeterlilikler sisteminin güçlendirilmesi ve hayat boyu öğrenme ve uyum yeteneğinin teşviki’ faaliyeti altında ise yenilikçi ve sürdürülebilir iş organizasyonlan, KOBÎ’lerin kurumsallaşması, işçi ve işverenler için sürekli eğitimler ve yeni teknolojilerin kullanımının teşviki finanse edilebiliyor” diyor. Programın toplam bütçesi 435 milyon Euro. Yürütücü kurum ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı.
UFUK 2020 PROGRAMI
Ufuk 2020 Programı, bilimsel araştırmaları ve yenilikçilik faaliyetlerini 2014-2020 yıllan arasında tek bir çatı altında toplayan bir program. AR-GE ve yenilik tabanlı projeleri ve bilim insanlarının AB düzeyinde hareketliliğini destekliyor. Program altında AR-GE ve yenilik yatırımlarına yönelik fınansal destekler ile danışmanlık hizmetleri veriliyor.
Programdan, sanayi kuruluşları, KOBl’ler, KOBİ birlikleri, üniversiteler, araştırma enstitüleri, araştırma merkezleri, kamu kurumlan, STK’lar, uluslararası organizasyonlar, bireysel araştırmacılar faydalanabiliyor. Programın KOBl’lere yönelik olarak bir KOBl aracı bulunuyor. Araştırma ve yenilik fâaliyetlerinde danışmanlık, fizibilite analizi, prototip geliştirme destekleri veriliyor. Ufuk 2020 Prog-ramı’nın merkezi hibelerinin büyük kısmı Araştırma Yürütme Ajansı (REA) tarafından yönetiliyor, Türkiye’de programın koordinasyonu TÜBİTAK tarafından yürütülüyor. Programın toplam bütçesi 77 milyar Euro’yu buluyor.
YENİLİKÇİ FİKİRLERE HİBE
İşletmelerin ve KOBflerin Rekabet Edebilirliği (COSME) Programı ile yenilikçi girişimlere ve fikirlere hibe veriliyor. Projenin koordinasyonu KOSGEB tarafından gerçekleştiriliyor, COSME altında finansmana erişimin kuvvetlendirilmesine, kümelenmelerin desteklenmesine, farklı sektörlerin rekabet gücünü artırmaya ve ağ yaratma fâaliyetlerine yönelik desteklerin verildiği çağrılar bulunuyor. Program kapsamında çıkılan çağrılar daha çok KOBt’lerin rekabet güçlerinin yükseltilmesine etki eden faaliyetler ile ilgili çalışan idareler ile çatı kuruluşlara yönelik, COSME Programının merkezi hibelerinin büyük kısmı KOBl’ler yürütme Ajansı (EASME) tarafından yönetiliyor, Türkiye’deki koordinasyonu ise KOSGEB tarafından yürütülüyor. Programın bütçesi 2,3 milyar Euro, Kayhan özüm, Türkiye’nin farklı bölgelerinde mevcut olan 11 Avrupa İşletmeler Ağı (AİA) konsorsiyumu aracılığı ile KOBl’lerin 54 ülkede 2 milyondan fazla KOBÎ ile işbirliği içine girebildiğine dikkat çekiyor. Programın finansal araçları ise Avrupa Yatırım Fonu aracılığıyla bankalar, fon yönetim şirketleri ve mikro kredi kuruluşları.
AJANSLARIN DESTEKLERİ
işsizlik sorununa çözüm arayan bölgesel kalkınma ajansları, hibe programlarının önemli bir parçasını oluşturuyor. Kalkınma ajanslarının hibe programlan, bölgesel düzeyde kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluştan arasındaki işbirliğini geliştirmeyi, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamayı ve yerel potansiyeli harekete geçirmeyi hedefliyor. Kalkınma ajanslan tarafından sağlanan destekler teknik destek ve mali destekler olarak ikiye ayrılıyor.
Doğrudan finansman destekleri, proje teklif çağrısı, güdümlü proje desteği ve doğrudan faaliyet desteği şeklinde uygulanıyor.
Mali Destek Programı, başvuru sahiplerinin, önceden belirlenen konu ve koşullara uygun olarak proje teklifi sunmaya davet edilmesi olarak ifade ediliyor. Doğrudan Faaliyet Desteği ise ajansın bölgesel kalkınmaya yönelik belirlenen öncelikler doğrultusunda tanımlanan faaliyetlere proje teklif çağrısı yapmaksızın sağladığı mali destek türü. Bölgenin yenilikçilik ve girişimcilik kapasitesini geliştirmeye yönelik iş geliştirme merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, teknoparklar gibi kuruluşların ve bunların tesislerinin kurulması amacıyla yapılacak faaliyetlere destek sağlanıyor.
Teknik Destek, bölgedeki yerel aktörlerin bölgesel kalkınma açısından önem arz eden, ancak kurumsal kapasite eksikliği nedeniyle hazırlık ve uygulama aşamalarında sıkıntı ile karşılaşılan çalışmalarına destek vermek amacıyla sağlanıyor. Güdümlü Proje Desteği ise üretim ve ihracat kapasitesinin geliştirilmesi, sektörel çeşitlenmenin ve ihtisaslaşmanın desteklenmesi, teknolojilerin geliştirilmesi, transferi, üniversite sanayi işbirliğinin desteklenmesi, yeni hizmet ve üretim organizasyonlarının geliştirilmesi, işbirliği ağlan ve değer zinciri oluşturulması, kümelenmelerin desteklenmesi gibi konulan kapsıyor.
işletmelere verilen destek tutan, her program için değişmekle birlikte, yüzde 25 ile yüzde 50 arasında. 2016 yılı için proje başına mali destek tutan ise 50 bin TL ile 600 bin TL arası olarak belirlenmiş durumda.
KREDİ GARANTİ FONU GENEL MÜDÜRÜ
İSMET GERGELİ
18 bin KOBİ’ye umut olduk”
“KOBİ’lerin kullanabileceği; yeni firma kurmadan mevcut tesisi genişletmeye, hammadde temininden taşınmaya, ihracat ve ithalatın finansmanından nakit sıkıntısını gidermeye kadar hemen her çeşit krediye kefalet sağlayabiliyoruz. Avrupa Yatırım Fonu ile yaptığımız anlaşma çerçevesinde üç farklı kefalet projesi geliştirdik; MAP (Avrupa Birliği Çok Yıllı Program), ‘Her Köye Bir KOBİ’ projesi ve ‘Mikro KOBİ’lere Mikro Krediler’ projesi. Diğer dış kaynaklı destek programımız ise Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı’nda yerleşen küçük ve orta ölçekli işletmelere sağladığımız kredi destek projesi. Bu proje ile sınırları içinden BTC Boru Hattı geçen Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Sivas, Kayseri, Kahramanmaraş, Osmaniye ve Adana illeri içinde faaliyet gösteren ve şirket merkezleri bu iller dışında olmayan işletmelere kefalet desteği sağlıyoruz. KGF bugüne kadar kendi öz kaynağından! 0 bin 380, Hazine kaynağından ise 7 bin 68i olmak üzere 18 bin KOBİ’ye umut oldu. Kullandırdığımız kredinin toplam tutarı 9.2 milyar TL, toplam kefalet tutarımız ise 6,8 milyar TL. Dış kaynaklı projelerimizden ise toplamda 3 bin 313 KOBİ’miz yararlandı. Bu projeler sayesinde tam 140 milyon 521 bin Euro hacminde kefalet sağladık!’
Başarı öyküleri
PlMl İHRACATLA BÜYÜYECEK
Prof. Dr. Emin Anarım ve Dr. Tolga Kurt’un 2009 yılında teknoloji ihraç eden bir şirket olma hedefiyle kurduğu PlusOneMinusOne (PlMl) kuruluş sürecinde iki yıl KOSGEB’in AR-GE desteklerinden faydalanan şirketlerden biri. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin büyük saha operasyonlarında ortaya çıkan verimlilik ihtiyacına yönelik yazılımlar geliştiren şirket, KOSGEB’den yaklaşık 200 bin TL’lik destek aldı. Tolga Kurt, personel, tanıtım gibi kuruluş aşamasında kritik öneme sahip destekler sayesinde ön yatırım olmaksızın şirketi kurma ve büyütme imkanı bulduklarını söylüyor. Bugün cirosu 4,5 milyon TL’ye ulaşan ve 2016 yılı için 3 milyon dolarlık bir AR-GE yatırımı planlayan PlMl, 20l6’da Kanada ve ABD’ye ihracat yaparak büyümeyi hedefliyor.
KOSGEB DESTEĞİYLE ŞİRKETİNİ KURDU
Kurumsal kariyerini bırakarak kendi işini kurmaya karar veren Göksenin Cesur’un bu süreçte en büyük destekçilerinden biri KOSGEB oldu. KOSGEB’in girişimcilik kursunu tamamlayan ve 27 bin TL’lik hibe alan Cesur, bu sayede çocuk ürünleri satılan özel alışveriş sitesi Çocukfoni’yi kurdu. Site, üç yılda Amerika’dan Avustralya’ya 10 ülkede internet sitelerine çocuk ürünlerinin ihracatını gerçekleştiren bir şirket haline geldi. KOSGEB girişimcisi olmanın maddi desteğin yanı sıra bir de kredibilitesi olduğuna dikkat çeken Cesur, “Piyasaya girdiğiniz zaman banka hesabınızın yanı sıra kendinizi ifade edecek bir hikayeye de ihtiyacınız oluyor. Şirketin kurulumu ve sonrası sürecinde KOSGEB’in dokümantasyon zorunluluklarını tamamlamış ve hibe alıyor olmanız bile SSK veya vergi borcunuz olmadığının, belli seviyede mali standarda ulaştığınızın kanıtı olarak değerlendiriliyor’’ diyor.
PROJE YAPMA KÜLTÜRÜNÜ ÖĞRENDİ
TÜBİTAK desteğiyle Bilkent Cyberpark’ta 2011 yılında temelleri atılan Sınav Uzmanı, cep telefonu ile tabletler üzerinden sınavlara hazırlanmayı sağlayan bir akıllı öğrenme sistemi. 2014 sonunda faaliyete geçen Sınav Uzmanı, 20l6’nın ilk üç ayında kullanıcı sayısını 2015’e göre 25 kat, cirosunu ise dokuz kat artırmayı başardı. Sınav Uzmam’nın temellerini TÜBİTAK TEYDEB’den aldığı destek sayesinde attığını söyleyen şirketin kurucusu Can Gürses, “Bunun dışında genel olarak her firmaya proje yapma kültürü getirdiğini düşünüyorum. Bir projenin zaman, maliyet ve iş paket detay planlarını zorunlu olarak yapma durumunda kaldığınız ve sonrasında bu yazdıklarınızı gerçekleştirmek durumunda kaldığınız için birinci elden her şeyi öğrendiğiniz bir süreç oluyor” diye konuşuyor. Şirket, 2016’nın son aylarında yurtdışına açılmayı planlıyor.
DONE ROTAYI KÖRFEZ’E KIRDI
Yıldız Teknik Üniversitesi Teknopark’ında faaliyet gösteren Done iletişim, mobil yazılımlar geliştiren bir şirket. EUREKA/TEYDEB ve KOSGEB AR-GE ve inovasyon programlarından 500 bin TL’nin üzerinde destek alan şirket, bugüne kadar 40 adet mobil uygulama, 50’nin üzerinde mobil site, 250’nin üzerinde SMS servisi geliştirdi. Son olarak Avrupa Birliği programı Ufuk 2020 Yeni KOBİ Aracı Programlan tarafından desteklenmeye hak kazanan şirket, bu programa bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Türkiye’den seçilen ilk konsorsiyum oldu. Aldıkları desteklerle finansman sıkıntısı yaşamadan ürün geliştirmeye odaklandıklarını söyleyen Done iletişim Kurucu Ortağı Özgür Zan, Ufuk 2020 sayesinde ise uluslararası pazardaki seviyelerini görme imkanı bulduklarını belirtiyor. Bugüne kadar çok sayıda ödül alan ve 2015 yılında Deloitte’un Fast 50 Türkiye listesinde en hızlı büyüyen firmalar arasına giren Done iletişim, önümüzdeki dönemde BAE, Katar, Kuveyt gibi ülkelere açılmayı hedefliyor.
FİBER LAZER TEKNOLOJİSİNE ODAKLANDI
Endüstriden savunma sanayiine, medikalden akademik uygulamalara kadar pek çok alanda kullanılan fiber lazer teknolojisi üzerine çalışan FiberLAST, KOSGEB, TÜBİTAK ve SANTEZ’den bugüne kadar 2 milyon 200 bin TL civarı hibe, 300 bin TL civarı geri ödemeli olmak üzere toplam 2 milyon 500 bin TL’lik destek kullandı.
Tamamen özgün, ulusal ve uluslararası pazarda rekabet edebilir fiber lazer sistemleri geliştirdiklerini söyleyen Şirket ortaklarından Koray Eten, “Ürün olmadan, ürüne dönüşmeden sadece destek amaçlı yapılan projelerin girişimcilere çok fazla katkısı yok. Desteklerin oransal olduğunu ve en yüksek destek oranının yüzde 75 olduğunu göz önüne alırsanız, 2,5 milyon TL’lik destek almak için en az 850 bin TL cepten harcamak gerektiğini ve 600 bin TL civarı bir KDV’yi finanse etmek gerektiğini düşünmek gerek. Yani, destekler çok iyi, ancak ürün düşünmeden destek alarak ayakta durayım mantığı yanlış” diyor. Her yıl yaklaşık iki kat büyüyen şirket, 20l6’da savunma sanayiine adıma atmaya hazırlanıyor.
11 PROJE TAMAMLADI
1998 yılında Şanlıurfa’da 100 metrekarelik alanda elektrik sektörünün malzeme ihtiyacını karşılama hedefiyle kurulan Özgüney Elektrik, bugün Astor markasıyla Türkiye’nin en önemli güç transformatör üreticilerinden biri haline geldi. 2009 yılında TÜBİTAK’a ilk AR-GE projesini sunan şirket, bugün 11 projeyi tamamladı. Üç projenin devam ettiğini söyleyen Astor Genel Müdürü Enver Geçgel, “iki projemiz değerlendirme aşamasında. Bu projeler, elde ettiğimiz maddi desteğin yanı sıra AR-GE kültürünü kazanmamızı, değişime açık olmamızı ve teknolojik gelişmeleri yakından takip etmemizi sağladı. Başarı ile tamamlamış olduğumuz AR-GE projelerimiz sayesinde bugün güç transformatörü üretimi ve satışı yapar hale geldik” diyor. Şirket, 2017 yılında yeni bir fabrika kurmayı planlıyor.
KOSGEB hibesi almanın 4 etabı
- Öncelikle uygulamalı girişimcilik eğitimi almanız gerekiyor. KOSGEB bu eğitimi bedelsiz olarak veriyor. Eğitim yaklaşık 70 saat sürüyor.
- Eğitiminizi başarıyla tamamladıktan sonra işletmeniz için iş planınızı hazırlamanız gerekiyor, iş planı KOSGEB’den destek almanızı sağlayacak en önemli faktörler arasında yer alıyor ve değerlendirme sürecinde önemli bir yer tutuyor.
- Destek başvurunuzu, iş planı ve gerekli diğer belgelerle birlikte ilgili KOSGEB birimine yapmanız gerekiyor. Destek başvurunuz, KOSGEB birimi tarafından bilgi, belge ve şekil yönünden ön değerlendirmeye alınıyor.
- Başvurusu kabul edilen işletmenin KOSGEB veri tabanına kayıt yapması gerekiyor.
8 adımda AB hibelerine başvuru
1. Avrupa Birliği Bakanlığı’nm sitesinden hibe programları başlığı altında teklif çağrısı yayınlanıyor.
2. Proje ön teklifleri sunuluyor.
3. Proje ön teklifleri değerlendiriliyor.
4. Seçilen proje ön teklif sahiplerinden tam başvuru formu paketi talep ediliyor.
5. Tam başvuru formları paketleri sunuluyor.
6. Tam başvuru formları paketleri değerlendiriliyor.
7. Seçilen başvuruların sahipleri ve ortaklarının uygunluk kontrolü yapılıyor.
8. Sözleşmeler imzalanıyor.