Online Satışlar Katlanarak Büyüyor

ALIŞVERİŞİN nabzının arttığı yer olan AVM’ler ve caddeler bugünlerde biraz mahzun. Covid-19 salgını nedeniyle AVM ve cadde mağazalarında eski kalabalık ve canlılık yok. Ancak bir mağaza var ki, satışlarıyla rakiplerine parmak ısırtıyor. Bu da; internette bulunan sanal mağaza… Eskiden ‘dostlar alışverişte görsün’ diye kurulan internet mağazaları artık her marka için gözbebeği oldu. Kimi markalar için internet mağazalarının cirosu, en çok ciro yaptığı Istinye Park, Akmerkez gibi alışveriş merkezlerinde bulunan mağazalarının cirosunu geçti.

Evet, pandemi döneminde ticarette bir eksen kayması yaşandı. Bir gün bu salgın bitse bile internet mağazaları artık eskisinden daha güçlü ve önemli olacak. Perakendeciler internet satışlarının önem kazansa bile asla yüz yüze ticaretin yerini alamayacağını düşünüyorlar. Perakendecilere göre tüketiciler dokunarak, deneyerek alışverişi seviyor ve bundan uzun vadede vazgeçmeyecek. Böyle bile olsa birçok marka 3 ila 5 yıllık dönem içinde cirolarının yüzde 20’sini internetten sağlama planları yapıyor.

“YÜKSELİŞ SÜRÜYOR”

Türkiye’deki 424 markadan, 347’sini çatısı altında bulunduran Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) Ekim ayı anketi de e-ticaretteki hızlı yükselişi göz önüne seriyor. Pandemiden sonra kapı girişlerinin yüzde 70 azaldığı ama normalleşmeyle birlikte kayıpların ancak yarısının telafi edildiği AVM mağazalarında yatay seyir sürerken, cadde mağazalarında ise canlanma gözleniyor. ikinci dalgadan sonra endişeler artsa da e-ticaret cirolarındaki hızlı yükseliş sürüyor.

BMD’nin ekim ayı anketine katılan 64’ü hazır giyim, 23’ü ayakkabı olmak üzere 133 firmanın ekim ayı cirolarında eylüle göre ciddi bir toparlanma var. BMD Başkanı Sinan öncel, “Eylül’de AVM mağazalarında geçen yılın cirosunun yüzde 80 ve üzerini yakalayan üyelerimizin oranı yüzde 38 iken Ekim’de yüzde 58’e ulaştı. Cadde mağazalarında ise oran yüzde 51’den 63’e çıktı. Ciro için ‘kritik eşik’ olarak gördüğümüz B yüzde 80’in üzerine çıkan üyelerimizin sayısındaki artış bizim için olumlu bir gelişme. E-ticarette ise salgınla birlikte başlayan yükseliş trendi devam ediyor. Üye firmalarımızın yüzde 56’sının e-ticaret cirosunda geçen yıla göre ciro artışı yüzde 100 ve üzerinde, yüzde 20’sinin ise yüzde 200’ün üzerinde olması dikkat çekiyor. Sonuçlar moralimizi yükseltmekle birlikte organize perakendenin yaklaşık yüzde 40’ında sıkıntı devam ediyor” değerlendirmesini yapıyor.

İNTERNETLE 81 İLE AÇILDI

Internet satışlarında pandemi öncesinde aktif olmayan Opmar Optik de bu dönemde sanal alemdeki satışlarını artırdı. Dünyaca ünlü güneş gözlüğü markalarını 18 ildeki 66 mağazasında satan Opmar Optik’in Genel Koordinatörü Sertaç Karaca, “Internet satışlarımız pandemi öncesi aktif değildi. Bu nedenle pandeminin ilk aylarında satış yapamadık. Haziran ayında Trendyol satışlarına başladık ve kendi e-ticaret sitemizi açtık”  diyor. İnternet satışlarına ciddi bir talep geldiğini vurgulayan Karaca, interneti indirimli satışlar yaptıkları bir platform olarak kullandıklarını ve stok eritme amacıyla değerlendirdiklerini sözlerine ekliyor. Yine İIu de bu yıl ciroları içinde internet satış payının yüzde 1’i bulmayacağını belirten Karaca, şu bilgileri veriyor: “Sanal mağazamız, AVM’lerde ciroda üçüncü olan mağa ra zamızın cirosuna erişti, önümüzdeki yıl sanal mağazamızı birinci mağazamız yapmak, yani Istinye Park’taki mağazamızın cirosuna ulaştırmak istiyoruz. 2021’de internet mağazasının ciromuzun yüzde 4’üne ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bir de internete açıldıktan sonra Kars’tan Diyarbakır’a mağazamızın olmadığı illerden sipariş aldık. Böylece 81 ile ulaşmış olduk. Tüketiciyi şu konuda uyarmak isterim. İnternette çok sahte ürün var. Mağazada 600 liraya satılan Ray-Ban gözlüğün internette 79.9 TL’ye satılması mümkün değil. Bu nedenle de bize müşterilerden gelen soruların yüzde 70’i ‘Bu ürün orijinal mi?’ şeklinde.”

“KADINLAR DAHA ÇABUK ADAPTE OLDU”

Bernardo Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Sözen, mağazaların kapalı olduğu Mart-Haziran döneminde internet satışlarının, geçen yılın aynı dönemine göre 10 kat arttığını belirterek sözlerine başlıyor. Haziran’da AVM’lerin açılmasıyla internet satışlarının aşamalı olarak 4-5 kata düştüğünü vurgulayan ncer Sözen, “önceki yıllarda internet satışımızın ciro içindeki payı yüzde 2 iken, bu sene sonunda yüzde 12’yi bulur. Artışın gelecek yıl devam edeceğini düşünüyorum” diye konuşuyor. İnternet işinin kalıcı olacağını düşündükleri için özel tanıtım çalışmaları ve yatırım yaptıklarını kaydeden iözen Sözen, şöyle konuşuyor: “Bundan sonra alışveriş alışkanlıklarının değiştiğini görüyoruz. 50 yaş üstü, hiç internette alışveriş yapmayanlar, 70 yaş üstü kadın müşterilerimizin bile bu dönemde internetten alışveriş yaptığını gördük, özellikle kadınlar, internete uyum konusunda erkeklerden daha başarılılar ve bu konuda daha esnekler. Artık internetten satış hepimizin hayatında olacak. İnternet satışını, satışlarımızın yüzde 20’si yapmayı hedefliyoruz.”

Covid-19 virüsüyle mücadelede önem kazanan kolonya ve alkol içeren ürünlere olan ilgi nedeniyle 97 yıllık Eyüp Sabri Tuncer’in ürünlerine de bu dönemde büyük bir talep oldu. Eyüp Sabri Tuncer Yönetim Kurulu Başkanı Engin Tuncer. “Pandeminin ilanı ile bir ayda ilk 6 aylık satışımızı gerçekleştirdik. İnternet sitemizde ise Nisan 2020’de e-ticarette yıllık hedefimizin yüzde 100’ünü tamamlamış durumdaydık” diye bu talebi anlatmaya başlıyor. Kasım – Aralık aylarının son yıllarda e-ticaret platformlarının ve pazaryerlerinin yoğun kampanyaya girdiği dönemler olduğuna dikkat çeken Tuncer, şu değerlendirmelerde bulunuyor: “2007 yılından beri internetten satış yapıyoruz. Yılın son iki ayında da internet satışlarımızda artış bekliyoruz. 2020 tamamlanırken e-ticaretteki ciromuz, toplam satışlarımızın yüzde 10’u seviyesinde. 2021’de bu yılki satışlarımızı da katlayacak şekilde çalışmalarımızı planlıyoruz. Dijital çalışmaları yakından takip eden, alanında uzman ekibimiz ile kısa dönemde e-ticarete verimli yatırımlar yapacağımızı söyleyebilirim.”

GIDA ALIŞVERİŞİ HIZLI ARTTI

Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre, eylül ayında internetten kartlı ödeme tutarı, geçen yılın aynı dö-nemine göre yüzde 48 artarak 25 milyar TL’yi geçti. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 18 olan internetten kartlı ödemelerin toplam kartlı ödemelerdeki payı da yüzde 23’e ulaştı; yani her 4 TL kartlı ödemenin 1 TL’si internetten gerçekleşti. Ayrıca kartlı ödeme gerçekleşen işyeri adedi geçen yıla göre yüzde 40 artarak 60 bini geçti.

Eylül ayında internetten yapılan kartlı ödemelerin sektör detayında dağılımı incelendiğinde ise en fazla artışın yüzde 196 ile market-gıda sektöründe olduğu görülüyor. Market-gıda sektörünü yüzde 146 artışla elektronik eşya, yüzde 110 artışla mobilya ve dekorasyon, yüzde 81 artışla yapı malzemeleri ve yüzde 69 artışla yeme-içme takip ediyor.

İŞ SÜREÇLERİ DEĞİŞTİ

internetten direkt satış yapmayan firmalar bile bu dönemde iş süreçlerini internete taşıdılar. Pandemi nedeniyle dijital dönüşümün hızlandığını da söyleyebiliriz. Bunun da en iyi örneği mobilya sektöründe görülüyor. Kişiye ve mekana özel mobilyalar üreten Art Desing’in Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Terzi, bu dönemde yaptıkları uygulamaları şöyle anlatıyor: “Tamamen kişiye ve mekana özel konseptler geliştirdiğimiz için internetten ürün satmamız mümkün değil. Normalde Art Design mağazalarına gelen her bir ziyaretçimizi tasarımcılarımız iyice dinler ve istedikleri tasarımları onlara bilgisayarda 3D çizimle gösterir. Biz de pandemi döneminde bu hizmeti online görüntülü programlar üzerinden gerçekleştirdik. İç mimarlarımız görüntülü programlar üzerinden müşterileri dinleyip, bu çizim örneklerini görüntülü olarak gerçekleştirdiler.”

İLK KEZ SATIŞA BAŞLADI

AVM’lerde trafiğin azalması yeme-içme sektöründe de dijital dönüşüme neden oldu. Mobil uygulamalar üzerinden siparişler artarken; restoran yerine ev ve ofise siparişler arttı. Köfteci Ramiz Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Taşkınlar, yalnızca restoran değil şarküteri reyonu satışlarını da pandemi döneminde ilk kez internete taşıdıklarını söylüyor. Köfteci Ramiz markasıyla zeytin, zeytinyağı, sucuk ve reçelin de aralarında bulunduğu 118 çeşit ürünü bu dönem ilk kez kurdukları Ramizler.com ve alışveriş sitelerinde satmaya başladıklarını belirten Taşkınlar, “İnternete doğru yöneliyoruz ve bu alana önem veriyoruz. Henüz ciromuzun içinde internet satışlarının kayda değer bir payı yok ama sanal mağazacılığı öğreniyoruz. Pande-minin uzun süreceğini düşünürsek; internet satışları, önümüzdeki dönemde cirodaki payını ikiye katlayabilir” şeklinde konuşuyor.

Şekip AVDAGİÇ/ İstanbul Ticaret Odası Başkanı
“Ticarette eksen, internete kayıyor”

Pandemetre araştırmaları ile Kovid-19 salgınının etkilerini İstanbul Ticaret Odası olarak düzenli ölçmeye başladık. Araştırmamızın ikinci bölümünde; gördük ki; Türkiye ekonomisi, alınan finansal tedbirlerle desteklenince ilk 3 çeyrek gibi kısa bir dönemde, bir önceki yılın aynı döneminin üzerine çıkmayı başardı. Özellikle hizmet sektörlerinden kaynaklanan kayıplar, sanayi sektörlerimizdeki hızlı ivmelenme ve güçlü iç talep ile telafi edilebildi. Şunu da vurgulamalıyız ki bu süreçte hizmet sektörlerindeki toparlanma da gelecek için umut verici. Araştırmamızda, kredi kartı harcamaları verileri de önemli bir ölçü. 2020’nin 3. çeyreğinde toplam kredi kartı harcamaları, 2019’un 3. çeyreğine göre yüzde 18.5 artış gösterdi. Yılın 9 aylık toplam kredi kartı harcamalarına bakıldığında ise geçen yılın ilk 9 ayına göre yüzde 9.4 yukarıda olduğu görülüyor. Merkez Bankası, kredi kartı harcamalarını 24 ana faaliyet alanında listeliyor.

Bu alanların 5’i hariç hepsinde, yani 19 alandaki harcamalar, 3’üncü çeyrekte geçen yıla göre artıda. Özellikle elektrik, elektronik eşya, telekomünikasyon, inşaat, mobilya, market gibi sektörlerdeki harcamalar yüzde 40’ın üzerinde artmış durumda. Araştırmamızda önemli bir veri daha var. İnternet üzerinden yapılan alışveriş oranında da yüzde 40.7’lik artış gözlendi. Normal şartlarda çeyrek dönemlerdeki artışlar, en fazla yüzde 10 bandına kadar çıkarken, son çeyrekte dört katı bir artış görüyoruz. İşte bu, tam anlamıyla ticarette bir eksen kaymasına işaret ediyor.

Koray ÇALIŞKAN / MODOKO Başkanı
“İnternette mobilya alışverişi hızlandı”

Mobilya sektöründe internet satışları pandemi dönemine kadar az düzeydeydi. Daha çok internetten alınan eşyalar daha basit ölçekli kanepe, masa, sandalye modellerinin dışında mobilyayı tamamlayan halı, süs eşyası gibi aksesuarlardı. Çünkü mobilya daha çok deneyimlenip alınıyor. Kumaşını hissetmeniz, tasarımına göz gezdirmeniz, üzerinde oturmanız en iyisi de seçtiğiniz modelle kendinizi iyi hissetmeniz gerekiyor.

Ancak pandemi tüm bildiğimiz ezberleri bozdu. Evde kaldığımız süreçte, hiç internette alışveriş yapmayan kişiler bile internet alışverişi yapmaya başladılar. Biz de 2019’un son çeyreğinde yatırımına başladığımız, Türkiye’nin en büyük mobilya alışveriş sitesini mart ayında hayata geçirdik. 300’den fazla mağazanın yer aldığı internet sitemizde, daha önce hiç Online ticaret yapmamış ve hatta rakip firmalar bile yer alıyor. Evlerde bir yenilik süreci var. Hem çocukların hem de çalışanların artık evde olmaları, mobilya alışverişlerini hız kesmeden devam ettiriyor. Bu yüzden yılın son aylarının da hareketli geçtiğini görüyoruz. Üyelerimizin internet satışları, toplam satışlarının yüzde 5-10’u arasında.

Ferhat ZAMANPUR / Silk BCashmere CEO’su
“Hedefimiz satışlarımızın yüzde 65’ini internetten gerçekleştirmek”

Pandemi döneminde internet satışlarımız geçen senenin 3 katına çıktı. Bizim için satışlarda en güçlü aylarımız olan ve geçen sene de rekor kırdığımız, Kasım-Aralık için bu yıl hedefimiz internette yüzde 100 büyüme sağlamak. An itibariyle toplam ciromuzun yüzde 33>ünü oluşturan internet satışlarımızın yılsonunda yüzde 45>e ulaşmasını hedefliyoruz. Türkiye ortalamasının 7 katından fazla olan bu orana sahip olmak, bizim için en gurur verici motivasyonumuz. Gelecek sene internet satışımızın toplam ciromuzun yüzde 65>ini oluşturmasını hedefliyoruz. 2015 yılından beri ciddi yatırım yaptığımız internet altyapımız için ciromuzun yüzde 10>unu yatırım olarak ayırmayı planlıyoruz. Türkiye>nin en gelişmiş web yazılımını sunan Akinon ve tüm online görsel ihtiyaçlarımıza göre özel çözüm yaratan Mug Productions bu konuda bize çok değerli destek vermekte.

Ali BOLLUK / Suvven Genel Müdürü
“Online ciromuzun payı bu yıl yüzde 15’e çıkar”

Covid-19 süreci dünyada olduğu gibi ülkemizde de online tarafta 3 yılda alınacak yolun 3 ayda alınması gibi bir durumu ortaya çıkardı. Özellikle ev giyim ve iç giyim kategorimizle e-ticaret satışlarımızda 10 kat büyüme gösterdik. Pandemi dönemi öncesinde yüzde 8 civarlarında olan internet atış oranımız her geçen gün artıyor. Şu an mevcut ciromuzun yüzde 12’sini online ciromuz oluşturuyor. Pandemi sonrasında genel tüketici yaklaşımının da etkisiyle artan e-ticaret payımız özellikle 11:11 indirim günleri ve blackfriday haftası ile yükseliş göstererek yüzde 15 seviyesine ulaşacak. 2005 yılından bu yana modern ve fonksiyonel ürün tasarımlarımızla farklı yaş gruplarındaki kadınlara alternatifli iç giyim, ev giyim, plaj, korse, çorap & tayt ürünlerini sunuyoruz. Perakende mağazalarımızın yanı sıra suwen.com.tr üzerinden ürünlerimizi alan müşterilerimiz, hızlı ve güvenli şekilde alışverişlerini yapıyorlar. 2021 yılındaki hedefimiz, pazar payımızı ikiye katlayarak yüzde 100 büyüme gerçekleştirmek.

RAHİME BAŞ UÇAR