Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı

TÜRKİYE Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), sanayide sinerji oluşturacak iki yeni çağrıya çıktı. 14 Mayıs itibarıyla açılan “Sipariş Ar-Ge” ve “Patent Lisans” çağrılarıyla işbirliği gerektiren ortak projeler desteklenecek. “Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı” ile hızla ürüne dönüşebilecek ve yüksek ticarileşme potansiyeline sahip Ar-Ge projelerine destek verilecek. Proje başına destek 2.5 milyon TL’ye kadar çıkacak. Sanayi kuruluşları arası işbirlikleri pekiştirilecek. İkincil firmaların doğması özendirilecek. “Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısı” ile üniversitelerde, araştırma kurumlarmda veya teknoloji geliştirme bölgelerinde geliştirilen patentli teknolojiler sanayiye kazandırılacak. Her bir proje için bir milyon TL’ye kadar bütçe ayrılacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, sanayide güçlü sinerji yaratmasını bekledikleri iki çağrı kapsamında 60 milyon TL’lik proje hacmi oluşturulacağını açıkladı.

“SİPARİŞE DAYALI AR-GE” ÇAĞRISI

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili kurumu TÜBİTAK’ın açtığı “Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı’nda” konu ve sektör sınırlaması olmayacak. Tüm sektörlerden ve tüm teknoloji alanlarından, ticarileşme potansiyeli yüksek olan Ar-Ge projeleri desteklenebilecek. Bu nedenle proje önerilerinde yer alacak pazar araştırması ve ekonomik yapılabilirlik incelemesi çok önem taşıyacak. Çağrıyla, proje yönetiminde görece daha deneyimli kuruluşların bu deneyimini KOBÎ’lere aktarmasının yolu açılacak. “Sipariş Ar-Ge” ile ticarileşme potansiyeli yüksek yeni bir ürünü destekleyeceklerini vurgulayan Bakan Varank, yaptığı açıklamada, “Çağrı, KOBİ’lerin Ar-Ge ile geliştireceği ve potansiyel müşterisi hazır olan yenilikçi ürünleri bir müşteri kuruluş ile ortak projeler şeklinde geliştirmesini teşvik ediyor. Bu çağrı ile hem işbirliklerinin arttırılması hem de Ar-Ge desteklerine ayrılan kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması bekleniyor” dedi.

Projeler sayesinde sanayi kuruluşları arasında işbirliklerinin artması ve Ar-Ge çıktılarının daha çabuk ticari ürünlere dönüşmesi bekleniyor. Ayrıca çağrının, müşteri kuruluş içinden ikincil (spin-off) firmalar doğmasını özendireceği düşünülüyor. Bilginin paylaşılması, yayılması, ürünleştirilmesi süreçlerine doğrudan katkı sağlama yönleriyle çağrının, ulusal yenilik sisteminin etkinliğini artıracağı öngörülüyor.

PROJE BAŞINA 2.5 MİLYON TL

Çağrıya bir müşteri kuruluş ve en az bir tedarikçi kuruluş ortak başvuru yapacak. Başvuru ve destek aşamalarında muhatap kuruluş müşteri kuruluş olacak. Müşteri kuruluş, tedarikçi kuruluşun Ar-Ge maliyetlerine katkı sağlayacak. Tedarikçi kuruluşun KOBÎ ölçeğinde olması gerekecek. Müşteri kuruluşun kendi bünyesinde ürettiği bir ürünün tedarikçi kuruluş tarafından üretilmesine yönelik projeler için başvuru yapılmayacak. Başvurulan projelerde, müşteri kuruluşta ve tedarikçi kuruluşta proje konusu ile ilgili en az lisans derecesine sahip en az bir proje personelinin bulunması zorunlu olacak. Çağrı-bütçesi 30 milyon TL olup, proje bütçesi üst sınırı 2.5 milyon öTL olacak. Proje ürün/süreç geliştirme ve ticarileşme olmak üzere iki aşamadan oluşacak. İlk aşama en fazla 24 ay, ikinci aşama ise kabit 24 ay olacak. Müşteri kuruluş dönemsel olarak gerçekleşen proje giderlerinin yüzde 40’ını tedarikçi kuruluşa ödeyecek. TÜBÎTAK giderleri değerlendirdikten sonra “kabul edilen harcama tutarının” yüzde 40’ını tedarikçi kuruluşa hibe destek olarak verecek.

14 Mayıs’ta açılan çağrı için başvurular 15 Haziran-31 Ağustos (Saat 17.00) tarihleri arasında alınacak, ön kayıt için son tarih 17 Ağustos olacak.

HER PROJEYE 1 MİLYON TL

TÜBÎTAK, üniversitelerde, araştırma kumrularında veya teknoloji geliştirme bölgelerinde geliştirilen patentli teknolojilerin sanayiye aktarılmasını sağlamak için Yenilik Destek Programı kapsamında “Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısı’na” çıktı. “Patent Lisans-2020” çağrısında, üniversiteler, araştırma altyapıları, teknoloji geliştirme bölgesi şirketleri ve teknoloji transfer ofisleri teknoloji sağlayıcı kuruluş olarak nitelendiriliyor. Müşteri kuruluş ise-teknoloji sağlayıcı kuruluşun hak sahibi olduğu ve ulusal veya uluslararası patentler ile korunan teknolojileri lisanslama ya da devir yolu ile edinerek ekonomik değer oluşturmayı hedefleyen ve Türkiye’de yerleşik sermaye şirketi olarak tanımlanıyor.

Çağrı kapsamında bir müşteri kuruluş en az bir teknoloji sağlayıcı kuruluşun ortak başvuruları kabul edilccck. Müşteri kuruluşun, çağrı duyurusunda belirtilen şartları taşıyan ve teknoloji sağlayıcı kuruluşun hak sahibi olduğu patent ya da patentler ile korunan teknolojileri, lisanslama ya da devir yöntemleri ile edinimine ve bu teknolojileri uygulamaya yönelik teknoloji sağlayıcı kuruluştan yapacağı hizmet alımlanna ilişkin harcama ve giderler desteklenecek.

60 AYA KADAR DESTEK

Projelere 60 aya kadar destek verilecek. Patentlerin devredilmesi veya lisanslanmasma uygulanacak destek oranı her bir patent için şöyle belirlenecek:

Temel destek oranı yüzde 25 olacak. Müşteri kuruluşun KOBÎ niteliğinde olması durumunda destek oranına yüzde 15 ilave edilecek. Müşteri kuruluşun belirlenen yüksek teknoloji sektörlerinde faaliyet göstermesi veya lisanslanan patentin yüksek teknoloji IPC sınıflarından birini içermesi durumlarında destek oranlarına yüzde 15 ilave edilecek. EPO, JPO, KIPO, CNIPA veya USPTO nezdinde tescil edilmiş patentler için destek oranına yüzde 10, müşteri kuruluşun bir ya da daha fazla teknoloji sağlayıcı kuruluştan en az iki patenti lisanslaması ya da devralması durumunda destek oranına yüzde 10 ilave edilecek. Proje kapsamında lisanslanan veya devredilen patentlerin uygulamaya alınması için müşteri kuruluşun teknoloji sağlayıcı kuruluştan yapacağı eğitim ve danışmanlık işlerine ait hizmet alımı giderlerine KOBİ ölçeğindeki müşteri kuruluşlar için yüzde 75, büyük ölçekli müşteri kuruluşlar için yüzde 60 destek oranı uygulanacak. Eğitim ve danışmanlık hizmeti tutarı, toplam destek kapsamına alınan tutarın yüzde 25’ini geçemeyecek.

Bu çağrının teknoloji üreten kuruluşlarla müşterileri arasındaki etkileşimin artacağım, hizmet alımlarının destekleneceğini belirten Bakan Varank, ulusal veya uluslararası patentlerle korunan teknolojilerin, lisanslama veya devir yoluyla ekonomik değere dönüşmesi sağlanacağını kaydetti.

Bu arada 14 Mayıs’ta açılan çağrı için prodis üzerinden başvurular 15 Haziran-31 Ağustos (saat 17.00’ye) kadar yapılabilecek. Destek başlangıç tarihi 1 Ocak 2021 olacak.

YÜKSEK TEKNOLOJİ ALANLARI

“Patent Lisans -2020” çağrısı çerçevesinde destek oranlarına yüzde 15 ilave edilecek yüksek teknoloji IPC sınıflarından bazıları şöyle:

“Bilgisayar ve otomatikleştirilmiş iş ekipmanı, havacılık, lazerler, yarıiletkenler, iletişim teknolojileri, biyoteknoloji, hava ve uzay araçları ve ilgili makinelerin imalatı, manyetik ve optik kaset, bant, CD vb. ortamların imalatı, optik aletlerin ve fotoğrafçılıkla ilgili ekipmanların imalatı, ışınlama, elektro medikal ve elektro terapi ile ilgili cihazların imalatı, tüketici elektroniği ürünlerinin imalatı.”

KOSGEB’den KOBÎ’lere 70 bin TL destek

KOSGEB, model fabrikadan eğitim alacak KOBİ’lere 70 bin TL’ye kadar destek verecek. KOBİ’lerin dijital dönüşümlerine imkan sağlamak, yalın üretime geçmelerini teşvik etmek ve deneyimsel öğrenme prensiplerini işletmelerinde uygulamalarını mümkün kılmak amacıyla “Model Fabrika” projesi hayata geçmişti. İlki Ankara’da İkincisi Bursa’da açılan model fabrika, ortak kullanıma yönelik bir yetkinlik merkezi olarak biliniyor. 2019-2023 yıllarını kapsayan On Birinci Kalkınma Planı’nda bu fabrikaların sayısının 14’e çıkarılması hedefleniyor. İzmir, Mersin, Gaziantep, Konya ve Kayseri model fabrikaların öncelikli olarak kurulacağı iller arasında yer alıyor. En az kaynakla, en kısa zamanda, en ucuz ve hatasız üretimin model fabrikalarda öğretildiğini vurgulayan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, bu çerçevede model fabrikalardan eğitim alarak işletmelerini dönüştürecek KOBİ’lerin giderlerinin 70 bin TL’ye kadar olan kısmını karşılayacaklarını açıkladı. Varank’ın açıklamalarına göre, KOBİ’ler, KOSGEB’in İşletme Geliştirme Destek Programı kapsamında verdiği bu desteğe, https://edevlet.kosgeb.gov.tr/EHizmetler adresinden başvuru yapabilecek.

Nezih KULEYİN / Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) Başkanı
“Cesaret kaynağı olacak”

TÜBİTAK desteklerini ana sanayiye hizmet verme potansiyeli taşıyan KOBİ’lerin desteklenmesi açısından çok önemsiyoruz. Birçok Ar-Ge projesi ürünleşemediği için kaybolup gitme ya da yurtdışında yaşam bulma seçeneği ile karşı karşıya kalıyor. Bu olumsuz durumu ortadan kaldıracak olan bu iki destek içinden geçmekte olduğumuz kriz ortamında ileri teknoloji üreten KOBİ’lerin yaşam tutunması için önemli olacaktır. Bu karar Ar-Ge yaparak yaşamını sürdüren şirketler açısından ise işlerine devam etmek için bir cesaret kaynağı olacaktır. KOSGEB tarafından verilecek olan Model Fabrika Eğitim Desteği, imalat sanayinde yer alan KOBİ’lerin dyitalleşme süreçlerine katkı sağlayacak.

Hülya Genç Sertkaya