2016’da Tarım ve Hayvancılığa Verilen Hibe Destekleri
Tarım Destekleri – Hayvancılık Destekleri – Çiftçi Destekleri
Hükümet 2016’da tarım sektörüne 11.6 milyar TL nakit hibe desteği kullandıracak. Hayvancılığa 3 milyar TL, yağlı tohumlu bitkilere 2.2 milyar TL, kırsal kalkınmaya 1.4 milyar TL, hububata 930 milyon TL destek verilecek. Sektörde yapısal dönüşüm için tarımsal destekler yeniden düzenlenecek…
SON dönemde et, ekmek ve süt gibi temel besin maddelerinde yaşanan sorunlara üreticiyi koruyacak, tüketicinin mağduriyetini giderecek çözümler arayan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, tarımsal destekleri yeniden düzenleyecek. Küçük aile işletmeleri desteklenecek, kırsal kalkınma destekleri 81 ile yaygınlaştırılacak, çiftçilere sera desteği, genç çiftçiye proje karşılığı hibe desteği verilecek. Üreticiye kullandırılan desteklerin miktarı ve etkinliği artırılacak. Tarım sektörüne kullandırılan nakit hibe desteği bu yıl 2015 yılı başlangıç ödeneklerine göre yüzde 16.4 oranında artışla 11 milyar 644 milyon TL’ye ulaşıyor. Bunun 3 milyar TL’sini hayvancılık destekleri, 2.2 milyar TL’sini yağlı tohumlu bitkiler prim desteği, 1.4 milyar TL’sini kırsal kalkınma destekleri, 930 milyon TL’sini de hububat prim desteği oluşturuyor.
2016 yılı bütçesinden tarıma, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları ve tarımsal KIT’lerin finansmanı da dahil olmak üzere toplamda 15.2 milyar TL’lik kaynak tahsis edilecek. Gübre ve yemde KDV’nin kaldırılmasıyla bu yıl ilave 2.4 milyar TL daha çiftçiye destek sağlanacak. Böylece 2016 yılında tarım sektörüne sağlanan toplam destek tutarı 17.6 milyar TL’yi buluyor.
YAPISAL DÖNÜŞÜM
Hükümet bir yandan tarım ve gıda ürünlerinde yeterli ve sürdürülebilir üretimin sağlanması ve rekabet gücünün artırılması için tarım sektörüne yönelik destekleri artırırken, diğer yandan tarım sektörünün yapısal dönüşümü için adımlar atmaya başladı. Tarımsal destekleri yeniden düzenlemek için harekete geçen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, bitkisel ve hayvansal üretimde işletme ölçeğinin büyütülmesi, verimlilik ve kaliteli üretimin teşviki ile etkin gıda güvenilirliğine yönelik yeni proje ve çalışmaları uygulamaya geçirecek. Küçük aile işletmelerinin desteklenmesi, etkin bir tarımsal örgütlenme sisteminin oluşturulması ve kırsal kalkınmanın teşviki Bakanlığın yoğunlaşacağı alanlar arasında yer alıyor. Tarımsal desteklerin havza bazında düzenlenmesi çalışmalarını yürüten Bakanlık, tarımsal destekleri tanm havzaları bazında ürün deseni ile birlikte su kısı-tı gözetilecek şekilde yeniden düzenleyecek. Havza bazlı alan desteğine 1 Ocak 2017 itibarıyla geçilmesi planlanıyor.
2015 yılında bütün alt gruplarıyla beraber yaklaşık 53 kalemde verilen hayvancılık desteklerini 5-6 kaleme indirmeye hazırlanan Tarım Bakanlığı, 2003 yılından bu yana desteklenen su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik destekleri de bu yıl yeniden düzenleyecek.
Tanm arazilerini büyütmek isteyen ehil mirasçılara faizsiz kredi desteği uygulaması başlatılacak. Kırsal kalkınma desteklerinden 81 ilin uygun ve eşit ölçüde yarar-lanmasıda hedefler arasında. Ürün ihtisas borsası kurulacak, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) fiili depoculuk yapan kurum niteliğinden çıkarılacak. TMO ve Et ve Süt Kurumu (ESK) regülasyon göreviyle öne çıkacak. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun (TKDK) faaliyetleri hızlandırılacak.
MEVCUT DESTEKLER
Tarım destekleri 2006 yılından itibaren Tarım Kanunu’nda yer alan esaslar dahilinde uygulanıyor. Bu kapsamda ürün bazında prim olarak da adlandırılan fark ödemesi destekleri, hayvansal üretimin geliştirilmesi amacıyla kaba yem üretimi ile hayvan ıslahı ve suni tohumlama dahil hayvancılıkla ilgili olarak yürütülen çok sayıda faaliyet için sağlanan destekler, kırsal kalkınma amaçlı destekler, tarım sigortası desteği ile 2004 sonrasında çeşitli dönemlerde uygulamaya konulan organik tarım, iyi tarım uygulamaları, toprak analizi, Çevre Amaçlı Tarım Arazilerinin Korunması Programı (ÇATAK), sertifikalı tohum ve fidan kullanımı gibi şartlı alan bazlı ödemeler ile mazot ve gübre ödemeleri gibi şartsız alan bazlı ödemeler tarımsal üretimi yönlendirmek amacıyla kullanılmaya devam ediyor.
DESTEK BÜTÇESİ BÜYÜKLÜĞÜ
Tarım sektörüne sağlanan nakit destek miktarı her geçen yıl artıyor. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre, 2002 yılında 1.8 milyar TL olan tarımsal destekler, 2012’de 7.6 milyar TL’ye, 2013’te 8.7 milyar TL’ye, 2014’te 9.1 milyar TL’ye, 2015’te 10 milyar TL’ye ulaştı. 2016 yılında tarımsal desteklerin 2015 yılı başlangıç ödeneklerine göre yüzde 16.4 oranında artışla 11 milyar 644 milyon TL’ye ulaşması hedefleniyor. 2003-2015 döneminde çiftçilere ödenen toplam nakit hibe desteği 78.6 milyar TL’olarak gerçekleşti.
Bakanlığın tarımsal destek bütçe büyüklüğüne ilişkin açıkladığı bu rakamlar, 2016 Yılı Programı’yla farklılık gösteriyor. 2016 yılı programına göre tarımsal destekler 2014 yılında 9 milyar 148 milyon TL olurken, 2015 yılı gerçekleşme tahmini 10 milyar 646 milyon TL, 2016 yılı program hedefi 11 milyar 148 milyon TL olarak öngörülüyor. Bu desteklere GAP Eylem Planı Kırsal Kalkınma ve Hayvancılık Destekleri dahil edildiğinde tarımsal desteklerin genel toplamı 2014, 2015 ve 2016 yılları için sırasıyla 9.2 milyar TL, 10.7 milyar TL ve 11.2 milyar TL’ye ulaşıyor.