Franchise sözleşmelerinde nelere dikkat edilmeli…

Franchise sözleşmelerine dikkat. Türk Ticaret Kanunu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, Borçlar Kanunu çerçevesinde tarafların hak ve yükümlülükleri düzenlenebiliyor.

Sektördeki tarafların hak ve yükümlülüklerini düzenleyen franchise sözleşmeleri hayati önem taşıyor. Her ne kadar franchise sözleşmeleri kanunlarımızda açıkça tanımlanmış olmasa da Türk Ticaret Kanunu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, Borçlar Kanunu çerçevesinde tarafların hak ve yükümlülükleri düzenlenebiliyor.

Bu tür sözleşmelerde; sözleşmenin taraflarının kimler olduğu açıkça yazılması, şayet sözleşmeye taraf olanlar şirket ise tam unvan yazılarak şirketi temsile yetkili kişilerin imza sirkülerinin sözleşme ekine konulması gerekiyor. Yine hangi markanın veya patentin, ne tür bir iş modelinin verileceği de sözleşmenin konusunda açıklanmalı.

Franchise alanların veya verenlerin en çok yakındığı konulardan biri de franchise faaliyet bölgesidir. Franchise alan kendi bölgelerinde başkaca franchise verildiğinden şikayet ederken, franchise veren de franchise alanın kendi bölgesi dışına çıkıp satış yaptığından dert yanıyor. Bu durumu engellemek için faaliyet bölgesi net olarak belirlenmeli, gerekirse faaliyet bölgesini belirleyen bir harita sözleşme ekine eklenmeli. Yine tarafların hak ve yükümlülükleri tartışmaya mahal bırakmayacak şekilde açık ve anlaşılır bir biçimde yazılmalı.

Örneğin; sözleşmede kararlaştırılan giriş ücreti ve periyodik ücretin (royalty bedelinin) ne zaman ve ne şekilde ödeneceği açıkça belirtilmeli, cirodan aylık mı yıllık mı bir ödeme yapılacağı net bir şekilde ortaya konmalı.

Keza franchise verenin de hangi know-how’ı paylaşacağı, ne tür eğitimler vereceği gibi konular sözleşmede anlaşılır bir surette yazılmalı.Taraflar sözleşmelerine, sözleşme sonrası için de rekabet yasağı koyabilirler. Sözleşme süresi boyunca rekabet etmeme yükümlülüğünden farklı olarak sözleşme sonrası rekabet yasağının hukuken varlık kazanabilmesi için bu hususun sözleşmede açıkça belirtilmesi gerekir. Rekabet yasağını, markayı, ortakların kişilik haklarını ihlal veya izinsiz devir gibi sözleşmeye esaslı nedenle aykırılık bulunması halinde ise cezai şartlar konulabilir.

Sözleşmelerdeki bir diğer önemli husus ise portföy/denkleştirme tazminatıdır. Franchise alan, yarattığı müşteri potansiyeli için tazminat talebinde bulunabilir. Bu konuda da sözleşmeye hüküm konulmasını isteyebilir. Aynı şekilde Franchise alanın herhangi bir portföy/denkleştirme tazminat isteyemeyeceği de kararlaştırılabilir. Her ikisi de geçerlidir. Tabi burada sözleşmenin haksız olarak feshedilmemesi gerektiği gözden kaçırılmamalı.

Mutlaka okuyun: Franchise girişimini kârlı kılacak olan markadır