Melek Yatırımcıların 2019 Planları

Melek yatırım ağları ve melek yatırımcıların 2019 planları.

Henüz yolun başında olan genç girişimcilerin karşılaştığı zorlukların başında, ayakta kalmalarını sağlayacak gerekli finansman kaynağını yaratmak geliyor. Bu zorluğu aşabilmek için alternatif finansman yöntemleri bulunuyor. Finansman yöntemlerinin başında da melek yatırımcılık geliyor. Yolun başında olan iş fikirlerine yatırım yapan, şirketlerin büyümeleri ve gelişmeleri için sermaye sağlayan kişiler olan melek yatırımcıların oluşturduğu ekosistem giderek gelişiyor. Melek yatırımcılar, bu girişimlere yatırdıkları sermaye ile onlara can suyu olurken, yaptıkları mentorluk ve sağladıkları network ile de sağlıklı bir yapıya kavuşmalarına yardım ediyor.

Melek Yatırımcı Ağları

Melek yatırımcılık sisteminin en fazla geliştiği ülke ABD olarak öne çıkıyor. Dünya Melek Yatırım Forumu Organizasyon Komitesi ve OECD verilerine göre, Avrupa’da erken dönem yatırımlarının yüzde 90’dan fazlası melek yatırımcıların sermayeleriyle karşılanıyor. Melek yatırım piyasasının büyüklüğü Avrupa’da 9,8 milyar Euro’yu, ABD ve Kanada’da ise 26 milyar doları aşmış durumda. 2020 yılında dünyadaki erken dönem yatırım piyasası büyüklüğünün 50 milyar doları aşması bekleniyor. Sonraki 5-7 yıl içinde ise yaklaşık 250 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşması öngörülüyor.

Melek yatırımcılık, Türkiye’de ise önemi yeni anlaşılmaya başlayan bir kavram. Dolayısıyla yapılan yatırımlar henüz yeterli seviyede değil. Ancak gelişme vaat ediyor. Türkiye’de toplam ağlarla ve kişisel yatırımcılarla birlikte bine yakın melek yatırımcının olduğu ifade ediliyor. Star-tups.watch verilerine göre, 2018 yılında melek yatırımcılar ve ağlar 48 girişime toplam 18 milyon dolarlık yatırım yaptı. Hazine Müsteşarlığına akredite olan melek ağlar ve yatırımcılar tarafından yapılan yatırımlar ise 2018 yılı üçüncü çeyreğinde 11 milyon TL’ye ulaştı. Şu anda Türkiye pazarındaki rakamlar, diğer ülkelere kıyasla düşük olsa da gelişme potansiyelinin olduğu ifade ediliyor.

HAZİNE ETKİSİ

Burada özellikle Hazine Müsteşarlığının attığı adımlar ve vergi teşviki etkili oldu. Türkiye’de melek yatırımcılık, özellikle Hazine Müsteşarlığı tarafından yayınlanan Bireysel Katılım Sermayesi (BKS) Yönetmeliği’ ile yasal bir zemine kavuşturulmasının ardından ivme kazandı. Hazine Müsteşarlığının lisans vermeye başladığı 2013 yılında 155 olan akredite melek yatırımcıların sayısı giderek arttı ve bu yıl itibariyle 471’e ulaştı. Ayrıca akredite edilmiş ağlarda lisansı olmadan faaliyet gösteren 424 melek yatırımcı bulunuyor.

2013 yılının haziran ayında Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi üzerinden ilk yatırım gerçekleştirildi. Bugüne kadar yapılan yatırımlarda BKY’ler yüzde 10 hisse bedeli için ortalama 78 milyon 370 bin TL sermaye aktardı. 31 Aralık 2018 itibarıyla sistemdeki toplam tutar ise 11 milyon 889 bin TL oldu. Yatırım miktarı da 4 milyon 570 bin TL’yi buldu. BKY Ağları üzerinden vergi desteğinden faydalanmadan yapılan yatırım miktarı 2017’de 3 milyon 671 bin 500 TL iken 2018 son çeyrekte 2 milyon 550 bin TL’ye çıktı. Hazine’den lisans alan yatırımcıların yaptıkları yatırımın yüzde 75’i vergiden düşülüyor. Eğer yatırım yaptığı girişim son beş yıl içinde TÜBİTAK, Sanayi Bakanlığı veya KOSGEB’ten destek almışsa, o zaman yatırımın yüzde 100’ünü vergiden düşüyor.

14 MELEK AĞ OLDU

Bireysel yatırımcı dışında akredite olmuş melek ağ sayısı da giderek artıyor. Girişimlere ağlarındaki yatırımcılarla ortak yatırım yaparak büyümelerini sağlayan bu ağlar, ekosistemin büyümesine katkıda bulunuyor. Melek yatırım ağlarının sayısı 14 oldu. Melek ağlar artarken özellikle bölgesel olarak kurulanlar dikkat çekiyor. İzmir’den EGİAD, Kayseri’den Erban, Çorum’dan Abigem Melek Yatırım ağı bunlara birer örnek. Bu örneklerin önümüzdeki dönemde artması ve bölgesel yatırımların hızlanması bekleniyor. Yatırımlar genelde teknoloji tabanlı işler olurken, son dönemde global arenada faaliyet gösterebilecek potansiyele sahip girişimlere yatırımların daha fazla olduğu görülüyor. E-ticaret ve pazaryeri girişimleri yatırım açısından cazibesini koruyor. Bulut, sağlık teknolojileri, yapay zeka, oyun ve fintech gibi alanlar da yatırım anlamında ilgi çekiyor.

Önümüzdeki yıllarda da büyümesi beklenen melek yatırımcılık ekosisteminde lisanlı melek ağı olarak faaliyet gösteren 10 ağa ve kişisel melek yatırımcılara 2019 yatırım planlarını sorduk. İşte meleklerin 2019 planları…

Melekler girişimcilerde neleri arıyor?

1. Girişim ekibinin güçlü, uyumlu, adanmış, iş yapabilir, çözüm odaklı, açık ve etkili iletişim becerilerine sahip ve alanında tecrübeli olması,
2. Pazarda büyüme potansiyeli yüksek olan bir fırsata yönelik çözüme sahip olması,
3. İyi hazırlanmış bir iş planı ve projeksiyonu bulunması,
4. Makul değerleme ve şartları sağlaması,
5. Yatırımcısı için çıkış planı ve seçenekleri hazırlaması,
6. Minimum çalışan bir model ya da prototip ile ilk kullanıcı deneyimini paylaşması,
7. Rekabet avantajıyla bir pazarı domine edebilmesi,
8. Global pazarları hedeflemiş olması,
9. Sürdürülebilir olması,
10. Pazara giriş modeli ile finansalların durumu ve kârlılık analizleri sağlaması.