Bankaların Kadın Girişimci Kredileri
BANKACILIK sektörü kadın girişimcilere ve kadın kooperatiflerine özel bankacılık paketleri çıkarmaya başladı. Önceleri sadece kadına özel kredi veren bankalar şimdi paketlere kadın özel kredi kartı, debit kart, POS makinası, danışmanlık, mentorluk, eğitim gibi bir girişimcinin ihtiyaç duyabileceği tüm hizmet ve ürünleri ekledi. Kadın girişimci sayısının artması ve kadın girişimcileri desteklemek amacıyla kadın bankacılığı segmentini oluşturan bankaların bu hizmet ve ürünleri daha uygun fiyatlı ve avantajlı. Örneğin, kadın kredilerinin faiz oranları klasik girişimci kredilerine göre daha uygun faizlerle veriliyor. Özellikle devlet destekli veya uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynaklarla sağlanan kredilerde faiz ve vadeler çok daha cazip. Yine kadın bankacılığı şemsiyesi altındaki kadın girişimcilere sunulan POS, kredi kartı, EFT/ havale, banka kartı gibi ücretli ürünlerde de pozitif ayrımcılık yapılıyor.
Bir işletmenin kadın bankacılığı hizmet ve ürünlerine ulaşabilmesinin ana şartı ise bu işletmenin sahibi veya ortakları arasında mutlaka kadınların olması. Çoğu banka kadınların aktif olarak bu işlerin başında olması şartını da sözleşmelerine koymuş durumda. Mentorluk, koçluk, danışmanlık, eğitim içinse firma sahibi olma şartının dışında bazı bankalar fikri olan kadınlara da kapılarım açıyor. Yeni bir iş kurmak isteyen, fikri olup buna karşın bir işyeri kuramayan kadınlar da bankalardan bu eğitimleri alabiliyor.
HALKBANK
494 BİN KOOPERATİFE KREDİ
Halkbank kooperatiflere özel kredi veren az sayıda bankadan biri. Banka 2018 sonu itibarıyla, yaklaşık 1.000 Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi’nin (ESKKK) 494 bin ortağına kredi kullandırdı. Toplam kredi hacmi ise 29.8 milyar TL’ye ulaştı. Halihazırda Halkbank’m kooperatif kredilerinde yıllık faiz oranı bir yıla kadar yüzde 4, daha uzun vadelerde ise yüzde 5. Bununla birlikte, usta girişimci, genç girişimci ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar özelinde ise banka sıfır faizli işletme kredisi veriyor. Bankanın açıklamasında, işletme kredilerinde azami vadenin 60 ay, kredi limitinin ise 200 bin TL olduğu bilgisi verildi. Yatırım kredilerinde ise azami vade 120 aya, kredi limiti ise 500 bin TL’ye kadar yükseliyor. Banka girişimciler ve KOBİ’ler için bir de dijital platform kurdu. Firmaların ihtiyaçlarım doğru analiz ederek onlara uygun finansal desteği sağlamanın dışında da hizmet sundukları bilgisini veren Halkbank yetkilileri dijital platforma ilişkin şu bilgiyi paylaştı:
“Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihtiyaç duyduğu içerikleri ‘KOBİ Gelişim Platformu’ ile dijital ortama taşıdık. İşletmelerin gelişimlerine katkı sağlayan platform her ay eklenen yeni video ve makalelerle sürekli gelişiyor. Yeni iş kuracak girişimcilere de temel ipuçları yeren platformdaki özel içeriklere, mobil versiyonu da bulunan tlalkbankkobigelisim.com.tr adresinden ulaşılabiliyor.”
Ffalkbank, esnaf ve sanatkâr niteliğindeki ESKKK ortaklarından, esnaf siciline ve Esnaf ve Sanatkârlar Odaları’na kayıtlı olmalarını arıyor. Faal durumdaki şahıs firmaları ise Hazine Faiz Destekli Esnaf Kredisi imkanından yararlanıyor.
GARANTİ BANKASI
KADINA ÖZEL 5.5 MİLYAR TL KREDİ VERDİ
Garanti Bankası kadının ekonomide daha çok söz sahibi olmasını desteklemek amacıyla kadın girişimciliğe odakladı. Bu amaçla banka 13 yıldır kesintisiz kadın girişimcilere finansman, cesaretlendirme, eğitim ve yeni pazarlara açılma olarak dört başlıkta destek verdi.
Bu vizyonun bir sonucu olarak, 2006’da “Kadın Girişimci Destek Kredisi’ni vermeye başladıklarını söyleyen Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Cemal Onaran, “Kadın girişimcilere kullandırdığımız kredi tutarı 5.5 milyar TL’ye ulaştı. Ayrıca geçtiğimiz yıl bir ilke imza attık ve IFC (International Finance Corporation) ile kadın girişimcilere özel 75 milyon dolarlık sosyal bono ihracı gerçekleştirdik. Kadın girişimcilere özel yaptığımız anlaşmalar çerçevesinde gerek yurtdışı fonlar, gerekse yurtiçi destekler içeren programlarla kadın girişimcilerin avantajlı finansman ürünlerine ulaşmasını sağlamaya devam edeccğiz” dedi.
Kadın bankacılığı kapsamında Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) ile işbirliğine de giden banka bu kapsamda çok sayıda eğitime de destek verdi. Süreç içerisinde kadın girişimciler için finansman desteğinin her zaman yeterli olmadığını görerek farklı alanlarda da girişimcileri destekleme kararı aldıklarını söyleyen Onaran, kredi dışındaki destekler hakkında ise şu bilgiyi verdi:
“Kadın girişimciler işlerini büyütmek ve sürdürülebilir kılmak için eğitim, cesaretlendirme ve son olarak da yeni pazarlara açılma gibi katkılara ihtiyaç duyuyor. 13 yıl önce KAGİDER ile Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’nı hayata geçirdik. Buna sadece bir yarışma olarak değil, birbirlerine ilham verecek ve ‘ben de yapabilirim’ bakış açısını yayacak kadınlardan oluşan güçlü bir platform olarak değerlendirdik. Eğitim ayağında ise Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi ile yine uzun yıllar önce hayata geçirdiğimiz ‘Kadın Girişimci Yönetici Okulu’ programımız devam ediyor. 27 noktada 2 binden fazla kadının bilgi edinme ihtiyacını karşıladık. Yine KAGİDER ile birlikte gerçekleştirdiğimiz ‘Girişimci Kadın Buluşmaları’ çerçevesinde kadın girişimcileri hem birbirleriyle, hem de önemli kuramların satın almacıları ile bir araya getiriyoruz. Böylece, farklı pazarlara açılma fırsatı yakalayabiliyorlar.”
TEB
48 BİN KADINA ULAŞTI
Türkiye Ekonomi Bankası (TEB) çok sayıda farklı kanaldan kadın girişimcilere finansman desteği sağlıyor. Banka en son Avrupa Birliği, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumu tarafından kadınlara ait ve kadınların yönettiği işletmeleri desteklemek ve kadın girişimciliğini teşvik etmek amacıyla hayata geçirilen “Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği” programından 50 milyon eııro fon aldı. Bu fonu kadın patronlara maddi teminatsız olarak 36 ay vade ve 125 bin TL’ye kadar kredi desteği olarak sunan banka, bugüne kadar 6 binden fazla kadın patrona yaklaşık 250 milyon TL maddi teminatsız kredi sağladı.
TEB ayrıca Kredi Garanti Fonu aracılığıyla KGF kefaletli kredi ve altın birikimlerini bozmadan TEB ile anlaşmalı kuyumcular vasıtasıyla ziynet/ külçe altınlarını saf altına çevirerek altın depo hesaplarına aktarılması ve teminata alınması karşılığında Taksitli Ticari Nakit (TL) kredi kullanabilme imkanı da sundu. Bankadan verilen bilgiye göre, bugüne kadar 48 bin civarında kadın işletmeciye farklı finansal ürünler sunuldu, kredi büyüklüğü ise yaklaşık 1.4 milyar TL’ye ulaştı.
Banka kadın girişimcilere finansmanın yanı sıra farklı kanallardan da destek sağlıyor. Bu kapsamda Türkiye’nin dört bir yanındaki kadın patronlara ulaşmak amacıyla, kadınlara özel sosyal medya hesapları oluşturuldu. TEB Kadın Akademisi ile il il gezen banka, @teblekadin Facebook hesabı üzerinden başlattığı “TEB’le Kadın On-Air” programında kendi işini kurmayı planlayan, hâlihazırda işletme sahibi olan kadınlar için canlı yayınlar da yapıyor. Bankanın Facebook sayfasından yayınlanan bu içerikler sadece 2018’de yaklaşık 900 bin izlenme rakamına ulaştı. Bunun yanı sıra TEB KOBİ TV Kadın Patronun Ekranı Kanalı’nda iş dünyasında kadını destekleyecek bilgi ve haberlere yer veriliyor. TEB Kadın Akademisi ile şimdiye kadar 31 farklı etkinlikle yaklaşık 3.500’den fazla iş kadınına ulaşıldı.
Kadın patronların en önemli gereksinimlerinden biri olan mentörlük/ koçluk ihtiyacını karşılamak için de farklı destek programlan yapılandırdıkları bilgisi veren TEB, bu program hakkında ise şunları söyledi:
“TEB Takım Yıldızları projesi ile kadın patronlara destek vermek üzere seçilen TEB şube müdürlerine özel bir eğitim veriyoruz ve İşletme Koçluğu’ formasyonu kazandırıyoruz. Takım Yıldızları formasyonu kazanan TEB Şube Müdürleri, işletmelere sadece finansal konularda değil, nitelikli personel seçiminden stok yönetimine, nakit yönetiminden yeni nesil satış tekniklerine kadar, kadın patronların işlerini büyütmelerinde ihtiyaç duydukları her konuda 180 gün boyunca program kapsamında yol arkadaşlığı ve işletme koçluğu yapıyor. Ayrıca grup koçluğu hizmeti veren TEB Büyüme Akademimiz de var.”
TEB kredi için başvuran kadın işletmelerinden öncelikle ortaklar içerisinde en az bir kadının olmasını ve kadının aktif olarak o işletmede çalışıyor olmasını istiyor.
İŞ BANKASI
ARPC’YE BAŞVURULAR BAŞLADI
îş Bankası yalnız bankanın kendi kaynaklarını değil, yurtdışından sağladığı kaynakları da kadın girişimcilere aktarıyor.
Kadın girişimcilerin yalnız finansal ihtiyaçları değil finansman dışı ihtiyaçları için de çeşitli işbirlikleri yaptıklarını söyleyen Türkiye iş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şahismail Şimşek, “2013’ten itibaren kadın girişimcilere yönelik sağladığımız yabancı kaynakların sonuncusu olan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası kaynaklı 55 milyon dolar değerindeki fonun kullandırımmı 2018’de tamamladık. Bu kaynağa ilave olarak kendi kaynaklarımızdan kullandırdığımız kredilerle beraber bu rakam oldukça yukarılara çıkıyor. Yalnızca gerçek kişi niteliğindeki kadın girişimcilerimizi dikkate aldığımızda yıllık 500 milyon TL’nin üzerinde kredi kullandırımımız var” dedi.
İş Bankası ayrıca, Türkiye’nin tek kadın odaklı yatırım platformu olan Arya Kadın Girişimci Yatırım Platformu ile 2018 yılında başlattığı işbirliğine 2019’da da devam etme kararı aldı. Arya ile çok sayıda işbirliğine imza atıp kadın girişimcilere çok sayıda destek sağladıklarının altını çizen Şimşek, platform hakkında şu bilgiyi verdi:
“Arya ile birlikte kadın girişimcilere alanlarında güçlü yönetici ve eğitimciler tarafından toplam beş modülden oluşan finansal okuryazarlık, pazarlama, satış, veri yönetimi ile insan kaynakları eğitimleri düzenledik. 10 adet girişime final etkinliği ile projelerini farklı ülkelerden yatırımcılarla paylaşma imkanı sunduk. Yarışmayı kazanan projelere çeşitli ödüllerle destek sağladık. Ayrıca, Türkiye’de bir yatırım platformu tarafından yapılan tek yatırıma hazırlık hızlandırma programı olan, Arya Retreat Pitching Challenge (ARPC) için başvurular 1 Şubat itibariyle açıldı. Bu vesileyle en az iki senedir faaliyet gösteren bir işletmeye ve ciroya sahip olan kadın girişimcileri ARPC’yc başvurmaya davet ediyoruz.”
İş Bankası ayrıca tüm ticari müşterilerine bir bilgi kaynağı olarak sunduğu IŞ’TE KOBÎ internet sitesinde, kadın girişimcilere özel sayfalar açarak güncel haberler, girişimcilik üzerine makaleler, başarı hikayelerine ait videolar ve İş Bankası’nın kadın girişimcilere sunduğu ürün ve hizmetleri yayınlıyor.
Kadınlara özel “Eflatun” bankacılık
Kadınların ekosistemini düşündüğümüzde banka ile ilişkisi olabilecek 20-60 yaş arası 21 milyon civarında kadın olduğu söylenebilir. Bankamızın kadın müşteri oranının yaklaşık yüzde 30 olduğunu göz önüne alarak, kadınlara özel bankacılık uygulamalarına ciddi bir ihtiyaç olduğunu gözlemledik. Kadınları temsil gücü yüksek olarak değerlendirilen “Eflatun” rengini hizmet modelimize isim olarak belirledik ve kadın bankacılığını Eflatun Bankacılık adı altında sunmaya karar verdik. Eflatun Bankacılık, kadınlara özel ürün ve hizmetlerin yanında, değer önerileri sunmayı planladığımız bir hizmet modeli. Planlama kapsamında kadınları anlamaya yönelik yaptığımız analizler, bu modelle sunacağımız ürün/hizmet ve müşteri değer önerileriyle ilgili de yol gösterici oldu.
Kadınlarımız hangi aşamada bankaya ihtiyaç duyuyorlar sorusu kapsamında, birikimlerini değerlendirmek isteyen ev hanımları ile hayallerindeki iş fikrini hayata geçirmek isteyen girişimci adayı ve girişimci kadınlarının sorumuzun cevabı olduğunu gördük ve fınansal çözümlerimizi bu kapsamda ilerlettik. Bir kadın için ne önemlidir, bir kadın hangi noktalarda bankaya ihtiyaç duyar, kadınlarımıza hangi noktalarda yardımcı olabiliriz ve yalnızca finansman konularında değil, kadınlarımıza hayatlarıyla ilgili aşamalarda nasıl destek olabiliriz gibi soruların cevaplarını araştırdıkça, “Gerçekten bu noktada neler yapmalıyız?” sorusunun da cevabı şekillenmiş oldu. Eflatun Bankacılık için vizyonumuz kadınlarımızın hem fınansal hem sosyal ihtiyaçlarına aynı anda ve etkili çözüm üretebilen bir banka olmaktır. Eflatun Bankacılığını yakın bir zamanda kadınlarımızla buluşturmayı planlıyoruz.
ESİN ÇETİNEL