Girişimciler için arabuluculuğun avantajları
Günümüzün dinamik iş dünyasında anlaşmaların da bu hızlı ortama uygun bir şekilde kısa sürede ve ekonomik bir şekilde çözümlenmesi gerekiyor. Arabuluculuk Kanunu bu konuda büyük kolaylık sağlıyor…
GÜNÜMÜZÜN girişimcileri çok şanslı. Artık günümüzde uyuşmazlıkların çözümü için masraflı ve uzun zaman alan davalar yerine alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri tercih edilir hale geliyor. Özellikle iş hayatının dinamik akışı düşünüldüğünde bir uyuşmazlığı en kısa ve en ekonomik şekilde çözüme kavuşturmanın önemi açıkça ortaya çıkıyor. Dünyada yarım yüzyıl öncesinden bu yana yararlanılmakta olan arabuluculuk yöntemi dava ve tahkim yargılamaları karşısında gizlilik, iradilik, eşitlik, tarafsızlık özellikleri ile birlikte çabukluk ve çok düşük maliyet avantajları sayesinde açık farkla öne çıkıyor.
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 22 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe girmiş olmasına rağmen,1 Ocak 2018 tarihinden itibaren iş uyuşmazlıklarında arabuluculuğa başvurmanın zorunlu hale getirilmesinin de etkisiyle uygulamada yoğun şekilde kendini gösteriyor ve her geçen gün çeşitli avantajları nedeniyle daha da tercih edilen bir çözüm yöntemi olarak adli sistem içindeki yerini güçlendirmeye devam ediyor. Bu hafta konunun uzmanı avukat ve arabulucu Ayşe Dilek Ergüler’e sordum, o da cevapladı…
Girişimciler açısından bu yeni kanunun önemi nedir?
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri uyuşmazlıklarda bir dava açılmadan önce ya da dava açılmış ise herhangi bir aşamasında tarafların Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı listesine kayıtlı bir arabulucuya başvurarak uyuşmazlıklarını ortak iradeleriyle çözüme kavuşturmalarına olanak sağlıyor. Yani dava konusu olabilecek bir hadise ile karşılaşıldığında taraflar mahkeme yerine arabulucuya başvurarak nihayetinde bir mahkeme kararı gücünü kazandırabilecekleri bir anlaşma yapma olanağına sahip.
Peki, taraflar kendi başlarına anlaşamazken nasıl bir arabulucu eşliğinde anlaşabiliyorlar?
Arabulucular gerek uyuşmazlık çözümü konusunda sahip oldukları mesleki beceri ve teknikler gerekse arabuluculuk sürecinin yasa ile güvence altına alman özellikleri sayesinde tarafların gerçek menfaat ve ihtiyaçlarına odaklanmalarını sağlayarak herkesin kazanabileceği ve çoğu zaman bir mahkeme kararı ile elde edemeyecekleri muhtelif alternatif çözümler konusunda tarafları teşvik ederek destekliyor, çözüm konusunda tıkandıkları takdirde uygun çözüm önerileri sunuyor ve nihayetinde çok kısa süre içinde yıllarca sürecek, maddi ve manevi açıdan bir sürü yük getirecek dava sürecine gerek kalmadan anlaşmaya destek oluyorlar. Taraflar kendi serbest iradeleriyle bir karara vardıkları için anlaşmanın uygulanması da bir mahkeme kararma göre çok daha kolay oluyor. Diğer yandan arabuluculuk geçmişe değil geleceğe odaklanan bir süreç olduğu için özellikle ticari ilişkilerde ileriye dönük ilişkilerin devamı ve geliştirilmesine de katkı sağlanmış oluyor.
Arabuluculuk işleminin maliyeti ne kadar?
Bilindiği gibi para ihtiva eden sözleşmelerde damga vergisi ticari işletmeler açısından ciddi bir maliyet oluşturuyor. Bununla beraber arabuluculuk anlaşmaları çok önemli bir istisna oluşturuyor ve tarafları yüklü damga vergisi ödeme yükümlüğünden kurtarıyor. Arabuluculuk Kanunu uyarınca taraflar anlaşma belgesini icra edilebilirlik şerhi verdirmeden başka bir resmî işlemde kullanmak isterlerse, damga vergisi maktu olarak almıyor.
Şu an için arabuluculuk anlaşmalarına uygulanacak olan maktu damga vergisi 58.80 TL. Yani normal şartlar altında binde 9.48 olan damga vergisi yerine sadece bu maktu tutar ile anlaşmaların resmi işlemlerde kullanılması sağlanabilir. Damga vergisine tabi kağıtlar tablosunun akitlerle ilgili kağıtlar bölümünde belli parayı ihtiva eden tahkimnameler ve sulhnameler için binde 9.48 olarak belirlenmiş olan damga vergisi oranı düşünüldüğünde örneğin 1.000.000 TL. para ihtiva eden bir anlaşmada damga vergisi 9.480 TL. tutarken, aynı tutardaki bir arabuluculuk anlaşması için sadece 58.80 TL. damga vergisi ödenmesi gerekiyor.
Bence girişimcilerin arabuluculuk mekanizmasından istifade etmeleri hem zaman kazanmaları hem de maliyetlerini düşürmeleri açısından çok avantajlı.
Haftaya görüşmek üzere….
BAYBARS ALTUNTAŞ