Hibe Desteği Alarak Kendi İşini Kuran Kadın Girişimciler

Horasan’da otel, Nurhak’ta çiftlik, Kastamonu’da örnek dinlenme tesisi… Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Programı kapsamında aldıkları hibe desteği sayesinde kendi işini kuran kadın girişimcileri araştırdık. İşte, Türkiye’nin öncü kadınları…

YOKSULLUK ne yazık ki tüm dünya için büyük bir dert. Kırsal yoksulluk sorunu ise çok daha büyük bir problem. Türkiye, bu büyük ve önemli sorunu aşmak için şimdiye kadar Köykent yaklaşımlarından Örnek Köy teorilerine kadar birçok faklı projeyi denedi. Ancak şimdi sessiz sedasız Türkiye’nin yoksul alanlarında kırsal kalkınmanın omurgası adım adım oluşturuluyor. Bu dev organizasyonun arkasında Avrupa Birliği ve Türkiye’nin mali desteğiyle oluşturulan TKDK (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu) var. TKDK’nin destekleri sayesinde Türkiye’nin birçok ilçe, kasaba ve köyünde tam 11 bin projeye toplam 3 milyar 150 milyon TL hibe verildi. Bu projelerin toplam yatırım tutarı ise 6 milyar 500 bin TL’ye ulaştı. 60 bin kişiye istihdam sağlandı. Projesine hibe almayı başarıp, kendi işini kuranlar arasında çok sayıda kadın var.

Tam 1200 kadın girişimci kendi işlerinin patronu oldu. Kurum tarafından hibe verilen her 10 proje sahibinden birini kadın yatırımcılar oluşturuyor.

Program kapsamındaki 42 ilin kadın girişimcilerinden, çeşitli sektörlere ilişkin toplam bütçesi 1 milyar 60 milyon TL değerinde yatırım projeleri sunuldu.

TKDK, yatırımların tamamlanmasıyla kadın girişimcilere yaklaşık 510 milyon TL hibe ödedi.

İller bazında incelendiğinde, TKDK’nin hibe verdiği en fazla kadın girişimci projesi Samsun’da. Bu ilde 68 kadın yatırımcı hibe aldı. Samsun’u 67 projeyle Ankara, 65 projeyle de Amasya takip etti. Tüm hibe alan projeler değerlendirildiğinde ise birincilik 741 projeyle yine Samsun’da. Parasal olarak bugüne kadar en çok hibe alan il ise Ankara. Bu ile 241 milyon TL hibe verilmiş.

HEDEF 25 BİN YATIRIMCI

TKDK Başkanı Hakan Kalender, “Kurumdan hibe alan girişimcilerimiz arasında kadın sayısının artması bizleri sevindiriyor. Kadınların mesleki kapasitelerinin yükseltilerek ekonomik yaşama daha fazla katılması ve kadın istihdamının arttırılması amacıyla onlara pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Örneğin, projelerin değerlendirilme ve onay sürecinde kadın girişimcilerimizin projelerinin sıralama kriterlerinde öne çıkabilmeleri için ek puan veriyoruz.

Kadını, kalkınmanın öznesi olarak görüyoruz. KDK, 2023’e kadar 25 bin yatırımcıya ulaşmayı, 20 milyar TL’lik yatırım için 10 milyar TL hibeyi yatırımcılarla buluşturmayı hedefliyor. Bu sayede 120 bin istihdam, 1 milyarın üzerinde ihracat, genç yatırımcıların 12 bine çıkması ve tüm illerin destekleme kapsamına alınmasını hedefliyoruz” diyor.

Kurumdan hibe alan firmalar sadece bulundukları bölgelerde ya da ulusal pazarda faaliyet göstermiyor. Bunlar arasında global pazarlara açılmayı başarmış 37 şirket, 48 ülkeye ihracat yapıyor. Bu şirketlerin yaptığı ihracat 180 milyon TL’ye ulaştı. Programın geçerli olduğu 42 ildeki yatırımcıların bizzat ayağına kadar giderek, bilgilendirme toplantıları düzenlediklerini belirten Kalender, “Toplantılar düzenliyor, tanıtım malzemeleri dağıtıyoruz. Vatandaşlarımız medyada ve çevresinde TKDK hibeleriyle hayata geçirilen yatırım ve tesislerin standartlarını ve boyutunu somut olarak görüyor. Bunun için medya bilgilendirme çalışmaları yürütüyoruz. îlk kez proje hazırlayıp kurumunuza sunmayı planlayan girişimciler şunlara dikkat etmeli: Öncelikli olarak projenin sürdürülebilirliğini ve karlılığını ortaya koymalılar. Kadın ve genç yatırımcı olması projesinin onaylanma şansını yükseltiyor. Genç yatırımcıdan kastettiğim 40 yaş altı girişimciler” diyor.

TKDK’nin yeni proje başvuru çağrı hazırlıkları devam ediyor. Yaz mevsiminin başlarında et, süt, su ürünleri, meyve ve sebze ürünlerini işleme yatırımlarına yönelik çağrı ilanı yayımlanacak. Tarımsal işletmelerin onarım, kapasite artırım projeleri, çiftlik faaliyetleri, yenilenebilir enerji ve arıcılık gibi yatırımları desteklenecek.

EN FAZLA 5 MİLYON EURO

Kırsal Kalkınma Programı, hibelerden yani karşılıksız kredilerden oluşuyor. Dileyen herkes projesini hazırlayıp başvuruda bulunabiliyor. Ancak ulusal kanunlarca tanınmış özel ve tüzel kişiler, TKDK’nın istediği formatta bir iş planı hazırlayarak başvuru yapabiliyor. Ödemeler, projedeki uygun harcama tutarına göre bir, iki veya üç taksit halinde yapılıyor. Bir çağrı döneminde aynı tüzel kişilik veya aynı gerçek kişi adına birden fazla proje başvurusu yapılamıyor. Ancak program kapsamında en fazla dört kez desteklerden yararlanma şansı var. Dört desteğin hepsi de aynı konuda olabiliyor.

Bir proje için yapılacak harcama tutarının yüzde 40-70’i arasında değişen oranlarda destek verilecek. Örneğin, 1 milyon TL’lik bir proje için en fazla 700 bin TL hibe alabilirsiniz. Projenizin bütçesi ise en az 20 bin en fazla 5 milyon euro olacak.

KRİTERLERE UYAN HERKESE AÇIK

Proje başvurularının yatırım yapılacak illerdeki TKDK 11 Koordinatörlüğüme yapılması gerekiyor. Yatırımın uygulanacağı il dışında başka bir ile yapılan başvurular geçersiz sayılacak. TKDK merkezine yapılacak başvurular da kabul edilmeyecek. Başvuru paketini hazırlamak için ihtiyaç duyulacak bilgilendirme dokümanları elektronik ortamda Tkdk.gov.tr internet adresinden ya da il koordinatörlüklerinden temin edilebiliyor.

Programa kamu tüzel kişilikleri hariç, ulusal kanunlarca tanınmış, Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi veya Ulusal Hayvan Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olan gerçek kişiler ve tüzel kişiler başvurabiliyor. Başvuru için öncelikle Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun istediği formatta bir iş planı hazırlanması gerekiyor. Proje sonunda işletmenin ekonomik olarak sürdürülebilir olduğu iş planında

gösterilmek zorunda. Proje sahibinin devlete herhangi bir vergi veya sosyal güvenlik prim borcu olmaması gerekiyor. Yeni işletme kurulmasına, sadece ilde kapasite fazlası olmaması durumunda destek veriliyor. Faydalanıcı, ödemenin yapılmasından sonraki beş yıl boyunca yatırımı koruyacağını ve çok önemli değişiklikler yapmayacağını taahhüt etmek zorunda.

HANGİ ALANLAR DESTEKLENİYOR?

Program kapsamında gıda, tarım ve hayvancılık sektörlerinde faaliyette bulunan üreticiler veya bu sektörlerde yatırım yapmak isteyen girişimcilere hibe veriliyor. Kırsal alanda belirli yerel ürünlerin üretimi, kırsal turizm, kültür balıkçılığı gibi çeşitli alanlarda yatırım yapmak isteyenlere de destek var. Tüm bunların yanı sıra program kapsamında biyoyakıt, biyogaz, biyokütle, konsantre güneş enerjisi, jeotermal, güneş enerjisi, termal güneş enerjisi, rüzgar pompalan, rüzgar türbinleri vc bunların kombinasyonları da destekleniyor.

Kırsal Kalkınma Programı kapsamında desteklenecek alanlar şu şekilde sıralanıyor: Tarımsal işletmelerin fiziki varlıklarına yönelik yatırımlar (süt üreten tarımsal işletmeler, kırmızı et üreten tarımsal işletmeler, kanatlı eti üreten tarımsal işletmeler, yumurta üreten tarımsal işletmeler) ve çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve iş geliştirme (bitkisel üretimin çeşitlendirilmesi ve bitkisel ürünlerin işlenmesi ve paketlenmesi, arıcılık ve arı ürünlerinin üretimi, işlenmesi ve paketlenmesi, zanaatkarlık ve katma değerli ürün işletmeleri, kırsal turizm ve rekreasyon faaliyetleri, su ürünleri yetiştiriciliği, makine parkları ve yenilenebilir enerji yatırımları).

Geçtiğimiz yıllarda hibe alarak kendi işini kuran kadın girişimcileri derledik…