İş Fikri Olan Genç Girişimcilere Sermaye Desteği
TÜBİTAK, iş fikri olan girişimcilere 150 bin TL’ye kadar hibe sermaye desteği veriyor. YENİLİK odaklı, ticari değeri doğrulanmış ürün ve hizmetlere dönüştürülecek iş fikri olan genç girişimcilere, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) yol arkadaşı olacak. TÜBİTAK, Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı çerçevesinde Bireysel Genç Girişim (BiGG) adıyla açtığı çağrıyla, en az lisans programından bir yıl içerisinde mezun olabilecek ve en son mezuniyet tarihi üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmemiş, teknoloji ve yenilik odaklı fikir sahibi gençlerin yenilikçi iş fikirlerini karşılıksız destekleyecek.
İş Fikri Destek
Şubat ayında açılan çağrıyla altı tematik alanda geliştirilen iş fikri başvurularına 150 bin TL’ye kadar hibe sermaye desteği verecek olan TÜBİTAK, bu yıl içinde aynı tematik alanlarda ikinci kez çağrıya çıkacak. 2017’de BİGG adıyla çıkılan çağrılarla 61 milyon TL hibe kullandıran TÜBİTAK, 2018’de çıkılacak iki çağrıyla 62 milyon TL’yi iş fikri başvurusu olan gençlerin yatırımlarına “sermaye” yapacak. TÜBİTAK, ayrıca Şubat’ta çıktığı “Teknogirişim Sermayesi Desteği BiGG Programı 1. Aşama Uygulayıcı Kuruluş Çağrısı” ile ise gençlerin iş fikirleri başvurularını toplayan, değerlendiren, girişimcilere ön kuluçka/ hızlandırıcı hizmetleri veren yeni uygulayıcı kuruluşları da belirleyecek. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, 2018 yılında aynı tematik alanlarda ikinci bir çağrıya çıkılmasının planlandığını, programın 2018 yılı destek bütçesinin 62 milyon TL olacağını söyledi.
İŞ FİKRÎ OLANA DESTEK
TÜBİTAK tarafından 2015’te yeniden kurgulanan 1512 programını yeniden kurgulayarak, Bireysel Genç Girişimci’ye dönüştürdü. Türkiye’de girişimcilik ekosisteminin gelişimini hızlandıracak şekilde, TÜBİTAK’la birlikte girişimcilere destek verecek başka kuruluşları da bünyesinde toplayan BiGG’de, uygulayıcı kuruluşlar girişimcilere birçok ilde iş rehberliği, girişim kampları, eğitimler, ön kuluçkalık gibi hizmetler sağlıyor. İş fikirlerini bu hizmetlerden faydalanarak geliştiren girişimci adayları, hazırlayıp ön onay aldıkları iş planlarıyla TÜBİTAK’a başvuruyor ve 150 bin TL’ye kadar olan hibe destekten yararlanmak için yarışıyor. Bir anlamda, TÜBİTAK, bireysel genç girişimcilerin fikirleriyle aralayacakları kapıyı “BiGG” ile aydınlatıyor.
TÜBİTAK tarafından açıklanan BiGG programı, herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrencilere yazın mezun olup, Ekim ayında 150 bin TL sermaye ile işini kurma fırsatı veriyor. Genç girişimci dostu program olan BiGG’e en az lisans programından bir yıl içerisinde mezun olabilecek ve en son mezuniyet tarihi üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmemiş, teknoloji ve yenilik odaklı fikir sahibi olanlar başvurabiliyor. Başvuru yapacaklarda daha önce Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknogirişim Sermayesi Desteği ya da TÜBİTAK 1512 Programı 2. Aşaması kapsamında destek almamış olma, ön başvuru tarihi itibarıyla herhangi bir işletmenin ortaklık yapısında yer almama şartı da aranıyor.
ALTI TEMATİK ALAN BELİRLENDİ
Programın 2018 yılı çağrısı kapsamında, altı tematik alanda yenilik odaklı, ticari değeri doğrulanmış ürün ve hizmetlere dönüştürülecek iş fikri başvuruları kabul ediliyor. Tematik alanlar şunlar: “Akıllı ulaşım, enerji ve temiz teknolojiler, ileri imalat ve Sanayi 4.0, iletişim ve sayısal dönüşüm, sağlık ve iyi yaşam, sürdürülebilir tarım ve beslenme.”
Bakan Özlü’nün verdiği bilgiye göre, BİGG 2017 yılı çağrısı birinci ve ikinci dönemine 20 uygulayıcı kuruluş aracılığı ile 6 bin 635 girişimci iş fikri başvurusu yaptı. Bu başvurulardan 2 bin 733 girişimci 1. Aşama desteği almaya uygun görüldü. Uygulayıcı kuruluşlar 1. Aşama desteği alan girişimciler arasından 723 girişimcinin 2. Aşama’ya başvurmasını onayladı. TÜBİTAK tarafından yapılan panel değerlendirmeleri sonucu 426 girişimcinin Teknogirişim Sermayesi Desteği alması uygun bulundu. Desteği almaya hak kazanan 426 girişimciden 402’si şirketlerini kurarak 150 bin TL’ye kadar olan bütçeleri ile projelerini gerçekleştirmeye başladı.
BAŞVURULAR İÇİN SON GÜNLER
BiGG 2018 yılı ilk çağrısına göre bireysel genç girişimciler 1. Aşama başvurusunu teknoloji transfer ofisleri, teknopark yönetici şirketleri ve bankanın da aralarında bulunduğu 20 uygulayıcı kuruluştan birine yapıyor. 1. Aşama faaliyetlerini yürütmek üzere BiGG uygulayıcı kuruluşları kendi web sayfalarında ilan edecekleri duyuru ile iş fikri başvurularını kabul ediyor. Uygulayıcı kuruluşların bir bölümü daha önce duyurdukları takvime göre başvuru kabulü sürecini tamamlarken, birçok uygulayıcı kuruluşun kendilerine son başvuru tarihi olarak 28 Şubat’ı belirlediği görülüyor. 2 Mart’a kadar başvuru kabul edeceğini duyuran kuruluşlar da var.
Uygulayıcı kuruluşlar 1. Aşama kapsamında, girişimcilerin iş fikirlerinin toplanması, değerlendirilmesi, seçilen iş fikirlerinin iş planına dönüştürülmesine yönelik eğitim, rehberlik, kuluçka vb. hizmetler ile iş fikirlerinin doğrulanması ve 1. Aşama sonunda girişimcinin TÜBİTAK’a sunacağı iş planı önerilerinin onaylanması gibi faaliyetleri gerçekleştiriyor. 1. Aşama sonucunda, sadece BiGG uygulayıcı kuruluşları tarafından iş planları onaylanan girişimcilerin önerileri TÜBİTAK’a sunulabiliyor.
2. Aşama iş planı başvuruları TÜBİTAK tarafından 30 Mart 2018 tarihi itibarıyla alınmaya başlanacak. 2. Aşama desteği almaya uygun bulunan girişimcilerden teknogirişim sermayesi desteğinden faydalanmak üzere şirket kurmaları istenecek.
20 UYGULAYICI KURULUŞ VAR
Uygulayıcı kuruluşlar arasında Atılım Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi, Bilkent Cyberpark, Dokuz Eylül Teknoloji Geliştirme, Erciyes Teknopark, Fırat Teknokent Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş., Gazi Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurucu ve işletici A.Ş., Gaziantep Üniversitesi Target Teknoloji Transfer Ofisi, Hacettepe Teknokent, Innopark Konya Teknoloji Geliştirme Bölgesi, İstanbul Teknokent, ITÜnova Teknoloji A.Ş., Konya Teknokent Teknoloji Geliştirme Hizmetleri, Marmara Teknokent, ODTÜ Teknokent Yönetim, Özye-ğin Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi, Türk Ekonomi Bankası, Uludağ Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi, Yıldız Teknoloji Geliştirme Bölgesi Teknopark yer alıyor.
TAKVİM NASIL İŞLEYECEK?
Çağrıda açıklanan takvime göre TÜBİTAK, uygulayıcı kuruluşlara yapılacak ön başvuruları 2 Mart 2018 günü saat 17.30’a kadar alacak. Uygulayıcı kuruluşlar 30 Mart’a kadar 1. Aşama faaliyetlerini yürütecek, TÜBİTAK tarafından 2. Aşama başvuruları 30 Mart-16 Nisan 2018 saat 17.30’a kadar alınacak. Temmuzda desteklenmeye hak kazanan girişimciler duyurulacak. Ağustosta şirket kurulumu ve sözleşme imzalanması aşamasına geçilecek. 1 Ekim 2018 destek başlangıç tarihi olacak.
TÜBİTAK’ın KOBI Ar-Ge Başlangıç Destek Programı, yenilikçi iş fikirlerini hayata geçiren bu genç girişimciler için ayrıca yeni bir destek kapısı aralayabilecek. Program ile yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında KOBI’ler tarafından yürütülen 500 bin TL bütçe ve 18 ay süre ile sınırlı ilk üç projeyi destekliyor. Destek oram her dönem için sabit olup yüzde 75 olarak uygulanıyor.
Genç girişimciler için bir diğer desteği hatırlatmakta da fayda var. KOSGEB, Yeni Girişimci Desteği Programı kapsamında 50 bin TL’si hibe, 100 bin TL’si faizsiz geri ödemeli olmak üzere 150 bin TL destek veriyor. Desteğin başlangıç tarihi itibarıyla 30 ay ödemesiz dönemin ardından, geri ödenecek kredi üç aylık dilimler halinde sekiz taksitte ödeniyor.
Uygulayıcı kuruluşlar belirlenecek
TÜBİTAK ayrıca 1512 Teknogirişim Sermaye Desteği BiGG Programı’nın 1. Aşama faaliyetlerini yürütecek uygulayıcı kuruluşları belirlemek için de çağrıya çıktı. 1601-Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında TÜBİTAK’ın şubatta çıktığı çağrıya, üniversitelerin Teknoloji Transfer Ofisleri [TTO], kanunla kurulmuş vakıflar, girişimcilik alanında en az bir iş fikri yarışması düzenleyerek iş fikri değerlendirme süreçlerini başarıyla yürütmüş veya hızlandırıcı, kuluçka vb. alanlarda deneyimi olan Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleri başvuru yapabilecek.
Bu çağrı ile belirlenecek uygulayıcı kuruluşlar, girişimcilerin akıllı ulaşım, enerji ve temiz teknolojiler, ileri imalat ve Sanayi 4.0, iletişim ve sayısal dönüşüm, sağlık ve iyi yaşam, sürdürülebilir tarım ve beslenme tematik alanlarında iş fikirleri başvurularının toplanması ve değerlendirilmesi, girişimcilerin hazırlayacağı iş planı önerilerinin BiGG Programı 2. Aşama başvurusu için uygunluğunun değerlendirilmesi faaliyetlerini yürütecekler. Kuruluşlar 1 Mart 2018’e kadar PRODIS (TEYDEB Proje Değerlendirme ve İzleme Sistemi] üzerinden ön kayıt işlemlerini yapabilecek, başvurularını 30 Mart 2018 tarihine kadar TÜBİTAK’a gönderebilecekler. Çağrı sonucunda belirlenen uygulayıcı kuruluşlar en fazla iki yıl desteklenecek olup bu kuruluşlara çağrı metninde tanımlanan ölçütlere göre yüzde 90 veya yüzde 100 oranında hibe destek sağlanacak. Proje Destek Başlangıç Tarihi 1 Temmuz 2018 olacak. Edinilen bilgiye göre, şu anda faaliyette bulunan 20 uygulayıcı kuruluştan 13’ünün uygulayıcı kuruluş statüsü bu yıl haziran sonu itibarıyla doluyor. TÜBİTAK’ın yeni açacağı çağrıda uygulayıcı kuruluşların belirlenmesinde sayı sınırlamasına gitmeyeceği ifade ediliyor.
Burçak İLTER TİMURÇİN / ANAÇ Ön Kuluçka Merkezi Girişimcilik Koordinatörü
”Destek programına farkındalık artıyor”
Anaç Kuluçka Merkezi’nde gerçekleştirdiğimiz programlar, eğitimler çerçevesinde, 2017’de açılan iki çağrıda başvuru yapan genç girişimcilerimizden 18’i firma kurdu. İlk çağrıda 10 başvurudan yedisi kabul edilmişti. Başarı oranının yüzde 90 olduğu ikinci çağrıda ise 12 başvurudan ll’i kabul edildi. Destek programına her geçen yıl farkındalık artıyor, buna paralel olarak da başvurularda artış yaşanıyor. Bu yıl açılan ilk çağrıya 60 civarında başvuru aldık. Destekle beraber kurulan firmaların yaptığı çalışmalarla, desteğin bilinirliği ve girişimcilikle ilgili farkındalık da artıyor.
Hazırladığımız programlarla, öğrencilerin daha başlangıç aşamasında olan, fikir aşamasında olan proje fikirlerini olgunlaştırmaya çalışıyoruz. Bu fikrin müşteri talebi var mı, pazarda yeri var mı gibi yönlendirmeler yaparak teknoloji olgunluk seviyesini artırmaya çalışıyoruz. Yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin daha başarılı olabildiğini görüyoruz. Eleme kriterleri yoğun olan TÜBİTAK, tamamen fikir aşamasında olmasın, teknoloji doğrulama çalışmaları yapılmış olsun istiyor.
Hülya Genç Sertkaya