Turquality destekleri 2,2 milyar TL’yi buldu

11 yıl önce başlatılan ve dünyanın ilk devlet destekli marka geliştirme programı olan Turquality ile bugüne kadar 2,2 milyar TL’lik destek verildi. Bu kapsamda 180 şirketin yurtdışmda açtığı 2 binin üzerinde noktaya destek sağlandı.

Önümüzdeki dönemde ruhsatlandırma, klinik test çalışmaları ve danışmanlık gibi hizmetlerin de desteldenmesiyle Turquahty’nin daha da büyümesi planlanıyor.

Uluslararası markalaşma potansiyeli olan firmalara destek olma hedefiyle başlatılan Turquality, kapsamını genişleterek büyümeye devam ediyor. Bugüne kadar 180 firmanın 186 markasına 2,2 milyar TL’lik destek verildi. Bu kapsamda şirketlerin yurtdışmda açtıkları mağaza, ofis, depo ve satış sonrası servis hizmeti veren 2 binin üzerinde birime destek sağlandı. Ekonomi Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, 2006 yılından bugüne kadar incelendiğinde sağlanan destekler ağırlıklı olarak tanıtım harcamaları, danışmanlık giderleri, kira ve dekorasyon giderleri için kullanıldı. Desteklenen kalemlerin dağılımında birinci sırayı ise tanıtım aldı.

YENİ PAZARLAR

Turquality kapsamında kısa bir süre önce yeni düzenlemeler yapıldı. Mal ihracatçıları için var olan 10 yıllık destek kısıtlaması kaldırılırken, pazar bazlı beş yıllık limit getirildi. Önümüzdeki dönemde şirketler her bir yeni ülke için beş yıl süresince desteklerden faydalanabilecek. Yeni ülke başına beş yıl boyunca destek olarak nitelenebilecek bu yeni anlayışla firmaların pazar çeşitlendirmesine gitmeleri hedefleniyor. Ayrıca firmalar yeni ülkeye açıldıkları müddetçe anılan programda kalmaya ve desteklerden yararlanmaya devam edecekler.

Diğer taraftan, Turquality programı desteklerinden biri olan yurtdışı fuar katılımlarında ise yeni ülke kriteri aranmayacak. Firmaların program içerisinde kalıp kalmayacağı yıllık performans değerlendirmeleriyle belli olacak.

Marka danışmanı Arda Saygıner, yeni düzenlemenin şirketlere “İhracat ağınızı genişletin” mesajını verdiğini söylüyor. Saygıner, “Ekonomi Bakanlığı’nın kararını çok stratejik ve akılcı buluyorum. Beş yıllık hedef pazar süre limiti ülke bazında sınırsız. İhracat potansiyeli gördüğünüz her ülkeyi hedefleyebilir ve ülke özelinde beş yıl boyunca destek alabilirsiniz. Ekonomi Bakanlığı bu kararla aslında ihracatçılara stratejik bir yol çizmiş oldu” diyor.

Yeni düzenlemeye sektör temsilcileri de pozitif bakıyor. Dokuz yıldır Turquality’den destek alan Çilek Mobilya, değişen tebliğ doğrultusunda yeni pazarlarda büyümeye devam edecek. Hedef pazarlarda beşer yıllık dönemle’r için büyüme planı yaptıklarını söyleyen Çilek Mobilya Genel Müdürü Muzaffer Çilek, cironun içinde yurtdışı payını yüzde 70’lere çıkarmayı hedeflediklerini belirtiyor.

KAPSAM GENİŞLEDİ

Turquality kapsamında halen patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamalar, kalite belgesi alımma ilişkin giderler, tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine yönelik fınansal destekler var. Bunlara ek olarak, ruhsatlandırma, klinik test çalışmaları ve danışmanlık unsurlarının da önümüzdeki dönemde program kapsamında desteklenmesi planlanıyor.

Pilot sektör olarak hazır giyim ve tekstil sektörleri ile başlayan Turquality bugün hizmet sektörünü de bünyesine alarak kapsamını genişletmiş durumda. Otomotiv ana ve yan sanayi, kimya gibi sektörler ön plana çıksa da Turqua-lity’nin desteklediği sektörlerin sayısı sürekli artıyor. Örneğin kısa bir süre önce programına hizmet sektörü kapsamında konaklama, perakende, film/müzik dağıtımcıları gibi yeni sektörler dahil edildi.

2019 HEDEFİ 50 ÜLKE

Turquality’de hizmet sektörü kapsamına alınan ilk lojistik şirketi Ekol Lojistik oldu. 15 ülkede faaliyet gösteren şirket coğrafi yayılımını hızlandırarak Turquality markalaşma programı ile birlikte 2017 sonunda 23, 2018 yılı sonunda 35, 2019 yılı sonunda ise 50 ülkede faaliyet göstermeyi hedefliyor.

Ekol Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Musul, markalaşma programından yurtdışı pazarlara yönelik yapılan harcamalar için, başta tanıtım, yurtdışı birim kira ve dekorasyon, danışmanlık harcamaları olmak üzere destek alabileceklerini söylüyor. Musul, “Ayrıca yurtdışı marka tescili, uluslararası belge ve izinler, pazar araştırması gibi kalemlerde de destek alınabilecek. Bu yalnızca fınansal bir destek programı değil. Uluslararası ölçekte kurumsal altyapıyı ve yurtdışı büyümeyi teşvik ediyor. Program kapsamında ‘Gelişim Yol Haritası’nı hazırlayıp uygulayarak yurtdışı büyüme stratejimizi daha da güçlendireceğiz” diye konuşuyor.

HEDEF BÜYÜTTÜLER

Turquality programına yeni dahil olan şirketlerden biri de Mudo. Kıbrıs’ta iki ve Azerbaycan’da bir mağazası bulunan şirket, Turquality programıyla birlikte 2017 ve sonrasında yurtdışı mağazacılıkta daha hızlı büyüme hedefliyor. Mudo Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Taviloğlu, 2017 yılında başta İran olmak üzere Türki Cumhuriyetler, Ortadoğu ve Avrupa’da toplam 12 mağaza açmayı planladıklarını söylüyor.

DeFacto, 2013 yılında Turquality kapsamına girdi. Türkiye ile birlikte toplam 18 ülkede faaliyet gösteren şirket, geçtiğimiz yıl toplam cirosunun yüzde 16’sını yurtdışından elde etti. Şirket, yurtdışmda 40 yeni mağaza açarak mağaza sayısını ikiye katladı. Defacto, yıl sonuna kadar yurtdışmda 10’dan fazla yeni pazara giriş yapmayı, 70’ten fazla yeni mağaza açmayı ve böylece toplam 2 milyarlık bir nüfusa ulaşmayı hedefliyor. Turquality’den aldıkları desteklerin 2018’e kadar devam edeceğini söyleyen Defacto İnsan Kaynakları ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Önder Şenol, “İlk anlaşmamıza göre 2018 yılına kadar destek alacağız. Ancak süreçler sonrasında bu destek devam edecek” diyor.

Turquality gibi açılımlar desteklenmeli
John Lang LaSalle Türkiye Başkanı Avi Alkaş

“Turquality, katma değeri yüksek ve markalı ihracat konusunda çok önemli bir program. Türkiye’deki şirketler son dönemlerde oluşan kur farkı sıkıntılarını yurtdışmda mağaza açarak aşabiliyor. Örneğin LC VVaikiki’nin bu yıl itibariyle cirosunun yüzde 50’si yurtdışından gelecek. Böylece kendini her türlü kur riskine karşı güvence altına alıyor. Bu diğer perakendecilere de örnek olmalı. Gelişmiş pazarlara ve Uzakdoğu pazarlarına kadar birçok perakendeci için önemli bir açılım bu. Perakendecilerin yolu yurtdışından geçiyor. Afrika’da Türk markalan çok başarılı oluyor. Afrika pazarında Çinlilerden sonra biz olmalıyız. 0 bakımdan Turquality gibi açılımların teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyorum”

AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN