İş Fikirleri Arayan Girişimcilere Franchise Bayilikleri
Türkiye’de 43 milyar dolarlık dev bir sektör haline gelen franchising sistemi, girişimcilerin tartışmasız en büyük yatırım alanı. Her geçen gün yeni bir şirketin dahil olduğu sistemin bu yılkı ciro hedefi 50 milyar doları aşmak. Ekonomist’in 2011’den bu yana düzenlediği Franchise 100 Araştırması, bu sisteme ilişkin en büyük araştırma niteliğine sahip. Yılda iki kez gerçekleştirdiğimiz araştırmada 2016’nın ilk ayağını geçen hafta tamamladık. Araştırmamıza göre Türkiye’nin en büyük 100 franchise markası 12 bin 28 zincir işletmeye ulaştı. Bu markalar 2016 yılında 3 bin 475 franchise şube açmayı planlıyor. Listede çiğköfteciler öne çıkarken emlak zincirleri, kahve mağazaları, eğitimciler ve mobilyacılar girişimcilere önemli fırsatlar sunuyor.
Franchise Alarak İş Kurmak
Son yıllarda en istikrarlı büyüyen sektörlerden biri franchising… Her yıl sisteme pek çok yeni marka katılırken, var olan şirketler de yeni şubelerle yaygınlığını artırıyor. Rakamlar da bu büyümeyi destekler nitelikte. Uluslararası Franchising Derneği’nin (UFRAD) yaptığı son araştırmalara göre, 2015 yılı sonu itibariyle franchising sistemi 43 milyar dolarlık dev bir sektör haline geldi. 2015’te franchising sektörünün istihdamı ise 200 bin kişiyi aştı. 2016 yılında franchising sektörünün pazar büyüklüğünün 50 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
UFRAD Başkanı Mustafa Aydın, markalaşmanın giderek önem kazandığı günümüz dünyasında franchising sistemine olan ilginin hızla arttığını söylüyor. Franchising sistemini başarılı bir şekilde uygulayan şirketlerin kuvvetli bir marka yarattığına dikkat çeken Aydın, “Yani bu işin anayasasının birinci maddesinde kuvvetli bir marka yaratmak vardır. Kuvvetli bir marka yaratamamış bir firmanın kuvvetli bir franchising sistemi kurması neredeyse mümkün değildir” diyor.
Geçmişte franchising sistemiyle büyüyen markaların sayısı bir elin parmaklarını geçmezken, artık altyapısını oluşturan pek çok şirket bu sistemle büyümeyi tercih ediyor. Türkiye’deki zincir işletmelerin sayısı 2 bin 500’e ulaşmış durumda. Üstelik eskiden yabancı markalar bu sistemde öne çıkarken, bugün pek çok yerli markanın franchise vererek büyümeyi tercih ettiğini görüyoruz. Bugün zincir işletmelerdeki yabancı firma oranı yüzde 29. Zincir işletmelere bağlı şube sayısı ise 60 bine ulaşmış durumda.
EN HIZLI BÜYÜYENLER
2011’den bu yana hazırladığımız Franchise 100 listesi de sektördeki büyümeyi ortaya koyarken değişime de ışık tutuyor. 2011 yılında 100 şirketin 7 bin 119 şubesi varken, bugün bu rakam 12 bini aştı. Listede ilk 10’daki yerini 2011’den bu yana koruyan beş marka bulunuyor. Bunlar, İstikbal, Bellona, Mavi, Turyap ve Mado. Bu üç marka dışındaki değişim franchising sektöründeki trendlerin tüketici alışkanlıklarına göre yeniden şekillendiğini gösteriyor. 2011 yılında üst sıralarda yer alan fatura ödeme merkezlerinin yerini çiğköf-te markalarına bıraktıklarını görüyoruz. Düşük maliyetli yatırım modeliyle çiğköfteciler son yılların en popüler yatırım alanı olmaya devam ediyor. Komagene 230 olan şube sayısını 809’a çıkararak son beş yılda yüzde 251 büyümüş durumda. Son beş yılda en hızlı büyüyen şirketlerin başında yüzde bin 25’lik artışla dil okulu Helen Doron geliyor. Onu yüzde 785’lik büyümeyle Bursa Kebapevi takip ediyor. Üçüncü sıradaki Little Caesars ise son beş yılda yüzde 757’lik büyüme hızı yakaladı.
İnsanların dışarıda yemek yeme alışkanlıklarının artması nedeniyle Franchise 100 listesinde yeme-içme markaları öne çıkıyor. Bu trend 2016’da da devam ediyor. Medyafors Fuarcılık Genel Müdürü Ayçan Helvacıoğ-lu, yeni alışveriş merkezlerinin hız kesmeden açılması, insanların yoğun iş temposu nedeniyle temizlik, boya, tamir gibi bazı hizmetleri dışarıdan almaları, gelir düzeyi yükseldikçe zevk ve tercihlere olan eğilimlerin artması gibi gelişmelerin sektörü şekillendirdiğini söylüyor. Helvacıoğ-lu, “Sektörü etkileyen pek çok nokta var. Değişen dünyayla birlikte insanların dış görünüşlerine önem vermesi, gelişen konut piyasası, bunlardan birkaçı” diyor. 2016’da da gıda, tekstil-hazır giyim, emlak, cafe, eğitim, hizmet sektörü, mobilya, mağazacılığın yanı sıra kişisel aksesuar, kozmetik, hediyelik eşya, spor merkezleri, e-ticaret, teknoloji gibi alanların franchising sektöründe öne çıkması bekleniyor.
YURTDIŞINA DA AÇILDILAR
Sistem yerli firmaların markalaşmasını sağlarken yurtdışına açılan Türk marka sayısını da artırıyor. Türkiye’deki girişimcilerin ve firmaların artık kabuklarından sıyrılarak dünyaya açılmaya başladığını söyleyen UFRAD Başkanı Mustafa Aydın, “Dünya çapında markaların yaratılmasında franchising sisteminin büyük katkısı var” diyor.
Franchising sistemine katılarak Türkiye genelinde büyüyen pek çok yerli marka bugün yurtdışında şansını deniyor.
Son yıllarda simit, çiğ köfte, döner gibi Türkiye’ye özgü lezzetler yapılan çalışmalar sayesinde yurtdışına açılıyor. 2016 da franchise veren şirketlerin yurtdışına yönelik atılım yapacakları bir yıl olacak gibi görünüyor. Simit Sarayı, Komagene, Çiğköftem, Bay Döner gibi markalar 2016’da da yurtdışmda mağaza sayısını artırmaya hazırlanıyor. Yine yurtdışından aldığı faaliyet uygulamalarını Türkiye’ye özgü olarak geliştiren şirketler de var. Örneğin Helen Doron, erken İngilizce eğitimi vermek için adım attığı Türkiye’de, bu hizmetinin yanı sıra dünyada ilk kez anaokulu konseptini de geliştirdi. Bu alanda Türkiye’nin bir okula bağlı olmayan en büyük zinciri oldu.
İş fikirleri ve yeni bayilikler hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa http://www.isfikirleri-girisimcilik.com/kategori/bayilik-veren-firmalar adresindende faydalanabilirsiniz.