Tek iş yap ve o işi çok iyi yap!
‘Seri girişimci’, peş peşe şirketler kuran kişidir. ABD’de Tesla, SpaceX ve SolarCity şirketlerini kuran Elon Musk, Birleşik Krallık’ta ise Virgin Group’u kuran Richard Branson başarılı seri girişimcilerdir. Diğer yandan Türkiye’de girişimci adaylarımızın bazıları, seri girişimciliğin ‘peş peşe’ birden çok iş kurmak olduğunu unutup, ‘aynı anda’ birden çok iş kurmak olduğunu sanıyorlar. Sürekli daldan dala atlayan, maymun iştahlı girişimcilerimiz çok. Bu ayki yazımda, girişimcinin belirli bir zaman diliminde neden sadece tek bir projesine odaklanmasının çok önemli olduğuna değineceğim.
Bir gün 24 saattir ve normal bir insanın bir günde kaç saatini verimli geçirebileceği bellidir.
Unutmayın, girişimci olarak göreviniz sıfırdan iş kurmaktır. Yapacağınız tonla iş var, hem çok düşünmeniz hem de çok fazla icraatta bulunmanız lazım. İşleri sizin için yapmaya hazır olan bir ekibin başına profesyonel yönetici olarak atanmadınız! Birden fazla işi aynı anda kurmaya çalışmak demek, 2-3 kat fazla sorumluluk almak ve çok daha yüksek bir trafiği yönetmek demektir. Bunun omzunuza yükleyeceği yükün farkında olmalısınız. Diğer yandan, kapasitesini zorlayan bireylerin ciddi sağlık problemleri yaşadıklarını unutmamalısınız…
Uzmanlaşmanın gittikçe h9önem kazandığı bir dönemdeyiz. Belirli bir alana odaklanmamış ‘yarı uzman çaylakların’ yeni girecekleri piyasalardan pay almaları çok zor.
Bir iş gündeme geldiğinde kişilerin aklına gelen ilk kişi/şirket olmanız çok önemli. En basit üründe bile o ürünün A’dan Z’ye her detayını biliyor olmanız sizi piyasada rakiplerin birkaç adım önüne çıkaracaktır. Birden çok iş yapan ve her işinde ‘yarı uzman’ olan biriyseniz piyasanın çaylağı olarak küçük hacimli işlerle yetinmek durumunda kalırsınız.
Hem onu yapacağım, hem bunu yapacağım’ deyip yıllarca uğraşırsınız, devamlı hayaller peşinde koşan biri haline gelirsiniz ve piyasadaki itibarınız zedelenir.
Aklına gelen her iş fikrine balıklama atlayan, yeni fikrinin heyecanına kapılıp bir önceki fikrini rafa kaldıran kişiler iş hayatında kaybetmeye mahkumdur. Daha üzerinde çalışmakta olduğu projesi hayata geçmeden yeni bir projeye başlangıç veren kişi, o ana kadar sarf ettiği tüm emeği ve yaptığı tüm harcamaları kolayca bir kenara itiyorsa, emeğin ve paranın kıymetini henüz anlamamış demektir. Bu durum artık kişide bir alışkanlık olmuştur ve kişi hiçbir projeye tam olarak odaklanamaz. Bu yüzden kişinin çevresinin de artık onun başarıya ulaşacağına dair en ufak ümidi kalmamıştır. Neticede kişi iş hayatında yalnızlığa itilir, çünkü o artık “ortak iş yapılamayacak” bir kişi olmuştur.
Değerli okurlarım, aslında konu maddelere sığmayacak kadar uzun ve detaylı. Size yönetiminde yer aldığım BUBA’ya başvuran iki seri girişimci adayının hüsranla sonuçlanan serüvenlerini de aktarmak istiyorum. Aşağıdaki örneklerin hepsi gerçektir, bizzat tanık olduğum durumlardır, kişileri deşifre etmemek için kod adları kullanarak yazıyorum.
Girişimci Ahmet: Uzakdoğu’dan çeşitli ürünler ithal edip iç pazarda satmayı planlıyordu. Diğer yandan sosyal medya mobil uygulama projesi ve e-ticaret projesi üzerinde çalışıyordu. Ahmet aradan bir yıl geçmesine karşılık ne bir adet ürün ithal edebildi, ne sosyal medya projesini ne de e-ticaret işini hayata geçirebildi. Projelerin trafiği arasında kayboldu gitti.
Sonunda birikimi de tükenince paniğe kapıldı ve maaşlı bir işe girdi, tüm projeleri rafa kalktı.
Girişimci Mehmet: Otellerin kullanımına yönelik özel yazılımlar geliştiren Mehmet ve ekibi, bir yandan para kazanmak için dışarıya freelance işler yapıyordu. Freelance işler bir noktada o kadar çok mesailerini alır oldu ki, üç ay boyunca kendi projelerine dokunamadılar. Aradan geçen zaman sebebiyle tüm ekibin motivasyonu başka alanlara kaydı ve ekip bir daha kendisini toplayamadı, dağıldı. Proje de sona erdi.
Aynı anda birden çok projeye bölünmenin faydasını gören bir girişimci ile şimdiye kadar hiç karşılaşmadım. Kısıtlı miktarda sermaye ile hareket ediyor olmanızın yarattığı bir sürü engel var. Neden bu kısıtlı kaynaklarınızı birden çok projeye bölerek daha da kısıtlı hale getiresiniz ki? Kim çok sayıda işe bölünmüş vaziyetteyse uzun yıllar yerinde sayıyor. Sonunda perişan olup harcanıp gidiyor… Diğer yandan, tek işe odaklanıp o işi en iyi şekilde yapmaya çalışanlar ise emin adımlarla ilerliyor ve işlerini her yıl daha da büyütüyorlar.
Yeni açıklanan genç girişimci destek paketi hakkında: 29 yaşından genç kişilerin girişimci olmalarını teşvik etmek amacıyla hükümetimiz yeni bir destek paketi açıkladı. Teşviklerin sadece belirli bir yaş grubuna yönelik değil, profesyonel hayatta tecrübe edinmiş ileri yaştaki kişileri de kapsayacak şekilde düzenlenmiş olmasını dilerdim. 20 yıl boyunca özel sektörde profesyonel olarak çalışmış 45 yaşındaki bir kişinin kuracağı şirketin, 25 yaşındaki bir gencin kuracağı şirkete kıyasla başarıya ulaşma şansı daha yüksek olabilir. Çok sayıda ‘düşük ihtimalle başarılı olabilecek’ şirketlerin kurulmasını teşvik etmek yerine, sayıca az ama yüksek ihtimalle başarılı olacak olan şirketlerin kurulmasını teşvik etmenin daha doğru bir strateji olduğu inancındayım.
Cem Ener
Direktör-BÜMED Business Angels / BUBA
